GRZYBICA ZATOK - przyczyny, objawy i leczenie

Grzybica zatok to choroba, której objawy mogą się pojawić się u osób z przewlekłym zapaleniem zatok. Grzybica zatok może się rozwinąć także u pacjentów, którzy przeszli leczenie stomatologiczne. Niezależnie do tego, jakie są przyczyny grzybicy zatok, terapia jest długotrwała, a choroba ma tendencję do nawrotu. Dodatkowo w przypadku niektórych pacjentów grzybica zatok może zagrażać życiu.

Spis treści

1. Grzybica zatok - przyczyny
2. Grzybica zatok - objawy
3. Grzybica zatok - diagnostyka
4. Grzybica zatok - leczenie
5. Grzybica zatok - powikłania
6. Chore zatoki

Grzybica zatok to infekcja grzybicza, która swoim zasięgiem obejmuje wypełnione powietrzem przestrzenie wewnątrz niektórych kości czaszki. Grzybica zwykle dotyczy zatok szczękowych, czołowych, klinowych i sitowych. Zapalenie zatok przynosowych najczęściej jest spowodowane przez wirusowy lub bakterie, rzadziej grzyby.

Wyróżnia się inwazyjne i nieinwazyjne grzybicze zapalenie zatok. Do tej drugiej grupy zalicza się powstanie grzybniaka (struktury utworzonej przez zbitą grzybnię), alergiczne grzybicze zapalenie zatok, przewlekłe grzybicze zapalenie zatok i ziarniniakowe zapalenie zatok. Do tej pierwszej grupy zalicza się ostre piorunujące grzybicze zapalenie zatok, które prowadzi di rozwoju martwicy niedokrwiennej tkanek, w tym kości.

Grzybica zatok - przyczyny

Grzybica zatok może się rozwinąć u osób z przewlekłym zapaleniem zatok, a także tych, które bardzo często zmagają się z  infekcjami dróg oddechowych.

Przyczyną grzybicy zatok mogą być również nieprawidłowości anatomiczne, takie jak: przerost migdałków podniebiennych i gardłowego, skrzywiona przegroda nosa, polipy nosa.

Za grzybicze zapalenie zatok najczęściej odpowiadają grzyby, takie jak Candida, kropidlak, pędzlak i grzyby Alternaria, które odpowiadają za alergiczne grzybicze zapalenie zatok.

Na grzybicę zatok narażeni są też chorzy przewlekle, z upośledzoną odpornością, czyli chorzy na cukrzycę, nowotwory, przyjmujący przewlekle antybiotyki lub immunosupresję po przeszczepieniu narządów, a także osoby z wirusem HIV. To właśnie ta grupa pacjentów jest najbardziej narażona na ostre piorunujące grzybicze zapalenie zatok.

Grzybica zatok może również wystąpić u pacjentów leczonych stomatologicznie. Rozwój grzybicy zatok jest możliwy po wprowadzeniu infekcji z jamy ustnej do zatoki szczękowej podczas leczenia kanałowego lub po wyrwaniu zęba.

Grzybica zatok - objawy

Objawy grzybicy zatok to:

Główne objawy grzybicy zatok to ból okolicy zatok, głowy, wydzielina spływająca po gardle, nieprzyjemnym zapach z ust.

• ból w okolicy zatok
• ból głowy
• uczucie zatkanego nosa i jego obrzęk
• katar
• obrzęk powiek
• uczucie spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła
• nieprzyjemny zapach z ust
• osłabienie
• możliwe krwawienia z nosa

Grzybica zatok - diagnostyka

W przypadku podejrzenia grzybiczego zapalenia zatok wykonuje się badania krwi, tomografię komputerową zatok i badanie mykologiczne materiału pobranego z zatok w celu stwierdzenia, który grzyb jest przyczyną choroby.

Grzybica zatok - leczenie

Leczenie grzybicy zatok polega na wykonaniu zabiegu endoskopowego, który jest minimalnie inwazyjną i bardzo skuteczną metodą leczenia tej choroby, oraz na podawaniu leków przeciwgrzybiczych działających ogólnie, takie jak amfoterycyna B, flucytozyna, flukonazol, itrakonazol, worykonazol, posakonazol, kaspofungina czy mikafungina.

Leczenie grzybicy zatok zwykle trwa nawet rok lub dłużej.

Leczenie zwykle jest długotrwałe (nawet rok lub dłużej), a po jego zakończeniu pacjenci powinni pozostawać pod stałą kontrolą lekarską, ponieważ u znacznej części chorych dochodzi do nawrotu choroby.

Z domowych sposobów pomocne może być płukanie jamy nosowej i zatok – zwykle za pomocą soli fizjologicznej lub wody morskiej. Zalecane są także inhalacje z soli fizjologicznej,

Grzybica zatok - powikłania

Grzybica zatok możerozprzestrzeniać się na sąsiadujące struktury, prowadząc do powikłań. Na przykład, jeśli zapalenie objęło swoim zasięgiem zatoki sitowe może dojść do przejścia procesu zapalnego do oczodołu i rozwoju zespołu szczytu oczodołu (upośledzenie widzenia i ruchomości gałki ocznej).

U pacjentów z upośledzoną odpornością zakażenie grzybicze może mieć charakter piorunujący i prowadzący niekiedy nawet do śmierci.

Chore zatoki

Zatoki ogrzewają, nawilżają i oczyszczają wdychane powietrze. Dzięki temu, przechodząc dalej do gardła i płuc, nie drażni ono błony śluzowej dróg oddechowych. Nos i zatoki są też pierwszą barierą immunologiczną dla wirusów, bakterii oraz alergenów. Co się dzieje, kiedy zatoki chorują? Jakie problemy w obrębie zatok występują najczęściej? Na te i wiele innych pytań związanych z chorobami zatok odpowiada nasz ekspert otolaryngolog Michał Michalik.

Monika Majewska