Kontuzje. Najczęstsze urazy i sposoby leczenia kontuzji

Kontuzja kolana albo skręcenie kostki. Naciągnięcie ścięgien lub stłuczenie. Kto z nas nie miewa kontuzji? Kiedy schłodzić miejsce urazu, a kiedy unieruchomić bolącą część ciała? Często konieczna jest interewencja lekarska, ale drobne  kontuzje leczyć można dostępnymi w aptekach środkami.

Spis treści

1. Uszkodzenia więzadeł
2. Skręcenie kostki
3. Nadciągnięcia ścięgien
4. Zwichnięcie stawu barkowego
5. Stłuczenie

Kontuzje i pechowe upadki zdarzają się przez cały rok, ale zima szczególnie im sprzyja. Tracimy równowagę, idąc po oblodzonym chodniku czy zjeżdżając na nartach ze stoku. I nie zawsze podnosimy się bez żadnego uszczerbku na zdrowiu.

Uszkodzenia więzadeł

Mogą zostać naderwane lub rozerwane podczas skrętu w stawie przekraczającym normalny zakresruchu. W przypadku narciarzy najczęściej dochodzi do uszkodzenia więzadeł związanych ze stawem kolanowym (pobocznych lub krzyżowych), co sygnalizuje opuchlizna kolana, ból – czasami tak silny, że uniemożliwia chodzenie, uczucie pełności w stawie kolanowym związane z niewidocznym dla nas krwiakiem.

Co zrobić? Jeśli dolegliwości są nieduże, postępujemy jak przy łagodnym skręceniu kostki. Gdy są znaczne, szukamy pomocy ortopedy. Leczenie uzależnione jest od stopnia urazu. Naderwane ścięgno może się wygoić po unieruchomieniu stawu, ale zerwane wymaga leczenia operacyjnego.

Skręcenie kostki

To częsty uraz, aczkolwiek nie wśród narciarzy, których chronią buty stabilizujące staw skokowy. Jeżeli podczas skręcenia dojdzie tylko do nadciągnięcia torebki stawowej i więzadeł, ból na ogół nie przeszkadza w chodzeniu, a obrzęk jest niewielki. Przy częściowym lub całkowitym przerwaniu więzadeł i torebki stawowej jest silny, może w ogóle uniemożliwić obciążanie nogi. Towarzyszy mu znaczny obrzęk i krwiak.

Co zrobić? Jeśli uszkodzenie tkanek jest niewielkie, wystarczy przykładać zimne kompresy, ograniczyć chodzenie do minimum, trzymać nogę w poziomie i lekko usztywnić kostkę opaską elastyczną lub bandażem. Dolegliwości zmniejszają maści i żele o działaniu przeciwbólowym i przeciwobrzękowym. W przypadku znacznego obrzęku, krwiaka, silnego bólu, wybierzmy się do ortopedy. W zależności od stopnia uszkodzenia tkanek zaleci noszenie stabilizatora unieruchamiającego staw skokowy lub założy opatrunek gipsowy.

Nadciągnięcia ścięgien

Najczęściej zdarzają się tym, którzy na co dzień stronią od aktywności fizycznej i niemalże tuż po wstaniu od biurka wybierają się na stok. Objawem nadciągnięcia ścięgien jest ból podczas ruchu ręką lub nogą w stawie.

Co zrobić? Przez kilka dni stosujemy zimne okłady, smarujemy bolące miejsca preparatami przeciwbólowymi i przeciwzapalnymi lub też zażywamy leki bez recepty o takim działaniu. Trzeba także dać odpocząć kończynie, czyli ograniczyć ruch.

Zwichnięcie stawu barkowego

Do urazu tego dochodzi podczas „wykręcenia” ręki w trakcie upadku. Staw barkowy mimo dużej ruchomości jest podatny na zwichnięcie (przemieszczenie się względem siebie kości, które go tworzą). Uraz ten wiąże się z bardzo silnym bólem i niemożnością poruszania ręką w stawie barkowym. Czasami towarzyszą mu zaburzenia neurologiczne, np. porażenia ręki.

Co zrobić? Przyjąć leki przeciwbólowe, ułożyć rękę na temblaku i pilnie udać się do ortopedy (najlepiej na ostry dyżur ortopedyczny), aby nastawił staw i go unieruchomił. Zwichnięcie stawu barkowego to bardzo poważna kontuzja, która może spowodować uszkodzenie nerwów i naczyń krwionośnych.

Stłuczenie

Jest zazwyczaj następstwem gwałtownego upadku, który powoduje uszkodzenie tkanek miękkich, najczęściej kolan, barku, nadgarstka, biodra i okolicy kości ogonowej. Objawami stłuczenia są stopniowo nasilający się ból, krwiak, obrzęk.

Co zrobić? Szybko schładzamy miejsce urazu, aby ograniczyć krwiak i obrzęk. Kilka razy dziennie na 20 min przykładamy żelowe kompresy chłodzące lub okłady z kostek lodu włożonych do foliowej torebki i owiniętych w ściereczkę. Ulgę przyniesie też smarowanie obolałego miejsca żelami o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Jeśli jednak ból nie będzie stopniowo słabnąć, wybierzmy się do ortopedy, ponieważ uraz może być znacznie poważniejszy, niż nam się wydaje.

miesięcznik "Zdrowie"