Nadciśnienie tętnicze WTÓRNE - przyczyny, objawy, leczenie
Nadciśnienie tętnicze wtórne to najrzadziej występujący typ nadciśnienia. Nadciśnienie tętnicze wtórne rozpoznaje się u zaledwie 5 proc. chorych. Jego przyczyny można ustalić - jest to choroba, której jednym z objawów może byćpodwyższone ciśnienie tętnicze. Jakie najczęściej schorzenia wywołują nadciśnienie tętnicze wtórne? Jakie są jego objawy? Na czym polega diagnostyka i leczenie?
Spis treści
- Nadciśnienie tętnicze wtórne - przyczyny
- Nadciśnienie tętnicze wtórne - objawy
- Nadciśnienie tętnicze wtórne - diagnostyka
- Nadciśnienie tętnicze wtórne - leczenie
Polecany artykuł:
Nadciśnienie wtórne a pierwotne
Pierwotne nadciśnienie tętnicze jest to trwałe podwyższenie ciśnienia tętniczego bez uchwytnej przyczyny o podłożu genetycznym, środowiskowym i stanowi ok. 95 proc. wszystkich przypadków nadciśnienia tętniczego.
W pozostałych przypadkach, gdy udaje się znaleźć potencjalną przyczynę nadciśnienia tętniczego, rozpoznaje się nadciśnienie tętnicze o charakterze wtórnym.
Nadciśnienie tętnicze wtórne to rodzaj nadciśnienia, którego przyczyny można ustalić - jest to choroba, której jednym z objawów może być podwyższone ciśnienie tętnicze.
Gdy u pacjenta współistnieją objawy choroby, która może powodować nadciśnienie wtórne, i wysokie wartości ciśnienia, można podejrzewać nadciśnienie wtórne.Przyczyn nadciśnienia wtórnego poszukuje się również, gdy nadciśnienie pojawia się w młodym wieku lub nagle w wieku podeszłym.
Rozpoznanie wtórnej postaci nadciśnienia jest istotne z dwóch powodów. Po pierwsze, pozwala niekiedy na skuteczne usunięcie przyczyny nadciśnienia i wtórną normalizację ciśnienia bez konieczności długotrwałej farmakoterapii.
Po drugie, chory może zostać uchroniony przed innymi skutkami choroby wywołującej wzrost ciśnienia, na przykład niewydolnością nerek lub przełomem nadciśnieniowym.
Nadciśnienie tętnicze wtórne - przyczyny
Do najczęstszych przyczyn wtórnego nadciśnienia zalicza się: choroby miąższu nerek (ostre i przewlekłe zapalenie kłębuszków nerkowych, nefropatia cukrzycowa, uszkodzenie nerek w układowych chorobach tkanki łącznej, torbielowatość nerek, wodonercze) i upośledzenie przepływu w tętnicy lub tętnicach nerkowych (nadciśnienie naczyniowo-nerkowe) oraz obturacyjny bezdech senny i pierwotny hiperaldosteronizm.
Częste przyczyny nadciśnienia wtórnego | Rzadkie przyczyny nadciśnienia wtórnego |
|
|
Nadciśnienie tętnicze wtórne - objawy
Według specjalistów z Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego¹, miąższowa choroba nerek jest najczęstszą przyczyną wtórnego nadciśnienia.
Objawy, które mogą sugerować choroby nerek, to:
- obrzęki wokół oczu, opuchlizna rąk, stóp, kostek
- pieczenie i bolesność w trakcie oddawania moczu
- częstomocz
- oddawanie moczu w nocy
- ciemno podbarwiony, krwisty mocz
- mętny mocz o ostrej woni przypominającej zapach amoniaku
- bolesność poniżej żeber nienasilająca się podczas ruchu oraz podwyższone ciśnienie krwi
Nadciśnienie naczyniowo-nerkowe jest drugą pod względem częstości występowania przyczyną wtórnego nadciśnienia, występującą u około 2 proc. dorosłych pacjentów z podwyższonymi wartościami ciśnienia.
Jest ono spowodowane jednym lub wieloma zwężeniami tętnic nerkowych w odcinku pozanerkowym, które w populacji osób w podeszłym wieku mają często charakter miażdżycowy.
Inną częstą przyczyną nadciśnienia wtórnego jest obturacyjny bezdech senny. U chorych oprócz nadciśnienia pojawiają się bóle głowy, patologiczna senność w ciągu dnia, trudności z koncentracją uwagi, zmęczenie, zaburzenia osobowości i depresja.
Często obecne są groźne zaburzenia rytmu serca. Bardzo typowym objawem zespołu bezdechu sennego jest zgłaszane przez bliskich chorego chrapanie z okresami bezdechu.
Wtórne nadciśnienie tętnicze może sugerować nagły początek, wyjściowo wysokie jego wartości oraz oporność na leczenie farmakologiczne.
Pierwotny hiperaldosteronizm oznacza nadmierne wydzielanie hormonu o nazwie aldosteron. Nadmierne wydzielanie aldosteronu, oprócz wzrostu ciśnienia tętniczego, powoduje włóknienie i przerost mięśni gładkich naczyń oraz serca, wywiera działanie prozapalne i prozakrzepowe.
Nadciśnienie tętnicze w pierwotnym hiperaldosteronizmie ma często ciężki przebieg, jest oporne na leczenie farmakologiczne, rozwijają się objawy związane z długotrwałą hipokaliemią, takie jak osłabienie siły mięśniowej, kurcze mięśni, porażenia, tężyczka, zaburzenia gospodarki węglowodanowej, wielomocz, wzmożone pragnienie.
Objawy sugerujące wtórny charakter nadciśnienia:
- wystąpienia nadciśnienia przed 20. lub po 50. roku życia
- ciśnienie przekraczające 180/110 mm Hg
- nagłe pogorszenie dotychczas dobrze kontrolowanego nadciśnienia
- nadciśnienie tętnicze oporne na leczenie farmakologiczne
- napadowe nadciśnienie tętnicze z towarzyszącymi: tachykardią, potami, drżeniem
- wywiad rodzinny w kierunku chorób nerek
- objawy powikłań narządowych: zaawansowane zmiany na dnie oka, niewydolność nerek, powiększenie jam serca, przerost mięśnia lewej komory serca
Nadciśnienie tętnicze wtórne - diagnostyka
Do podejrzenia wtórnej postaci nadciśnienia mogą skłaniać określone objawy. W dalszej diagnostyce pomocne są wykonywane rutynowo badania dodatkowe. Diagnostyka nadciśnienia tętniczego obejmuje nie tylko pomiar ciśnienia, lecz także badania krwi, moczu i badania obrazowe.
Nadciśnienie tętnicze wtórne - leczenie
Należy leczyć chorobę, która jest przyczyną nadciśnienia tętniczego. Ponadto stosuje się odpowiednio dobrane leki na nadciśnienie. Niezbędna jest także zmiana stylu życia (właściwa dieta, włączenie aktywności fizycznej, ograniczenie alkoholu, wyeliminowanie tytoniu).
Źródło:
1. Przesiewowe wykrywanie i leczenie wtórnych postaci nadciśnienia, nadcisnienietetnicze.pl/ukryte/zalecenia_esh_stare/wtorne_postacie_nadcisnienia
Porady eksperta