Czy płukanie zatok jest bezpieczne? Wyjaśniamy, jak płukać zatoki i kto nie powinien

Każdej zimy ten temat wraca jak bumerang: ból zatok. A jak ból zatok, to wśród proponowanych rozwiązań niezmiennie pojawia się hasło „płukanie zatok”. Chociaż niektóre osoby czują dreszcz przerażenia na samą myśl o wlewaniu sobie czegoś do nosa, dla innych płukanie zatok to sposób na pozbycie się infekcji i dolegliwości bólowych. Czy płukanie zatok rzeczywiście działa? Jak prawidłowo płukać zatoki? Czy płukanie zatok może szkodzić? Sprawdzamy.

Płukanie zatok - czy można samodzielnie w domu

Płukanie zatok – czy powinno się płukać zatoki? A może nie powinno się płukać zatok? Jeśli nie płukać, to dlaczego? Jeśli płukać, to czym? Chociaż płukanie zatok to popularny sposób, wciąż irygacja zatok budzi (uzasadnione!) wątpliwości.

Zacznijmy od teorii: płukanie zatok można przeprowadzić samodzielnie albo może to zrobić lekarz – endoskopowo lub metodą Proetza, która polega na tym, że przy pomocy specjalnej dyszy roztwór jest wprowadzany do nosa pacjenta lub pacjentki, a przy tym spływająca wydzielina jest odsysanaspecjalnym ssakiem.

Jak samemu zrobić płukanie zatok?

Płukanie zatok ma prosty cel: oczyszczenie z zalegającej wydzieliny. Irygacja zatok może pomóc uporać się z bólem, stanem zapalnym, ułatwić oddychanie. Dobrze dobrany roztwór może:

• nawilżyć błonę śluzową dróg oddechowych
• pomóc pozbyć się wydzieliny, która zalega w zatokach
• udrożnić zatoki
• udrożnić nos
• złagodzić stany zapalne zatok

Czym płukać zatoki? Czego nie używać do płukania zatok?

Czym płukać zatoki? Niektóre osoby polecają wodę utlenioną. Inne – sól fizjologiczną. Co będzie skuteczne i bezpieczne, jeśli chodzi o płukanie zatok?

Kiedy płukać zatoki? Większość osób poleca ten zabieg w stanach zapalnych zatok przynosowych i zatok czołowych, przy objawach alergii, w przebiegu infekcji.

Ale niedrożność nosa, szczególnie współcześnie, bywa powodowana i bardziej prozaicznymi przyczynami, takimi jak przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach, o co nietrudno, jeśli pracujemy w biurach, bywamy w galeriach handlowych.

Płukanie zatok można zrobić samodzielnie, z użyciem specjalnego zestawu. Ale jeśli stany zapalne są poważne, lepiej, żeby to zrobił laryngolog lub laryngolożka. W płukaniu zatok metodą Proetza wykorzystywany jest roztwór chlorku soli z antybiotykiem. Zabieg trwa krótko, nie wymaga znieczulenia.

Natomiast w przypadku zabiegu endoskopowego pacjent lub pacjentka wymaga odpoczynku w szpitalu, bo taki zabieg jest przeprowadzany w znieczuleniu ogólnym.

Zestaw do płukania zatok w domu

A jak oczyścić zatoki w domu? Można użyć specjalnej butelki, strzykawki, gruszki lub dzbanka.Pochylając głowę na bok, należy wtłoczyć roztwór do jednej dziurki nosa (przy ułożeniu głowy na bok – tej dziurki, która będzie wyżej). Roztwór spłynie drugą dziurką.

Oddychamy przy tym ustami. Potem zmiana stron i wydmuchanie nosa. Zabieg można powtarzać 3-4 razy dziennie. Alternatywą może być użycie specjalnego irygatora.

Płukanie zatok - roztwór, sposób, przeciwwskazania. Kiedy nie powinno się płukać zatok

Można użyć roztworu soli fizjologicznej. Niektóre osoby polecają wodę utlenioną, która jest odradzana przez specjalistów, ponieważ woda utleniona działa żrąco na tkanki

Płukanie zatok nie zawsze jest zalecane. Powinny unikać tego osoby, które mają krzywą przegrodę nosową, niedawno miały operowany nos, doświadczają częstych krwotoków z nosa, cierpią z powodu infekcji uszu, mają zablokowany nosa.

Uczucie dyskomfortu w uszach, krwawienie z nosa lub jakiekolwiek niepokojące symptomy to znak, że płukanie zatok należy przerwać.

Przeziębienie. Domowe sposoby na przeziębienie - leki bez recepty

Zobacz galerię 10 zdjęć

Płukanie zatok - opinia laryngolożki

A co na ten temat mówią lekarze? Dr n. med. Agnieszka Garstecka, otolaryngolożka ze Szpitala Lux Med w Toruniu, dodaje w rozmowie z Poradnikiem Zdrowie:

- Płukanie nosa i zatok przynosowych możliwe jest u dorosłych i dzieci od około 5 roku życia. Nie płukać nosa i zatok u dziecka, jeżeli dziecko nie współpracuje, płacze, krzyczy itp. - tłumaczy specjalistka. Jak często można przeprowadzać zabieg? - Płukanie 1-2 razy dziennie – wyjaśnia otolaryngolożka.

Jakie są wskazania do omawianego zabiegu? Kiedy stosować płukanie zatok?

- W zapaleniach zatok przynosowych (ostre i przewlekłe), nieżytach nosa (infekcje, alergie), po ekspozycji na alergeny i zanieczyszczone kurzem i pyłem powietrze, przed i po leczeniu operacyjnym zatok przynosowych i nosa – wymienia dr n. med. Agnieszka Garstecka. Jak przeprowadzić zabieg płukania zatok?

- Płukanie robimy przy pomocy irygatora, można kupić gotowy zestaw do płukania nosa - irygator i saszetki - i przygotować roztwór zgodnie z zaleceniem producenta, aby uzyskać roztwór do płukania – wyjaśnia lekarka. - Płuczemy zatoki roztworem soli izotonicznej lub hipertonicznej, co usuwa wydzielinę i zanieczyszczenia oraz alergeny z błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. Woda do przygotowania roztworu do płukania powinna być przegotowana i ostudzona, najlepiej o temperaturze ciała pacjenta.

Jakie są środki ostrożności i ewentualne przeciwwskazania związane z płukaniem zatok?

- Po płukaniu nie wychodzić na dwór, jeżeli jest zimno przez około 2 godziny, nie płukać bezpośrednio przed snem – wymienia dr n. med. Agnieszka Garstecka. - Zawsze roztwór do płukania przygotować przed płukaniem, nie przechowywać go. Zestaw do płukania powinien być używany przez 1 pacjenta - po użyciu dokładnie umyty i wysuszony.

Kiedy lepiej zrezygnować z zabiegu? - Nie płuczemy, gdy nos jest niedrożny, po operacjach nosa, jeżeli lekarz operujący nie zaleci płukania, przy krwawieniach z nosa – podkreśla otolaryngolożka dr n. med. Agnieszka Garstecka w rozmowie z Poradnikiem Zdrowie.

TO TEŻ MOŻE CIĘ ZAINTERESOWAĆ: Czy to zapalenie zatok? Rozwiąż test i sprawdź

Katarzyna Głuszak