Rwa barkowa: przyczyny, objawy, rehabilitacja

Rwa barkowa objawia się charakterystycznym "rwącym" bólem promieniującym od kręgosłupa szyjnego do kończyny górnej. To częsta przypadłość osób wykonujących ciężką pracę fizyczną, ale i tych, którzy większość czasu spędzają przed komputerem. Co jeszcze może powodować wystąpienie rwy barkowej? Jak radzić sobie z bólem i jak wygląda rehabilitacja w tym schorzeniu?

Spis treści

1. Przyczyny rwy barkowej
2. Objawy rwy barkowej
3. Leczenie i rehabilitacja rwy barkowej

Rwa barkowa, inaczej rwa ramienna, brachialgia lub neuralgia barkowa, to, obok rwy kulszowej czy rwy udowej, jeden z tzw. korzeniowych zespołów bólowych ("korzonków"). Cechą charakterystyczną rwy barkowej jest ból, który pojawia się zwykle zaraz po przebudzeniu, a jego nasilenie wywołuje każde poruszenie głową, kaszel lub kichnięcie.

Przyczyny rwy barkowej

Najczęściej wywołuje ją ucisk na korzenie nerwowe na odcinku szyjnym kręgosłupa lub pewne zmiany zwyrodnieniowe, które powstają w tym miejscu, zwykle w wyniku właśnie długotrwałego ucisku. Mogą one dotyczyć stawów międzykręgowych, wiązadeł kręgosłupa i krążków międzykręgowych.

Osoby, którym zdarza się atak rwy barkowej, często też cierpią na rwę kulszową, czy udową. Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa może u nich dawać o sobie znać na zmianę.

Zwyrodnienie polega na tym, że krążek międzykręgowy ulega odwodnieniu, przez co staje się mniej elastyczny i bardziej podatny na uszkodzenia. Ponieważ się spłaszcza, odległość między kręgami zmniejsza się. Z czasem krążki zaczynają trzeć o siebie, albo wytwarzają się osteofity, czyli kostne wyrostki, które uciskają na korzenie nerwowe. Inną częstą przyczyną rwy barkowej jest dyskopatia, czyli schorzenie, które z kolei polega na wybrzuszeniu się krążka międzykręgowego i jego przemieszczeniu, co powoduje ucisk na struktury kanału kręgowego w odcinku szyjnym.Wśród pozostałych przyczyn rwy barkowej wyróżniamy:

• zaburzenia hormonalne – mogą one np. powodować zmiany w strukturze kości
• przeciążenia, czy to od długotrwałej ciężkiej pracy fizycznej, czy od siedzenia w jednej pozycji (przed komputerem) przez długie godziny
• neuralgię – czyli nerwoból
• nowotwór

Objawy rwy barkowej

• ból ramienia promieniujący od karku, przez całą kończynę, wzdłuż przedniej lub tylnej strony ramienia, aż do palców, ból ten odbiera się jako piekący, czy palący, zdarza się, że swoim zasięgiem obejmuje on także łopatkę oraz klatkę piersiową
• tylko ból karku
• osłabienie siły mięśniowej w kończynie górnej
• zaburzenia czucia, drętwota skóry
• parestezje, czyli mrowienia, pieczenie, uczucie "przebiegające prądu"
• niedowłady (w zaawansowanym stadium rwy barkowej)

Leczenie i rehabilitacja rwy barkowej

W celu zdiagnozowania rwy ramiennej przeważnie wystarcza sam wywiad. W razie wątpliwości lekarz (neurolog lub ortopeda) zleca wykonanie badania RTG, rezonansu magnetycznego, lub tomografii komputerowej. Rwę ramienną trzeba różnicować z zespołem bolesnego barku, z obecnością żebra szyjnego, z zespołem mięśnia pochyłego przedniego oraz zespołem Pancoasta.

W najcięższych przypadkach rwę barkową kwalifikuje się do operacji chirurgicznej. Zwykle jednak pomaga leczenie zachowawcze, w tym farmakoterapia, czyli przede wszystkim leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, a także zmniejszające napięcie mięśni oraz fizjoterapia (którą można wdrożyć dopiero, gdy minie faza ostrego bólu), czyli:

• ultradźwięki
• laser
• krioterapia
• masaże

Osobom dotkniętym rwą ramienną zaleca się także noszenie specjalnego kołnierza ortopedycznego, który odciąża kręgosłup szyjny. Dobre efekty daje również kinesiotaping – stosunkowo nowa metoda polegająca na oklejaniu bolącego miejsca specjalnymi plastrami. Mają one działanie rozluźniające i stabilizujące, powodują zmniejszenie dolegliwości. Należy także pamiętać o oszczędzaniu kręgosłupa. Świadomie zmieniać pozycję ciała tak, by nie wykonywać gwałtownych ruchów i gestów, które mogę nasilić ból. Natomiast po ustaniu ostrej fazy rwy barkowej, osoby z tendencją do powstawania tej dolegliwości powinny rozważyć profilaktykę, czyli ćwiczenia wzmacniające mięśnie szyi.

Zwykle rwa – która nie jest jednym z objawów poważniejszego problemu, jak np. nowotwór – mija niemal samoistnie po ok. 3-4 tygodniach. Trzeba jednak mieć na uwadze, że dolegliwość ta "lubi" nawracać. By tego uniknąć, należy popracować nad zmianą nawyków życiowych – np. unikać długotrwałego siedzenia w jednej pozycji.