Kaszel mokry. Jaki syrop wybrać na kaszel mokry?

Kaszel mokry, nazywany również kaszlem wilgotnym lub produktywnym, choć bardzo uciążliwy, jest pożyteczny. W jego trakcie odkrztuszana jest gęsta wydzielina, która z nosa i zatok obocznych nosa spływa po tylnej ścianie gardła do tchawicy. Jak rozpoznać mokry kaszel i jakie syropy wybrać na kaszel mokry?

Spis treści

1. Czym jest kaszel mokry?
2. Kaszel mokry: przyczyny
3. Jak walczyć z kaszlem?
4. O czym świadczy kolor wydzieliny w czasie kaszlu mokrego
5. Kaszel mokry: syrop na kaszel mokry
6. Kaszel mokry: jak przyjmować leki?
7. Kaszel mokry: domowe sposoby
8. Kaszel mokry u dzieci

Kaszel mokry pomaga oczyścić drogi oddechowe z drobnoustrojów chorobotwórczych, nie wolno go więc hamować. Ponieważ jednak kaszel mokry jest męczący i uciążliwy, dlatego warto stosować syropy na kaszel mokry, które pomogą oczyścić drogi oddechowe z całej zalegającej w nich wydzieliny. Jakie syropy pomogą na kaszel mokry, które leki na mokry kaszel są skuteczne i jakie są domowe sposoby na mokry kaszel?

Czym jest kaszel mokry?

Kaszel mokry towarzyszący przeziębieniu lub innej infekcji najczęściej pojawia się po kilku dniach męczącego kaszlu suchego. I wielu chorym przynosi ulgę, bo wraz z kaszlem mokrym znika często odczuwany przy kaszlu suchym przymus kasłania i męczące uczucie wysuszonego gardła. Ulga bywa jednak pozorna, gdyż kaszel mokry może być równie męczący, jak kaszel suchy.

Towarzyszące mokremu kaszlowi drapanie w gardle i odkrztuszanie wydzieliny (przez lekarzy fachowo zwanej plwociną, a w języku potocznym – flegmą) nie jest przyjemne. Z kolei próby odkrztuszenia tego, co zalega w drogach oddechowych, mogą wywoływać ból w klatce piersiowej, duszności, a nawet powodować uczucie osłabienia.

Te wszystkie objawy wiążą się ze specyfiką samego kaszlu, będącego jedną z naturalnych reakcji organizmu i odruchem bezwarunkowym. W drogach oddechowych - nosogardzieli, krtani, tchawicy, oskrzelach, opłucnej - znajdują się tzw. receptory kaszlu. W sytuacjach awaryjnych (np. podczas infekcji lub zadławienia się) pomagają usunąć z nich wydzielinę lub ciało obce - gdy kaszlemy, obecne w drogach oddechowych powietrze jest z nich wypychane pod dużym ciśnieniem.

Jeśli kaszel jest uporczywy, a jego napad wyjątkowo długi, wtedy zaburzony zostaje przepływ krwi w płucach, a niekiedy również przepływ krwi z serca do mózgu, stąd wspomniane osłabienie.

Kaszel mokry: przyczyny

Przyczyny kaszlu mokrego są różne.

• Kaszel z odkrztuszaniem najczęściej towarzyszy sezonowym infekcjom dróg oddechowych, a także zapaleniu oskrzeli, zapaleniu krtani, zapaleniu zatok i zapaleniu płuc, a także alergiom.
• Mokry kaszel jest również jednym z objawów rozstrzenia oskrzeli, czyli choroby, w której na skutek poszerzenia ścian oskrzeli dochodzi do zmian zapalnych w ich obrębie.
• Uporczywy mokry kaszel występuje również u osób chorych na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc – POChP oraz na gruźlicę.
• Może być również objawem raka płuc.
• Problemy z odkrztuszaniem zalegającej wydzieliny mają osoby chore na mukowiscydozę, czyli chorobę genetyczną, w przebiegu której dochodzi do nadprodukcji gęstego śluzu.

Jak walczyć z kaszlem?

O czym świadczy kolor wydzieliny w czasie kaszlu mokrego

Odkrztuszana podczas mokrego kaszlu plwocina pochodzi z dróg oddechowych. Składa się ze śluzu, komórek nabłonka, granulocytów, drobnoustrojów chorobotwórczych i produktów ich przemiany materii, a niekiedy również z domieszek krwi lub ropy. Jej kolor może świadczyć o różnych chorobach.

• Gęsta, ropna (zielonkawa lub biało-żółta) wydzielina zwykle towarzyszy zakażeniom bakteryjnym, w tym zakażeniom gronkowcem i paciorkowcem. Może występować w zakażeniach oskrzeli (np. przewlekłym zapaleniu oskrzeli, rozstrzeniu oskrzeli), a także w zapaleniu zatok przynosowych oraz zapaleniu płuc.
• Przezroczysta, lepka wydzielina może towarzyszyć zaostrzeniu objawów astmy, być również jednym z objawów początkowego stadium gruczolakoraka oskrzeli.
• Śluzowa wydzielina, której towarzyszy kaszel utrzymujący się przez co najmniej trzy miesiące, sugeruje przewlekłe zapalenie oskrzeli, występuje również u pacjentów z POChP.

Kaszel mokry: syrop na kaszel mokry

Mokry kaszel nie minie sam, nie należy go też lekceważyć, nawet jeśli jego przyczyna wydaje nam się banalna – obecne w wydzielinie drobnoustroje chorobotwórcze mogą bowiem doprowadzić do powikłań, poza tym wraz z rozwojem infekcji wydzielina będzie stawała się coraz bardziej gęsta i lepka, coraz trudniej będzie ją również odkrztusić.

Oprócz leczenia infekcji należy również stosować syropy na kaszel mokry, które rozrzedzają wydzielinę i ułatwiają jej odkrztuszanie. Istnieją różne rodzaje takich syropów. Wielu pacjentów w pierwszej kolejności sięga po syropy domowe na kaszel, najczęściej ziołowe, zawierające zazwyczaj saponiny z np. wyciągu pierwiosnka lekarskiego, babki lancetowatej oraz bluszczu pospolitego.

Te ziołowe środki często wystarczą, by stopniowo wyleczyć kaszel mokry i oczyścić drogi oddechowe, ale przede wszystkim pomóc pozbyć się odczucia zalegania gęstego śluzu w drogach oddechowych.

Jeśli ziołowe syropy na kaszel nie są wystarczająco skuteczne, kaszel mokry leczymy przy pomocy leków wykrztuśnych przepisanych przez lekarza.

W leczeniu mokrego kaszlu stosowane są preparaty ułatwiające odkrztuszanie, które działają na dwa sposoby. Pierwsza grupa wykazuje drażniące działanie na błonę śluzową oskrzeli – są to leki zawierające pochodne gwajakolu: gwajafenezynę i sulfogwajakol.

Drugą grupą są tzw. mukolityki, czyli preparaty, które rozrzedzają wydzielinę śluzową w drogach oddechowych, zmniejszają jej gęstość i lepkość oraz poprawiają transport śluzowo-rzęskowy, czyli ułatwiają przesuwanie wydzieliny podczas kaszlu.

Do leków mukolitycznych zaliczane są preparaty zawierające pochodne cysteiny (acetylocysteina i karbocysteina), ambroksol, bromoheksynę.

Kaszel mokry: jak przyjmować leki?

Jak stosować syropy i tabletki na kaszel mokry? Wszystko zależy od tego, z jakim rodzajem leków mamy do czynienia. Leki mukolityczne przyjmujemy najpóźniej do godz. 17 – nie należy zażywać ich później, gdyż rozrzedzona wydzielina nie pozwoli na spokojny sen.

Ich działanie można wspomóc, nawadniając organizm – rozrzedzenie lepkiej wydzieliny polega bowiem na zwiększeniu w niej ilości wody. Wieczorem można stosować preparaty zawierające gwajafenazynę – nie nasilają one bowiem wydzielania śluzu.

Kaszel mokry: domowe sposoby

Leczenie mokrego kaszlu można również wspierać za pomocą domowych metod – nigdy nie powinny one jednak zastąpić właściwej terapii. A jakie to metody? Na mokry kaszel pomagają również:

• Syrop z cebuli. Działa wykrztuśnie i antybakteryjnie.
• Nawilżanie powietrza - warto zadbać, by wilgotność w pomieszczeniach, w których przebywa chory, mieściła się w zakresie 45-55 proc.
• Inhalacje wodą morską lub solą fizjologiczną. Najłatwiej je wykonywać za pomocą specjalnego nebulizatora.
• Fizjoterapia oddechowa, a konkretnie jeden z jej elementów: drenaż ułożeniowy. Polega na tym, by przyjąć pozycję, w której drogi oddechowe mogą się same oczyszczać. Istnieje drenaż statyczny - kiedy chory siedzi lub półleży, i drenaż dynamiczny, kiedy pozycję należy co kilkadziesiąt sekund zmieniać.
• Oklepywanie pleców u dzieci. Należy to robić raz dziennie, rano. Oto instrukcja: usiądź, ułóż malca tak, aby brzuszkiem leżał na twoich udach, a jego główka była niżej, niż tułów. Lewą ręką przytrzymuj go na wysokości barków. Pleców nie wolno oklepywać otwartą dłonią. Złóż ją w łódkę, palce złącz i zegnij w taki sposób, by we wnętrzu dłoni utworzyło się niewielkie zagłębienie. Oklepywanie zacznij na środku pleców, na wysokości dolnych żeber, potem przesuń dłoń wyżej, wzdłuż kręgosłupa, a następnie wróć do środka pleców i oklepuj miejsca pod łopatkami. Najlepiej to robić w krótkich seriach – trzy klepnięcia i przerwa, potem znów trzy klepnięcia. Cały seans oklepywania nie powinien trwać dłużej, niż cztery-pięć minut.
• Oklepywanie klatki piersiowej u dorosłych. Dłonią złożoną w łódkę oklepujemy klatkę piersiową od dołu ku górze.

Kaszel mokry u dzieci

Mokry kaszel u dzieci zazwyczaj świadczy o tym, że w organizmie toczy się infekcja, może być również pierwszym objawem astmy, refluksu lub świadczyć o tym, że w drogach oddechowych utknęło niewielkie ciało obce.

Ponieważ jest bardzo męczący i może utrudniać codzienne funkcjonowanie, wymaga wizyty u lekarza.

Katarzyna Hubicz