Zalecane poziomy cholesterolu według wieku. Sprawdź, czy twoje wyniki są w normie

Weryfikacja

Autor: Klaudia Kierzkowska

Cholesterol znajduje się we wszystkich tkankach i komórkach ludzkiego organizmu. To także istotny składnik błon komórkowych. Niestety jego nadmiar może przyczynić się do występowania różnego rodzaju chorób. Jaka jest prawidłowa wartość cholesterolu u osób dorosłych, a jaka u dzieci?

Spis treści

1. Rodzaje cholesterolu
2. Normy cholesterolu u osób dorosłych
3. Normy cholesterolu u dzieci
4. Normy cholesterolu w zależności od płci
5. Jak obniżyć wysoki poziom cholesterolu?

Cholesterol to związek chemiczny, zaliczany do tłuszczów (lipidów), niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Stanowi składnik komórek, hormonów czy kwasów żółciowych. Jego poziom nie powinien przekroczyć normy ustalonej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Nadmiar cholesterolu we krwi jest jednym z czynników ryzyka choroby wieńcowej serca. Może doprowadzić do zawału serca, miażdżycy, udaru mózgu.

Rodzaje cholesterolu

Szkodliwe działanie cholesterolu uzależnione jest od rodzaju protein, przez które jest transportowany. Dwoma najważniejszymi rodzajami cholesterolu są cholesterol LDL (Low Density Lipoprotein) i HDL (High Density Lipoprotein). Cholesterol należący do frakcji o wysokiej gęstości czyli HDL potocznie nazywany jest „dobrym cholesterolem”, z kolei ten o niskiej gęstości, czyli LDL - „złym cholesterolem”.

Cholesterol HDL chroni naczynia krwionośne przed miażdżycą, a jego działanie polega na wiązaniu nadmiaru cholesterolu ze ścian naczyń, a następnie przenoszeniu go do wątroby. Tam ulega dalszemu przetworzeniu, zmagazynowaniu lub też wydaleniu wraz z żółcią. Cholesterol LDL to frakcja, która transportuje cholesterol z wątroby do komórek ciała.

Czytaj też: Cholesterol - dobry i zły cholesterol

Normy cholesterolu u osób dorosłych

Nieprawidłowa wartość cholesterolu wiąże się z niebezpiecznymi konsekwencjami. Dlatego by uchronić się przed miażdżycą czy chorobą wieńcową, co pewien czas należy kontrolować poziom cholesterolu we krwi i wykonać lipidogram. Wspomniane badanie określa poziom stężenia cholesterolu całkowitego, frakcji HDL, LDL i trójglicerydów.

Normy cholesterolu u osób dorosłych uzależnione są od płci, występowania chorób przewlekłych, stanu zdrowia. Prawidłowa wartość cholesterolu całkowitego u osoby dorosłej powinna wynosić poniżej 190 mg/dl. Z kolei w przypadku występowania chorób współistniejących, np. cukrzycy, choroby wieńcowej czy miażdżycy, wartość cholesterolu całkowitego powinna być mniejsza i nie powinna przekroczyć 175 mg/dl.

Prawidłowy poziom cholesterolu LDL u osób dorosłych nie powinien przekroczyć 115 mg/dl, a u osób z grupy ryzyka 100 mg/dl.

W przypadku osób z chorobami współistniejącymi, jego wartość powinna wynosić mniej niż 70 mg/dl.

Stężenie frakcji HDL, czyli poziom „dobrego cholesterolu” w zdrowym organizmie, powinien być większy niż 40 mg/dl u mężczyzn i 45 mg/dl u kobiet.

Poziom trójglicerydów nie powinien przekroczyć wartości 150 mg/dl.

Normy cholesterolu u dzieci

Poziom cholesterolu należy kontrolować nie tylko u osób dorosłych, ale i u dzieci. Problem wysokiego cholesterolu dotyczy także najmłodszych. Blaszki miażdżycowe (odpowiedzialne za wystąpienie miażdżycy, udaru mózgu, zawału serca) produkowane przez cholesterol, mogą pojawić się nawet u dzieci, które nie skończyły jeszcze dziesiątego roku życia. Cholesterol całkowity u dzieci nie powinien przekroczyć 170 mg/dl.

W przypadku występowania chorób współistniejących, np. cukrzycy, jego wartość musi wynosić do 130 mg/dl.

Niezwykle istotne jest, aby rodzice sprawdzali profil lipidowy u dzieci, szczególnie tych obciążonych genetycznie. Dzieci otyłe, których menu opiera się na fast foodach i przetworzonej żywności, z małą aktywnością ruchową w szczególności narażone są na podwyższony poziom tego lipidu.

U dzieci z podwyższonym poziomem cholesterolu, wokół oczu lub na innych częściach ciała, można zaobserwować tzw. kępki żółte czyli twarde, żółte grudki będące złogami cholesterolu.

Normy cholesterolu w zależności od płci

W zależności od płci, normy cholesterolu są różne. I choć norma cholesterolu całkowitego zarówno dla kobiet i mężczyzn wynosi tyle samo – poniżej 190 mg/dl, to w przypadku frakcji HDL u mężczyzn powinna wynosić powyżej 40 mg/dl, a u kobiet powyżej 45 mg/dl.

Jak obniżyć wysoki poziom cholesterolu?

By utrzymać poziom cholesterolu na prawidłowym poziomie lub obniżyć jego wartość należy zadbać o prawidłową dietę i aktywność fizyczną. W pierwszej kolejności powinniśmy wykluczyć lub znacznie ograniczyć spożycie tłuszczy odzwierzęcych (dotyczy to głównie osób z nadwagą).

Należy ograniczyć spożywanie czerwonego mięsa, podrobów, śmietany, tłustych serów, białego cukru. Koniecznie należy zrezygnować ze spożywania alkoholu i palenia papierosów.

Dieta obniżająca poziom złego cholesterolu powinna opierać się na warzywach, owocach, dobrych olejach roślinnych, tłustych rybach morskich.

Ponadto warto zadbać o regularną aktywność fizyczną – minimum trzy razy w tygodniu. Wysiłek fizyczny powinien być dopasowany do możliwości fizycznych i zdrowotnych ćwiczącego.

Klaudia Kierzkowska