Zioła na serce. Które zioła pomagają w leczeniu chorób układu krwionośnego?

Korzystanie z ziół na serce praktykowane jest od dawna. Zioła leczą, ale przyjmowane niezgodnie z recepturą mogą zaszkodzić. Dlatego zanim zaczniemy stosować zioła na serce, koniecznie zapytajmy lekarza, czy nie narobimy tym sobie kłopotów. Sprawdź, które zioła pomogą na nadciśnienie, zaburzenia krążenia, kołatanie i wzmocnienie serca.

Spis treści

1. Zioła na serce: głóg na obniżenie ciśnienia
2. Zioła na serce: naparstnica wełnista na niewydolność krążenia
3. Zioła na serce: konwalia majowa na kołatanie serca
4. Zioła na serce: serdecznik pospolity na wzmocnienie serca
5. Zioła na serce: jemioła pospolita na nadciśnienie
6. Zioła na serce: CZOSNEK na zaburzenia krążenia
7. Zioła na serce: miłorząb japoński na krążenie

Zioła na serce mają różne właściwości. Mogą poprawiać dotlenienie serca, wspomagać siłę skurczu mięśnia sercowego lub działać rozkurczająco na naczynia wieńcowe. Dlatego to lekarz powinien wskazać zioła, które można stosować w konkretnym przypadku. Szczególną ostrożność powinny zachować osoby chore przewlekle, stale przyjmujące leki, ponieważ połączenie ziół na serce i niektórych farmaceutyków może wywołać wiele działań niepożądanych.

Zioła na serce: głóg na obniżenie ciśnienia

Surowcem leczniczym głogu są kwiatostany oraz owoce. Kwiatostany zawierają aminy aromatyczne o właściwościach regulujących czynność układu krążenia. W ich składzie są także flawonoidy i aminokwasy. Owoce głogu mają mniej flawonoidów, ale więcej procyjanidyn oraz pochodnych epikatechiny, a także witaminę C i witaminę A.

Głóg jest zalecany jako środek uzupełniający w leczeniu zaburzeń rytmu spowodowanych nadczynnością tarczycy i u kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Może być stosowany w leczeniu łagodnych postaci choroby wieńcowej. Głóg wykazuje także działanie tonizujące na mięsień sercowy i nieznacznie zwiększa siłę jego skurczów, rozszerza naczynia wieńcowe, obniża ciśnienie krwi i wzmacnia ściany tętnic. Poza tym działa przeciwzapalnie, przeciwzakrzepowo, uspokajająco i moczopędnie, co jest korzystne przy wielu schorzeniach układu krwionośnego.

Zioła na serce: naparstnica wełnista na niewydolność krążenia

Naparstnica wełnista często jest uprawiana w ogrodach jako roślina ozdobna. O jej przydatności decydują jednak nie walory estetyczne, a zestaw substancji zdrowotnych. Należy do najbardziej znanych i cenionych roślin leczniczych, ale także do najbardziej niebezpiecznych. O tym, że naparstnica może być groźna, niech świadczy fakt, że leki z niej produkowane są sprzedawane tylko na receptę.

Liście naparstnicy zawierają liczne toksyny, dlatego leków mających w recepturze wyciągi z naparstnicy nie wolno stosować bez wyraźnego zalecenia lekarza.

Glikozydy nasercowe zawarte w roślinie zwiększają siłę skurczu mięśnia sercowego, zwalniają tętno. Glikozydy izolowane z liści i nasion wchodzą np. w skład preparatów stosowanych w leczeniu niewydolności krążenia. Liście naparstnicy wełnistej zawierają bardzo liczne glikozydy nasercowe kardenolidowe – są to tzw. glikozydy pierwotne (lanatozyd A, lanatozydy B, C, D, E) i wtórne (digoksyna, acetylodigoksyna, digitoksyna, acetylodigitoksyna).

Wśród substancji czynnych są także glikozydy digitanolowe, saponiny steroidowe, związki antranoidowe, flawonoidy, cholina, acetylocholina. Glikozydy izolowane z liści naparstnicy wełnistej są stosowane w ostrej i przewlekłej niewydolności krążenia, w nadciśnieniu. Wzmagają siłę skurczu mięśnia sercowego, zwalniają tętno, likwidują obrzęki i zastoje żylne spowodowane niewydolnością mięśnia sercowego.

Odmianą naparstnicy wełnistej jest naparstnica purpurowa o bardzo podobnym zestawie substancji aktywnych. Ale glikozydy pozyskiwane z liści naparstnicy purpurowej działają wolniej i trzykrotnie słabiej od tych z naparstnicy wełnistej, są bardziej toksyczne i w większym stopniu kumulują się w organizmie.

Ze względu na siłę działania glikozydów naparstnicy wełnistej produkuje się z nimi głównie tabletki (zamiast popularnych niegdyś kropli), zawierające ściśle określone dawki tych substancji i wydawane na receptę lekarską. W Polsce wycofano ze sprzedaży preparaty zawierające glikozydy pozyskiwane z naparstnicy purpurowej.

Zioła na serce: konwalia majowa na kołatanie serca

Konwalia jest delikatna, pięknie pachnie i ma cenne właściwości, wykorzystywane m.in. w dolegliwościach serca. To zasługa kardenolidowych glikozydów nasercowych (konwalatoksyny aż 10-krotnie silniejszej niż digitoksyna otrzymywana z naparstnicy purpurowej oraz konwalamaryny). Ziele i kwiaty konwalii zawierają ponadto saponiny steroidowe, flawonoidy, fenolokwasy.

Należy pamiętać, że wszystkie części konwalii są silnie toksyczne. Nie wolno przekraczać zalecanej dawki leku, ponieważ może to doprowadzić do stanu zagrażającego życiu.

Glikozydy konwalii wzmacniają siłę skurczu serca, zmniejszając równocześnie częstość skurczów, zwalniają tętno i zwiększają pobudliwość mięśni komór serca. Dlatego stosuje się je w początkowych stadiach prawokomorowej niewydolności krążenia, w wadach serca (szczególne w zwężeniu zastawki dwudzielnej), w leczeniu obrzęków wywołanych zaburzeniami krążenia, są pomocne przy trudnościach z oddychaniem wynikających z niewydolności serca. Leki opracowane na bazie konwalii są zalecane osobom starszym, które cierpią z powodu tzw. zmęczenia serca. Mogą być stosowane także po przebytym zawale serca. Konwalia łagodzi również kołatanie serca.

Wyciągi z konwalii wchodzą w skład wielu popularnych leków nasercowych (krople Cardiol C, Neocardina, preparaty Convalatoxinum, Cardiosan, drażetki Convafort). Można też przygotować domowy preparat z liści tej rośliny, ale lepiej stosować go w porozumieniu z lekarzem.

Zioła na serce: serdecznik pospolity na wzmocnienie serca

Ziele serdecznika wykorzystywane jest jako lek nasercowy i uspokajający. Roślina zawiera irydoidy, kawolidy, fenylopropanoidy, flawonoidy pochodne kwercetyny, kemferolu i apigeniny. A ponadto glikozydy nasercowe, związki azotowe i diterpenowe, garbniki, sitosterole, kwasy organiczne, sole mineralne z dużą zawartością potasu, wapnia, krzemu i sodu.

Dzięki tej różnorodności serdecznik działa zarówno łagodnie uspokajająco na układ nerwowy i rozkurczowo w układzie pokarmowym i rodnym, jak i tonizująco na pracę serca – obniża ciśnienie krwi, zwalnia akcję serca, zwiększa wydolność mięśnia sercowego. Jest stosowany w dolegliwościach serca na tle nerwowym oraz we wczesnych stadiach choroby nadciśnieniowej i wieńcowej.

Ziele serdecznika jest składnikiem tabletek uspokajających, granulatów i mieszanek ziołowych (m.in. Neurosina, Cardiosan, Cardiogran). Można z niego sporządzać napar, polecany dla osób starszych w chorobach sercowo-naczyniowych o łagodnych objawach.

Napary z ziela wykazują działanie rozkurczowe, uspokajające, regulują pracę serca, wzmacniają mięsień sercowy. Są też łagodnie żółciopędne i moczopędne. Napar zaleca się osobom w starszym wieku, które mają osłabiony mięsień sercowy, odczuwają kołatanie serca, łatwo się męczą czy też mają nadciśnienie tętnicze.

Zioła na serce: jemioła pospolita na nadciśnienie

W Polsce jemioła jest zalecana przy zmianach miażdżycowych, leczeniu nadciśnienia tętniczego i przyśpieszonej akcji serca. Surowcem do produkcji leków są pędy i liście z dolnych partii gałązek. Liście jemioły zawierają choliny, wiskotoksyny i lektyny. Wiskotoksyny i lektyny mają bardzo silne działanie, dlatego nie wolno preparatów z jemioły stosować na własną rękę – dawkowanie zawsze ustala lekarz. Jej owoce są trujące! Wyciągi z jemioły mogą być też zalecane kobietom w okresie klimakterium, ponieważ łagodzą jego objawy.

Zioła na serce: CZOSNEK na zaburzenia krążenia

Czosnek znamy przede wszystkim jako roślinę o właściwościach bakteriobójczych. Właściwości lecznicze mają związki siarki – allicyna i trójsiarczek dwuallilu. To właśnie allicyna nadaje roślinie tak charakterystyczny zapach. Ząbki czosnku zawierają też kwasy fenolowe i flawonoidy o właściwościach przeciwutleniających. Czosnek można jeść surowy lub też stosować preparaty przygotowane z rośliny.

Wyciągi z czosnku są stosowane jako uzupełnienie leczenia nadmiernego stężenia lipidów we krwi, a także w zaburzeniach krążenia tętniczego. Czosnek usprawnia przepływ krwi przez naczynia włosowate.

Zioła na serce: miłorząb japoński na krążenie

Surowcem zielarskim są liście, a składnikiem leczniczym – zawarte w nich laktony dwuterpenowe, nazywane ginkogolidami oraz flawonoidy i biflawonoidy. Miłorząb japoński polecany jest osobom z postępującą miażdżycą i chorobą wieńcową. Pomaga on likwidować szumy uszne, zawroty głowy, otępienie umysłowe.

Preparaty z miłorzębu skutecznie udrażniają i wzmacniają wszystkie ścianki naczyń krwionośnych, dzięki czemu mózg i mięsień sercowy są lepiej dotlenione. Usprawniają też krążenie w kończynach, likwidują drętwienia, skurcze i uczucie zimna. Ale miłorząb może wchodzić w interakcje z lekami przeciwzakrzepowymi, więc przyjmowanie go należy uzgodnić z lekarzem.

miesięcznik "Zdrowie"

Anna Jarosz

Anna Guttman