Można zmniejszyć ryzyko zawału o 81 proc. Małe kroki w stronę zdrowia serca

Choroby serca i układu krążenia są rozpoznawane coraz częściej i coraz młodszych. Wiele osób zastanawia się, dlaczego „kiedyś tyle chorób nie było”. I choć brzmi to jak przysłowiowe boomerskie narzekanie, faktem jest, że współczesny tryb życia może niekorzystnie oddziaływać na zdrowie, mimo postępów medycyny. Tymczasem prosta zmiana nawyków mogłaby zmniejszyć o 80 proc. ryzyko zawału serca.

Spis treści

1. Styl życia rujnuje nasze serca
2. Jak można zmniejszyć ryzyko zawału serca
3. Najpierw się wyśpij, potem idź ćwiczyć 
4. 4 najczęstsze objawy stanu przedzawałowego. Co powinno zaalarmować?
5. Otyłość i samotność niszczą nasze zdrowie 
6. Jak zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób kardiologicznych 
7. Jak pomóc sobie i swojemu sercu w prosty sposób 

Styl życia rujnuje nasze serca

Dr hab. Daniel Śliż z III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM, prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia w wywiadzie publikowanym na łamach Medycyny Praktycznej zwrócił uwagę na fakty, które mówią same za siebie: to styl życia w dużej mierze przyczynia się do wielu dolegliwości zdrowotnych.

Na liście są takie schorzenia jak miażdżyca, nadciśnienie, zawał, choroba niedokrwienna serca i inne dolegliwości.

Dr hab. Daniel Śliż podkreślił, że na zawał niektóre osoby „pracują” same m.in. prowadząc tryb życia sprzyjający chorobie niedokrwiennej serca.

Na liście czynników ryzyka, które powodują chorobę niedokrwienną serca, są zaburzenia cholesterolowe, które ma, jak zauważył dr hab. Śliż, ponad 60 proc. Polaków, tj. ok. 18 mln osób. Kolejnych 11 mln osób zmaga się z nadciśnieniem tętniczym.

- Kolejna sprawa – picie alkoholu. Przeciętny Polak wypija wiadro spirytusu rocznie (to blisko 11 l). Palenie tytoniu – około 30 proc. z nas jest uzależnionych od papierosów.

Brak lub niewystarczająca aktywność fizyczna dotyczy 70 proc. naszej polskiej populacji, która prowadzi siedzący tryb życia i nie ćwiczy.

I wreszcie nadmierna masa ciała – ponad połowa z nas ma nadwagę lub cierpi na otyłość. W wyniku takiego stylu życia rozwijają się choroby związane z miażdżycą. Właśnie one są przyczyną 180 tys. zgonów rocznie w Polsce

– podkreślił kardiolog, zwracając zarazem uwagę na fakt, że wymienione problemy będą narastać, bo społeczeństwo się starzeje, a styl życia ulega zmianom – ale na niekorzyść. Tak wcale nie musi być.

Jak można zmniejszyć ryzyko zawału serca

- Możemy zmniejszyć ryzyko zawału mięśnia sercowego aż o 81 proc., jeśli zmienimy swój styl życia na bardziej higieniczny

– komentuje dr hab. Śliż, w rozmowie z Medycyną Praktyczną, powołując się na ustalenia EPIC (European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition).

„Higieniczny”, w tym kontekście, oznacza rezygnację z palenia tytoniu, z picias alkoholu (aktualnie statystyczny Polak wypija ilości porównywalne do wiadra spirytusu rocznie), zwiększenie aktywności fizycznej (do co najmniej 30 min szybkiego spaceru dziennie), zadbanie o zdrową dietę opartą o pełnowartościowe posiłki, bogate w warzywa i owoce, utrzymanie prawidłowej masy ciała. Wśród najlepszych dla zdrowia diet, wymieniono dietę śródziemnomorską i laktoowowegetariańską oraz dietę DASH.

Najpierw się wyśpij, potem idź ćwiczyć 

Wśród czynników zwiększających ryzyko chorób serca, które zwykło się nazywać środowiskowymi lub cywilizacyjnymi, a które de facto stanowią sumę indywidualnych wyborów, są m.in. siedzący tryb życia, późne zbyt obfite, tłuste kolacje, spożywanie alkoholu, brak aktywności fizycznej, brak zdrowego snu.

- Swoim pacjentom, którzy starają się zmniejszyć masę ciała, często mówię: „Poczekaj z siłownią, przede wszystkim dobrze się wyśpij”. Gdy człowiek jest wyspany, lepiej trzyma reżim dietetyczny, na aktywność przyjdzie czas, kiedy już będzie w tym reżimie osadzony

– podkreślił dr Śliż w rozmowie z Medycyną Praktyczną.

4 najczęstsze objawy stanu przedzawałowego. Co powinno zaalarmować?

Zobacz galerię 4 zdjęcia

Otyłość i samotność niszczą nasze zdrowie 

W rozmowie lekarz zwrócił też uwagę na fakt, że nadmierna masa ciała, a co za tym idzie, nadmierna ilość tkanki tłuszczowej, generuje stan zapalny, który przyczynia się do rozwoju miażdżycy.

Chociaż wiedza o niekorzystnym wpływie nadmiernej masy ciała na zdrowie wydaje się już dość rozpowszechniona, są również pewne aspekty życia, które są coraz częstsze, a mimo to nie mamy świadomości, jak bardzo niekorzystnie mogą oddziaływać na zdrowie. Mowa o samotności.

- W badaniach udowodniono, że brak relacji międzyludzkich powoduje takie samo ryzyko chorobotwórcze jak wypalanie 15 papierosów dziennie

– podkreślił kardiolog.

Jak zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób kardiologicznych 

Jak można się zmotywować do dbania o zdrowie, jeśli przez lata pogrążamy się w nawykach, które temu zdrowiu szkodzą? Zdaniem lekarza, kluczowa jest szczera motywacja i szczerość wobec siebie.

Lekarz zachęcił, aby wynotowywać swoją wagę, BMI, obwód pasa, ewentualne czynniki ryzyka: alkohol, papierosy, samotność oraz czynniki, które pozytywnie działają na zdrowie: sen, aktywność, warzywa w diecie.

Kolejno stawiajmy sobie wyzwania, w poszczególnych aspektach życia i zdrowia, zmieniając małymi krokami styl życia na zdrowy.

Jak pomóc sobie i swojemu sercu w prosty sposób 

• Jedz więcej warzyw, owoców, roślin strączkowych i pełnoziarnistych produktów.
• Ogranicz tłuszcze nasycone – unikaj przetworzonego mięsa, fast foodów i smażonych potraw.
• Wybieraj zdrowe tłuszcze – oliwa z oliwek, awokado, orzechy, nasiona.
• Zrezygnuj z nadmiaru soli – zamień ją na zioła i przyprawy.
• Regularnie się ruszaj – przynajmniej 30 minut aktywności dziennie (spacer, rower, taniec, joga).
• Utrzymuj prawidłową masę ciała – nawet niewielka redukcja może poprawić pracę serca.
• Rzuć palenie – to jedna z najlepszych rzeczy, jakie możesz zrobić dla serca.
• Zrezygnuj z picia alkoholu - nie ma bezpiecznej dawki alkoholu!
• Dbaj o sen – minimum 7 godzin snu każdej nocy.
• Unikaj przewlekłego stresu, ucz się technik relaksacyjnych
• Znajdź czas na relaks i hobby
• Regularnie kontroluj ciśnienie krwi, poziom cholesterolu i cukru
• Bądź blisko ludzi – dobre relacje wspierają zdrowie serca

Katarzyna Głuszak