Choroba Meniere'a daje bardzo nieprzyjemne objawy. Poznaj jej przyczyny i sposoby leczenia

Choroba Meniere'a daje bardzo nieprzyjemne objawy: nagłe, bardzo gwałtowne ataki zawrotów głowy, prowadzące do nudności, wymiotów to jej znak rozpoznawczy. Co więcej, chorobie Meniere'a towarzyszą szumy uszne i postępująca utrata słuchu. Jakie są przyczyny i objawy oraz jak przebiega leczenie choroby Meniere'a?

Spis treści

1. Choroba Meniere'a: objawy
2. Choroba Meniere'a: przyczyny
3. Choroba Meniere'a: badania diagnostyczne
4. Choroba Meniere'a: leczenie zachowawcze
5. Choroba Meniere'a: leczenie dobębenkowe
6. Choroba Meniere'a: leczenie operacyjne
7. Choroba Meniere'a: wpływ na życie chorego

Choroba Meniere'a jest chorobą ucha wewnętrznego. Charakterystyczne są ciężkie ataki zawrotów głowy, postępujący niedosłuch odbiorczy, szum uszny i uczucie pełności w uchu. Po wielu latach trwania choroby, stwierdza się głęboki niedosłuch odbiorczy w chorym uchu. Choroba Meniere'a rozpoczyna się w różnym wieku, ale najczęściej jej początek przypada na wiek 30-50 lat. W równym stopniu dotyczy kobiet i mężczyzn.

Choroba Meniere'a rozpoczyna się w jednym uchu, ale u około 45 procent pacjentów z czasem (od kilku miesięcy do nawet kilkudziesięciu lat) rozwija się również w drugim uchu. Ma to znaczenie przy podejmowaniu decyzji o sposobie leczenia.

Choroba Meniere'a: objawy

Choroba Meniere'a manifestuje się nagłymi, zwykle zupełnie niespodziewanymi dla chorego, atakami. W trakcie napadu nie pojawia się ból głowy, jednak występują:

• nudności
• wymioty
• oczopląs pochodzenia obwodowego
• zawroty głowy
• objawy wegetatywne
• zblednięcie skóry
• zlewne poty
• szum w uchu
• uczucie rozpierania w uchu

Chory nie traci przytomności, ale kontakt z nim może być bardzo utrudniony. Po każdym kolejnym napadzie pogarsza się słuch odbiorczy. Przytomność jest zawsze zachowana i nie występuje ból głowy, napady występują z różną częstotliwością. Niekiedy może wystąpić tzw. status meniericus, w którym napady trwają nieprzerwanie lub z niewielkimi przerwami przez kilka godzin, a nawet dni.

Choroba Meniere'a: przyczyny

Choroba Meniere'a polega na nadmiernym gromadzeniu się płynu w błędniku błoniastym - tworzy się wodniak endolimfatyczny błędnika. Najprawdopodobniej dochodzi do tego na skutek:

• czynników genetycznych (wewnątrzpochodna choroba Meniere'a)
• późnych następstw czynników infekcyjnych, metabolicznych, urazowych, polekowych, alergicznych, reumatoidalnych, naczyniowych, w przebiegu niektórych chorób kości skroniowej i innych (zewnątrzpochodna choroba Meniere'a)

Choroba Meniere'a: badania diagnostyczne

Chorobę Meniere’a diagnozuje się po szczegółowym badaniu pacjenta, drogą eliminacji innych schorzeń oraz na podstawie szczegółowego wywiadu z pacjentem. Wykonuje się następujące badania:

• badania narządu słuchu (audiometria tonalna, audiometria słowna, audiometria impedencyjna, audiometria odpowiedzi wywołanych z pnia mózgu, próby nadprogowe)
• badania układu równowagi (kliniczne badanie otoneurologiczne, videonystagmografia, badanie dynamicznej ostrości widzenia, badanie miogennych przedsionkowych potencjałów wywołanych, komputerowa posturografia dynamiczna)
• badania obrazowe (tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny)
• badania konsultacyjne (neurologiczne, okulistyczne)

Choroba Meniere'a: leczenie zachowawcze

Leczenie zachowawcze w chorobie Meniere'a polega na stosowaniu leków przeciwhistaminowych, poprawiających krążenie krwi w uchu wewnętrznym oraz mózgu, przeciw zawrotom głowy, naczyniowych, oraz blokerów kanału wapniowego.

Choroba Meniere'a: leczenie dobębenkowe

Leczenie dobębenkowe (transtympanalne) polega na wstrzyknięciu kortykosterydów lub gentamycyny bezpośrednio do jamy bębenkowej, stąd drogą dyfuzji przenikają one do wnętrza błędnika. Wstrzyknięcie wykonuje się bardzo cienką igłą w znieczuleniu miejscowym.

• kortykosterydy stosuje się we wczesnych stadiach choroby, w okresie jej zaostrzenia, dla wyciszenia objawów, poprawy słuchu, zmniejszenia nasilenia szumu usznego i uczucia pełności; to metoda bezpieczna dla słuchu, ale jej skuteczność nie przekracza 50 procent, z uwagi na praktycznie brak powikłań, można ją stosować na każdym etapie choroby, także po przeprowadzonym leczeniu operacyjnym
• gentamycynę stosuje się w przypadkach zaostrzenia choroby u pacjentów, u których choroba spowodowała już głęboki niedosłuch; zadaniem gentamycyny jest zniszczenie błędnika; metoda ta skutecznie zapobiega atakom zawrotów, ale niesie ze sobą aż 30 procentowe ryzyko dalszego pogorszenia słuchu; poza tym część chorych skarży się na długo utrzymujące się zaburzenia równowagi.

Choroba Meniere'a: leczenie operacyjne

Leczenie operacyjne jest w przypadku choroby Meniere'a najbardziej skutecznym sposobem na zlikwidowanie ataków zawrotów głowy. Należy jednak pamiętać, że cały czas jest to jedynie leczenie objawowe, likwidujące zawroty, a choroba toczy się w błędniku dalej.

Najskuteczniejszą metoda operacyjną jest operacja przecięcia nerwu przedsionkowego tak, by uniemożliwić przekazywanie informacji o zawrotach głowy z błędnika do mózgu. To jedyny zabieg operacyjny, który przy 100-procentowej skuteczności likwidowania ataków zawrotów głowy, pozwala na zachowanie słuchu.

Choroba Meniere'a: wpływ na życie chorego

Choroba Meniere'a, mimo że nie jest śmiertelna, to może wywołać spustoszenie w życiu chorego. Nieprzewidywalny charakter choroby Meniere'a, niespodziewane silne ataki wirowych zawrotów głowy z nudnościami i wymiotami, których w żaden sposób nie można powstrzymać, powodują znaczne ograniczenia w życiu chorego. Strach przed atakami potrafi całkowicie sparaliżować chorego. Co więcej, naturalny przebieg choroby obejmuje okresy zaostrzeń z częstymi atakami zawrotów i szybko postępującym niedosłuchem i okresy naturalnych remisji, które mogą utrzymywać się przez lata.