Źle leczone zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych może być groźne

Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych dotyczy kończyn dolnych. Dlatego chorzy z zapaleniem żył powierzchniowych skarżą się na dokuczliwe objawy w nodze. Zakrzepowe zapalenie żył powierzchniowych wymaga specjalistycznej terapii. Nieleczone lub źle leczone (np. domowe leczenie) zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych może doprowadzić do przejścia stanu zapalnego do żył głębokich oraz rozwoju groźnych dla zdrowia i życia powikłań.

Spis treści

1. Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych - przyczyny i czynniki ryzyka
2. Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych - objawy
3. Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych - badania
4. Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych - leczenie
5. Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych - jak zapobiegać?
6. Zapalenie żył powierzchownych - w leczeniu niewydolności żylnej pomóc może kompresjoterapia

Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych to stan zapalny żył znajdujących się tuż pod skórą (to żyły powierzchniowe). Zapalenie żył powierzchownych dotyczy kończyn dolnych, dlatego chorzy skrążą się na dokuczliwe objawy w nodze. Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych jest jest wynikiem częściowego lub całkowitego zamknięcia żyły przez skrzeplinę. Powstające w naczyniach zakrzepy tworzą zastoje, w konsekwencji których powstaje zapalenie ściany naczynia.

U osoby z zapaleniem żył powierzchownych często stwierdza się w wywiadzie: przebywanie w wysokich temperaturach otoczenia, kąpiele w gorących źródłach, długie podróże, częste siedzenie z założonymi nogami, długie przebywanie w pozycji klęczącej lub z przygiętymi nogami.

Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych - przyczyny i czynniki ryzyka

Zapalenie żył powierzchownych o wiele częściej rozwija się w okolicy żylaków niż w obrębie zdrowych naczyń, dlatego u pacjenta z żylakami ryzyko wystąpienia zakrzepicy żył powierzchownych jest o wiele większe niż u osoby zdrowej. Są też inne przyczyny i czynniki ryzyka zapalenia żył powierzchniowych:

Nieleczone zapalenie żył powierzchownych może doprowadzić do przejścia stanu zapalnego na układ żył głębokich oraz rozwoju zakrzepicy tych naczyń i związanych z nimi groźnych dla zdrowia i życia powikłań.

Do niebezpiecznych powikłań zakrzepowego zapalenia żył w nodze (szczególnie dotyczącego żył głębokich), należą:

• zatorowość płucna
• udar mózgu
• zatorowość obwodowa powodująca niedokrwienie narządów lub tkanek
• nadciśnienie płucne
• zespół pozakrzepowy prowadzący do narastającej niewydolności żylnej w obrębie kończyn dolnych

• ukończone 40 lat
• rozległe zabiegi operacyjne
• odwodnienie
• choroba powodująca unieruchomienie ciała
• praca wymagająca ciągłego siedzenia lub stania
• okres połogu
• niektóre nowotwory złośliwe
• stosowanie doustnej antykoncepcji lub hormonalnej terapii zastępczej

Jedną z przyczyn zapalenia żył powierzchownych może też być leczenie szpitalne. Ponad 1/3 nakłuć żył powierzchownych związanych z leczeniem  różnych schorzeń kończy się zapaleniem żył powierzchownych kończyn górnych i dolnych.

Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych - objawy

• ból i opuchnięcie nóg - występuje zarówno w spoczynku, jak i podczas chodzenia, często spuchnięta noga jest zaczerwieniona i ocieplona
• wyczuwalne przez skórę zgrubienie chorego naczynia
• ogólnie złe samopoczucie

Dolegliwości te przechodzą po kilkunastu dniach lub kilku tygodniach, nie należy jednak ich bagatelizować.

Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych - badania

Ostateczne rozpoznanie stawia się na podstawie badania USG Doppler.

Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych - leczenie

Leczenie polega na podawaniu leków przeciwzapalnych, przeciwbólowych i przeciwobrzękowych, leków usprawniających przepływ żylny, stosowaniu miejscowym kompresów, maści lub żelów z dodatkiem heparyny.

Antybiotykoterapia najczęściej nie jest konieczna, stosuje się ją jedynie w przypadkach zakażonej zakrzepicy.

Leczenie operacyjne jest wskazane jedynie w przypadkach, gdy proces zapalno-zakrzepowy ma tendencje do rozszerzania się w kierunku ujścia żyły odpiszczelowej do żyły udowej, co grozi wystąpieniem zatoru tętnicy płucnej.

Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych - jak zapobiegać?

Najlepszą profilaktykę stanowi kompresjoterapia, czyli noszenie materiałów uciskowych, takich jak pończochy czy  rajstopy.

U osób po przebytych zabiegach lub operacjach wręcz nakazuje się ich stosowanie, a osobom, których praca wymaga długiego stania lub siedzenia zaleca się, aby podjęły profilaktykę. Najważniejszy jest jednak ruch. Rekreacyjne  uprawianie sportu jest dla naszego organizmu najlepszym lekarstwem i dotyczy to nie tylko schorzeń żylnych.

Należy utrzymywać prawidłową masę ciała, nie nosić ciasnych spodni, skarpet i obuwia, zrezygnować w nagrzewania nóg, np. podczas opalania, przebywania w saunie czy jacuzzi.

Zapalenie żył powierzchownych - w leczeniu niewydolności żylnej pomóc może kompresjoterapia

Monika Majewska