Alloplastyka stawu kolanowego: na czym polega ta operacja i jakie są jej efekty?

Alloplastyka stawu kolanowego to nowa metoda przygotowanie operacji, pozwalająca na precyzyjne dopasowanie endoprotezy do każdego pacjenta. Przeczytaj więc, na czym polega alloplastyka stawu kolanowego i w jaki sposób dopasowuje się implant.

Spis treści

1. Alloplastyka stawu kolanowego: na czym polega?
2. Alloplastyka stawu kolanowego: efekty operacji

Alloplastyka stawu kolanowego rzadko jest pierwszym wyborem pacjenta. Początkowym objawem zmian zwyrodnieniowych jest ból i ograniczona ruchomość stawu. Początkowo choremu zaleca się farmakoterapię i rehabilitację. Powodzeniem cieszy się też podawanie do stawu kolanowego kwasu hialuronowego, kolagenu, czynników wzrostu oraz ostatnio komórek macierzystych. Niestety, takie kuracje nie zawsze przynoszą poprawę. Wielu pacjentów wymaga zabiegu operacyjnego, w czasie którego naturalny staw kolanowy zostanie zastąpiony endoprotezą. Jedną ze stosowanych metod jest właśnie alloplastyka stawu kolanowego.

Alloplastyka stawu kolanowego: na czym polega?

W zależności od stopnia zaawansowania zmian zwyrodnieniowych można przeprowadzić połowiczną lub całkowitą alloplastykę stawu kolanowego, czyli usunąć część lub cały staw. Operacja polega na zastąpieniu zniszczonych przez chorobę powierzchni stawowych elementami protezy. Precyzyjne usunięcie zniszczonej kości to niezwykle ważny moment operacji, bo od tego uzależniony jest jej ostateczny wynik i prawidłowe odtworzenie tzw. osi mechanicznej kończyny. Jeżeli oś przechodzi dokładnie przez środek kolana to siły, jakie działają na implant, rozkładają się równomiernie. Dzięki temu nie dochodzi do przeciążenia żadnej części sztucznego stawu, a więc także jego przedwczesnego uszkodzenia.

– W tradycyjnej metodzie ścięcie fragmentów kości odbywa się, upraszczając problem, trochę "na oko". U wszystkich pacjentów kości są przygotowywane do zabiegu w taki sam sposób – mówi dr n. med. Andrzej Kotela, ortopeda z Kliniki Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu w Szpitalu Klinicznym im. Dzieciątka Jezus w Warszawie. – Operując tradycyjną metodą lekarz ma do dyspozycji zdjęcie rentgenowskie, na którym nie wszystkie elementy chorego stawu są dobrze widoczne. Tak więc przystępując do operacji, chirurg nie zna wszystkich szczegółów zabiegu.

Założeniem nowoczesnej alloplastyki stawu kolanowego jest indywidualne podejście do każdego pacjenta. Przed operacją wykonuje się tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny trzech stawów – skokowego, kolanowego i biodrowego. Uzyskane zdjęcia pozwalają bardzo precyzyjnie wyznaczyć oś mechaniczną operowanej kończyny.

– Jeszcze przed zabiegiem, przy użyciu specjalnego oprogramowania komputerowego wirtualnie osadza się implant w nodze pacjenta w sposób najkorzystniejszy z punktu widzenia biomechaniki kończyny. Chodzi o to, aby po operacji staw zachowywał się jak naturalny – wyjaśnia dr Kotela.

Po komputerowym zaplanowaniu operacji wytwarza się tzw. przymiary kostne, które można porównać do prowadnic, nawigujących lekarza podczas operacji. Inaczej mówiąc, lekarz ma do dyspozycji rodzaj szablonu dopasowany do kości pacjenta. W trakcie operacji, po otworzeniu stawu kolanowego nakłada się na kość pacjenta przymiar i to on wyznacza linie, kąty i zakres ścięcia kości.

Alloplastyka stawu kolanowego: efekty operacji

Korzyścią z tak przeprowadzonej alloplastyki kolana jest przede wszystkim precyzyjne odtworzenie osi stawu, mniejsze krwawienie oraz uproszczenie techniki operacyjnej. Poza tym komputerowa symulacja pozwala precyzyjnie dobrać rodzaj implantu do potrzeb konkretnej osoby. Dalsza część zabiegu przebiega już w sposób typowy. Na precyzyjnie przygotowane kości wstawia się implant stawu kolanowego. Nowy system wspomagający lekarzy jest szczególnie przydatny, gdy staw jest bardzo zniszczony. A tak jest często np. u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów.

Anna Jarosz