ZWICHNIĘCIE KOSTKI - objawy, pierwsza pomoc, rehabilitacja i leczenie

Zwichnięcie kostki (stawu skokowego) to bardzo poważny uraz, znacznie poważniejszy niż skręcenie kostki, z którym często jest błędnie utożsamiane. Zwichnięta kostka wymaga jak najszybszego nastawienia. W przeciwnym razie może dojść do groźnych powikłań. Jakie objawy pojawiają się przy zwichniętej kostce? Co robić, gdy dojdzie do kontuzji? Na czym polega leczenie?

Spis treści

1. Zwichnięcie kostki - przyczyny
2. Zwichnięcie kostki - objawy
3. Zwichnięcie kostki - co robić? Pierwsza pomoc
4. Zwichnięcie kostki - diagnostyka
5. Zwichnięcie kostki - leczenie

Zwichnięcie kostki (stawu skokowego) to nieprawidłowe przemieszczenie się względem siebie kości (najczęściej kości skokowej i piszczelowej) i innych elementów tworzących staw kostki (staw skokowy).

Zwichnięcie kostki nie jest tym samym co skręcenie kostki, które oznacza naderwanie mięśni nogi w kostce. Skręcenie kostki dotyczy więc tylko tkanek miękkich.

W przypadku zwichnięcia kostki dochodzi do przemieszczenia kości, a także do uszkodzenia torebki stawowej oraz urazu więzadeł stabilizujących stopę. W związku z tym zwichnięta kostka jest znacznie poważniejszym urazem stawu skokowego niż skręcenie kostki.

Zwichnięcie kostki - przyczyny

Do zwichnięcia kostki dochodzi w wyniku nieprawidłowego ustawienia stopy, np. podczas zeskoku, biegania, chodzenia na wysokich obcasach, chodzenia po nierównym terenie (np. po górach) albo po miękkim podłożu (np. po plaży).

Zwichnięcie może być także wynikiem działa siły zewnętrznej, np. kopnięcia w trakcie gry zespołowej. O zwichnięcie kostki najłatwiej latem, podczas wakacyjnych aktywności.

Ryzyko zwichnięcia kostki zwiększa też fakt, że podczas urlopu często zaczynamy się ruszać bardzo aktywnie po miesiącach bezruchu.

Zwichnięcie kostki - objawy

• silny ból, który pojawia się w momencie zwichnięcia. Później ból towarzyszy cały czas i nasila się podczas próby poruszania kończyną
• opuchlizna kostki
• krwiak w obrębie stawu skokowego

Zwichnięcie kostki - co robić? Pierwsza pomoc

Do czasu wizyty u lekarz należy unieruchomić kostkę i ułożyć wysoko. Ból zmniejszy przykładanie do zwichniętej kostki woreczku z lodem (lub ręcznik, w który zawinięte są kostki lodu).

Zwichnięcie kostki - diagnostyka

W przypadku zwichnięcia kostki lekarz stawia diagnozę na postawie wywiadu z pacjentem (wyjaśnia okoliczności, w jakich doszło do kontuzji), badania dotykiem i zdjęcia rentgenowskiego, które pozwala wykluczyć m.in. złamania.

Zwichnięcie kostki - leczenie

Konieczne jest nastawienie zwichniętej kostki (choć czasami zdarza się, że kości same wracają na swoje miejsce).

Jeśli poza przemieszczeniem się kości doszło do innych uszkodzeń, np. do zerwania ścięgien czy uszkodzenia więzadeł, konieczna może być operacja.

Po nastawieniu staw jest unieruchamiany nawet na kilka tygodni. Po tym okresie konieczna jest rehabilitacja.

Warto wiedzieć, że raz zwichnięta kostka jest potem bardziej narażona na ponowną kontuzję. Kolejne urazy doprowadzają do zużycia stawu i mogą doprowadzić do zmian zwyrodnieniowych.

Po zwichnięciu w obrębie kostki mogą się pojawić obrzęk i siniaki. W takim wypadku pomóc mogą miejscowe preparaty działające przeciwobrzękowo i przeciwzapalnie, np. żel z arniki.

Warto wiedzieć, że arnika jest panaceum na wszelkiego rodzaju mechaniczne uszkodzenia ciała – począwszy od drobnych stłuczeń  po poważniejsze zranienia, krwiaki, urazy, kontuzje. Z tego powodu arnika jest stosowana w ortopedii, medycynie sportowej.

Zastosowanie preparatów zawierających arnikę (np. żelu) odpowiednio wcześnie może zapobiec powstaniu objawów lub zdecydowanie je zmniejszyć, przyspieszyć absorpcje wybroczyn, uszkodzeń tkanek oraz siniaków.

Dodatkowo maść z arniki przyspieszy wchłanianie siniaków powstałych po zwichnięciu kostki, gdyż substancje w niej zawarte wykazują działanie ochronne na naczynia krwionośne, zmniejszają przepuszczalność ścian naczyń włosowatych.

Monika Majewska