Choroba Haglunda, czyli jałowa martwica guza kości piętowej

Choroba Haglunda, czyli jałowa martwica guza kości piętowej daje charakterystyczne objawy: ostry ból pięty, nasilający się przy zginaniu stopy, zgrubienie bądź obrzęk skóry w miejscu wystąpienia dolegliwości i bolesność przy zakładaniu butów, zwłaszcza zakrytych. Jakie są przyczyny choroby Haglunda? Na czym polega jej leczenie?

Spis treści

1. Choroba Haglunda: objawy
2. Choroba Haglunda: diagnostyka i leczenie

Choroba Haglunda, czyli jałowa martwica guza kości piętowej w zaawansowanym stadium jest na tyle dokuczliwa i uniemożliwiająca normalne funkcjonowanie, że pacjenci rzadko kiedy zwlekają z wizytą u lekarza. Należy jednak pamiętać, że nie każdy ból okolicy pięty zwiastuje chorobę Haglunda, bo na szczęście nie zdarza się ona zbyt często. Dotyczy przede wszystkim dzieci i młodzież w okresie dynamicznego wzrostu (pomiędzy 8-14 rokiem życia) oraz osób rekreacyjnie uprawiających sport, zwłaszcza takie dyscypliny, które obciążają stopy, np. bieganie czy tenis.

Chorobę Haglunda powoduje niedokrwienie tętnicze, które dotyczy tylnej części pięty. W wyniku tego dochodzi do niewielkiej martwicy tkanki kostnej, a z czasem do zwyrodnień kości piętowej. Powstaje narośl kostna kości piętowej, która pod wpływem ucisku powoduje ból. Jeśli schorzenie występuje u dzieci i młodzieży to ma najczęściej związek z nieprawidłowym wzrostem kości piętowej, u osób dorosłych – powstaje z kolei w wyniku przeciążeń w trakcie uprawiania sportu lub po wszelkiego rodzaju kontuzjach, które powodują urazy czy mikrourazy pięty. Część lekarzy jest też zdania, że nie bez znaczenia są wrodzone predyspozycje do zachorowania na jałową martwicę guza kości piętowej.

Choroba Haglunda: objawy

Pierwsze objawy mogą być bardzo łagodne, np. powstawanie niewielkich pęcherzy na pięcie, delikatny ból podczas stawiania stopy na ziemi, zwłaszcza w trakcie marszu lub biegu, nieprzyjemny ucisk pięty podczas zakładania obuwia. Symptomy pojawiają się okresowo, czasem przemijają, a przynajmniej nie są na tyle uciążliwe, by zmuszały do natychmiastowego działania. Dlatego właśnie jałowa martwica guza kości piętowej może rozwijać się nawet przez półtora roku, zanim wystąpią ostrzejsze objawy. Nie ma co zwlekać z wizytą u lekarza, jeśli doszło do znacznego obrzęku bolesnego miejsca, zgrubień, a przede wszystkim, gdy silny ból pięty towarzyszy najprostszym czynnościom, np. zakładaniu butów, czy chodzeniu. Czasem zdarza się, że przedłużająca się i nieleczona jałowa martwica guza kości piętowej może dodatkowo doprowadzić do stanu zapalnego ścięgna Achillesa. Dlatego tak ważne jest, by skonsultować z lekarzem każdy zanadto przedłużający się ból pięty.

Choroba Haglunda: diagnostyka i leczenie

Silny ból pięty nie zawsze oznacza chorobę Haglunda. Podobne objawy daje też np. ostroga piętowa i dopiero wykonanie prześwietlenia RTG da odpowiedź na pytanie, z jakim schorzeniem mamy do czynienia. Jeśli okaże się, że to jałowa martwica guza kości piętowej lekarz musi podjąć decyzję czy wystarczy odciążenie i rehabilitacja chorobowo zmienionego miejsca czy konieczna jest już interwencja chirurgiczna.

Zazwyczaj jednak w pierwszej kolejności podejmuje się próby nieinwazyjnego leczenia. Polega ono głównie na odciążeniu pięty, czyli stosowaniu wygodnego obuwia, najlepiej butów bez pięty lub z elastycznym zapiętkiem, czasem też z miękką podpiętką oraz amortyzujących nacisk stopy. Lekarz może też zalecić noszenie specjalnych wkładek ortopedycznych, podpierających sklepienie podłużne stóp, które odciążą bolesne miejsce i przyspieszą leczenie. W tym czasie trzeba też zrezygnować ze sportu, który pogłębia objawy schorzenia. Najczęściej jednocześnie stosuje się leki przeciwzapalne, a nawet sterydowe.

W przypadku choroby Haglunda ortopeda może skierować na rehabilitację, która również daje pożądane rezultaty. Zabiegi i odpowiednio dobrane ćwiczenia powodują, że rokowania w przypadku jałowej martwicy guza kości piętowej są dobre. Jeśli jednak nie przyniosą spodziewanych efektów leczenia trzeba rozważyć zabieg chirurgiczny.

Operacja polega na usunięciu narośli w guzie piętowym. Jednocześnie dzięki metodom zastosowanym w trakcie zabiegu przywraca się prawidłowe zagęszczenie tkanki, która z kolei przestaje wywierać nacisk na zmienione chorobowo miejsce. Przez kilka tygodni pacjent ma częściowo unieruchomioną stopę, a powrót do sprawności następuje zazwyczaj po ok. 6 tygodniach. Ważne jest jednak, by omówić z lekarzem, jaki rodzaj sportu można uprawiać po zabiegu, by nie doszło do powikłań, czy nawrotu choroby.