Osteoporoza u dzieci: przyczyny i leczenie

Osteoporoza to schorzenie, które zwykle kojarzymy z osobami starszymi, nikt z nas nie łączy jej z dziećmi. Tymczasem coraz więcej z nich cierpi na wczesną odmianę osteoporozy. Przyczyny osteoporozy u młodej osoby z reguły są te same: zła dieta i niedożywienie. Jakie są objawy osteoporozy u dzieci? Na czym polega leczenie?

Spis treści

1. Osteoporoza u dzieci - przyczyny
2. Osteoporoza u dzieci - objawy
3. Osteoporoza u dzieci - diagnoza
4. Osteoporoza u dzieci - leczenie
5. Osteoporoza u dzieci - dieta

Osteoporoza u dzieci to postępujące zmniejszanie gęstości kości. Zdrowa kość przypomina gęstą sztuczną gąbkę. Zaatakowana przez osteoporozę wygląda jak gąbka naturalna – z dużymi dziurami, mocno ażurowa. Niestety, im bardziej jest ażurowa, tym nasz szkielet mniej wytrzymały. Łatwo wówczas o złamania, nawet przy najmniejszej kontuzji. A o takie bardzo łatwo u młodych osób, które są aktywne fizycznie.

Osteoporoza u dzieci - przyczyny

Aby kości były mocne i np. szybko zrastały się po złamaniu, musi być zachowana równowaga pomiędzy komórkami, które są odpowiedzialne za procesy ich tworzenia (osteoblastami) a komórkami odpowiedzialnymi za ich niszczenie (osteoklastami). Równowaga ta zależy m.in. od prawidłowego stężenia hormonów w organizmie, obciążania szkieletu (czyli np. tego, czy intensywnie uprawiamy jakiś sport), odpowiedniej ilości zjadanego białka i wapnia oraz witamin (zwłaszcza witaminy D3).

Osteoporoza u dzieci może być wynikiem nie tylko nieodpowiedniej diety, lecz także chorób, przede wszystkim niektórych układowych schorzeniach tkanki łącznej, chorobach przewodu pokarmowego.

W rozwoju  osteoporozy u dzieci rolę może też odgrywać przewlekłe stosowanie kortykosteroidów i długotrwałe unieruchomienie.

Czasami przyczyny osteoporozy u dzieci nie są znane. Jest to idiopatyczna osteoporoza młodzieńcza (lub samoistna osteoporoza młodzieńcza), która pojawia się najczęściej przed okresem pokwitania. Być może w jej rozwoju pewną rolę odgrywają czynniki genetyczne, niedobór witaminy D, czynnik zakaźny (np. wirusy), zaburzenia immunologiczne. Może mieć też podłoże endokrynologiczne.

Osteoporoza u dzieci - objawy

Idiopatyczna osteoporoza młodzieńcza objawia się:

• złamaniem po minimalnym urazie
• bólem w okolicy kręgosłupa i kończyn, zwłaszcza dolnych (stawów skokowych)
• zaburzenia chodu
• postępujące obniżenie siły mięśniowej

Idiopatyczna osteoporoza młodzieńcza może doprowadzić do deformacji kostnych, skoliozy, kifozy, szpotawości i koślawości kończyn.

Osteoporoza u dzieci - diagnoza

Badaniem, na postawie którego stawia się ostateczne rozpoznanie jest densytometria. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), jeśli wynik densytometrii T.score (gęstość kości mierzona np. z kręgosłupa lub szyjki kości udowej) spada poniżej minus 1, mówimy o osteopenii, a jeśli poniżej minus 2,5 - o osteoporozie. Na szczęście u większości badanych dzieci chodziło o osteopenię.

Osteoporoza u dzieci - leczenie

Leczenie farmakologiczne osteoporozy u dzieci jest trudne. Nie można podawać im leków stosowanych u dorosłych: alendronianów i risendronianów, hormonów estro- i androgennych, fluorku sodu, raloksyfenu. Ryzykowne jest stosowanie parathormonu (PTH) w małych, przerywanych dawkach dziennych. W niektórych przypadkach można jedynie podawać kalcytoninę. Właściwie jedynym sposobem leczenia jest dostarczanie odpowiedniej ilości wapnia – w postaci gotowych preparatów lub mieszanek witaminy D i wapnia.

Osteoporoza u dzieci - dieta

Dużym problemem jest nieprawidłowe, nieracjonalne odżywianie. Przejęty z zachodu “fastfoodowy” styl jedzenia (zapiekanki, frytki, chipsy, batony, hamburgery) szpikuje młody organizm tłuszczem i cukrem. Nie ma tu miejsca na makroelementy (wapń), mikroelementy, witaminy, wartościowe białko. Warto też zdawać sobie sprawę, że cola oraz sól i konserwanty dodatkowo wypłukują wapń z kości.

WARTO WIEDZIEĆ>>FAST FOOD pod lupą - co kryje się w hamburgerach, frytkach i zapiekankach

Zobacz galerię 11 zdjęć

Nie ma innej rady – koniecznie zadbaj o odpowiednią dietę i dawkę ruchu (zwłaszcza na słońcu) u swojego dziecka.

Monika Majewska