Miażdżyca mózgu. Czym jest i jakie są jej objawy?

Weryfikacja

Autor: Klaudia Kierzkowska

Miażdżyca mózgu to bardzo podstępna choroba, która latami może nie dawać żadnych poważnych objawów. Nieleczona doprowadza do udaru mózgu, którego najpoważniejszym następstwem jest trwałe kalectwo lub śmierć.

Spis treści

1. Czym jest miażdżyca mózgu?
2. Miażdżyca mózgu – przyczyny
3. Miażdżyca mózgu – objawy
4. Miażdżyca mózgu – kto jest w grupie ryzyka?
5. Miażdżyca mózgu – badania diagnostyczne
6. Miażdżyca mózgu - leczenie

Z miażdżycą mózgu zmagają się głównie osoby starsze – dużo częściej dotyka ludzi po 60. roku życia niż młodych. Choć choroba nie jest dziedziczna, to osoby które miały w rodzinie chorych zmagających się z miażdżycą, znajdują się w grupie ryzyka.

Czym jest miażdżyca mózgu?

Miażdżyca mózgu jest przewlekłą chorobą tętnic mózgowych. To postępujące zmiany w naczyniach krwionośnych, które w konsekwencji prowadzą do ograniczonego przepływu krwi przez naczynia mózgowe. Istotą choroby jest tworzenie się blaszek miażdżycowych składających się z cholesterolu i komórek zapalnych.

Dochodzi do twardnienia i zwłóknienia tętnic. Kiedy tętnica traci elastyczność i zmniejsza się jej światło, następuje niedotlenienia tkanek. Gdy światło naczynia zmniejszy się o 70-80 proc. dochodzi do groźnego niedotlenienia mózgu i udaru. Udar niedokrwienny może skończyć się paraliżem, a nawet śmiercią.

Miażdżyca mózgu – przyczyny

Miażdżyca mózgu często wiąże się z zaburzoną gospodarką tłuszczową w organizmie czyli z tzw. profilem lipidowym. Podwyższony poziom cholesterolu powoduje odkładanie się złogów w naczyniach i tętnicach, co prowadzi do zmian w ich strukturze. Istotną rolę odgrywają również predyspozycje genetyczne. Ważny jest także wiek i płeć oraz tryb życia. Zła dieta, brak aktywności fizycznej, palenie tytoniu czy stres zwiększają ryzyko zachorowania.

Miażdżyca mózgu – objawy

Do najczęstszych objawów miażdżycy mózgu należą:

• Nawracający ból głowy połączony z zawrotami
• Zaburzenia czucia w kończynach
• Zaburzenia równowagi
• Zaburzenia widzenia
• Spadek siły mięśniowej
• Problemy z pamięcią i koncentracją
• Drżenie mięśni

Miażdżyca naczyń mózgowych może doprowadzić do zaburzeń emocjonalnych, które mylone są z początkowym stadium choroby psychicznej. Często początkowe objawy choroby są bagatelizowane, chory nie łączy ich z miażdżycą mózgu, co może doprowadzić do bardzo poważnych konsekwencji.

Miażdżyca mózgu – kto jest w grupie ryzyka?

Miażdżyca mózgu to niestety dość powszechna choroba – zmaga się z nią kilka milionów osób w Polsce. Największym ryzykiem narażone są osoby starsze, u których zmiany w naczyniach i tętnicach spowodowane są również przez inne choroby współistniejące. Miażdżyca mózgu najczęściej występuje u osób po 60. roku życia, jednak nie jest chorobą wyłącznie ludzi starszych.

Do czynników, które zwiększają ryzyko zachorowania należy: zbyt wysoki poziom cholesterolu, nadwaga lub otyłość, nadużywanie alkoholu, brak aktywności fizycznej, niewłaściwa dieta i nadciśnienie tętnicze. U kobiet, przyczyną zachorowania mogą być również zmiany hormonalne np. niedobór estrogenów.

Miażdżyca mózgu – badania diagnostyczne

By określić, czy dana osoba zmaga się z miażdżycą mózgu, a nie z innym rodzajem miażdżycy, a także by ocenić zaawansowanie zmian, należy wykonać badanie USG dopplerowskie tętnic szyjnych. To bezbolesne i proste badanie, dzięki któremu można oszacować zmiany w naczyniach, a także określić lokalizację blaszek miażdżycowych.

Może się zdarzyć, że przeprowadzenie wspomnianego badania będzie utrudnione (najczęściej u osób starszych). W takim przypadku wykonuje się angiografię tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego oraz podstawowe badanie krwi.

Miażdżyca mózgu - leczenie

Leczenie miażdżycy naczyń mózgowych uzależnione jest od wyników badań. W terapii stosuje się farmakoterapię. Pacjenci przyjmują leki na obniżenie poziomu cholesterolu, a także kwas acetylosalicylowy posiadający działanie przeciwzakrzepowe. Wspomniane leki przyjmowane są dożywotnio.

W przypadku, gdy zmiany w tętnicach są poważne, można przeprowadzić endarterektomię, która polega na operacyjnym usunięciu blaszki miażdżycowej. W zaawansowanym stadium choroby, kiedy istnieje duże ryzyko udaru, wykonywany jest zabieg wstawienia stentu do tętnicy.

Leczenie zmian miażdżycowych należy rozpocząć jak najwcześniej – zanim choroba zacznie zagrażać życiu i zdrowiu. Wszystkim chorym – niezależnie od zaawansowania zmian – zaleca się prowadzenie zdrowego stylu życia. Należy zrezygnować ze spożywania tłustych i ciężkich potraw, słodyczy i picia alkoholu.

Niezbędne jest również rzucenie palenia i prowadzenie aktywnego trybu życia. Osoby z nadwagą powinny pozbyć się kilku nadmiernych kilogramów. Wskazane jest codzienne mierzenie ciśnienia tętniczego.

Klaudia Kierzkowska