Leki na nadciśnienie lepiej brać rano czy wieczorem? Odpowiedź może zaskoczyć

O jakiej porze trzeba przyjmować leki na nadciśnienie? Niektórzy lekarze przekonują, że najlepiej brać je rano, inni zaś twierdzą, że lepiej robić to wieczorem. Te wątpliwości postanowili rozwiać brytyjscy badacze, a wyniki swojej pracy zaprezentowali w trakcie jednego z kongresów Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Ich ustalenia są sprzeczne z tym, co pokazały wcześniejsze badania na ten temat.

Leki hipotensyjne, czyli leki obniżające zbyt wysokie ciśnienie krwi przyjmuje ponad miliard osób na całym świecie. Siłą rzeczy temat ten budzi więc zainteresowanie naukowców. W jednym z ostatnich badań na ten temat naukowcy z Wielkiej Brytanii wzięli go pod lupę i sprawdzili, o jakiej porze najlepiej przyjmować leki na nadciśnienie, by leczenie dało najlepsze efekty.

Badanie to było zarazem jednym z największych na ten temat, a jego wyniki - opublikowane między innymi w prestiżowym piśmie The Lancet - zaskoczyły nawet naukowców. Ustalili bowiem, że pora dnia nie ma większego znaczenia - liczy się to, żeby te leki w ogóle przyjmować. W jaki sposób doszli do takiego wniosku? 

Nie rano ani wieczorem, lecz o dogodnej porze dnia 

W badaniu uczestniczyło ponad 21 tys. osób z nadciśnieniem. By wziąć w nim udział pacjenci nie musieli zgłaszać się do kliniki, wystarczyła rejestracja na stronie internetowej, którą stworzono na potrzeby tego badania.  Uczestnicy zostali losowo przydzieleni do dwóch grup - jedna przyjmowała leki na nadciśnienie rano, druga natomiast wieczorem. Badacze przez średnio pięć lat obserwowali wyniki badań i stan ich zdrowia. 

Następnie naukowcy porównali przypadki hospitalizacji z powodu zawału serca, udaru mózgu oraz liczbę zgonów z powodu choroby sercowo-naczyniowej, do jakich doszło wśród uczestników badania w obserwowanym czasie. Okazało się, że w trakcie tych pięciu lat 3,4 proc. osób przyjmujących leki na noc trafiło do szpitala z powodu zawału lub udaru, lub zmarło z powodu choroby serca. W grupie przyjmującej leki rano było to 3,7 proc. uczestników.

Jak stwierdzili autorzy, wyniki są sprzeczne z wcześniejszymi badaniami, które wskazywały na dużą korzyść przyjmowania leków na nadciśnienie na noc. Jak stwierdził kierujący badaniami prof. Thomas MacDonald z Uniwersytetu Dundee w Szkocji, badanie to było jednym z największych badań poświęconych tematyce sercowo-naczyniowej, jakie kiedykolwiek przeprowadzono i dostarcza ostatecznej odpowiedzi na pytanie, czy leki obniżające ciśnienie krwi trzeba przyjmować rano, czy wieczorem.

"Wyniki wyraźnie wskazują, że zawał serca, udar i śmierć z powodów sercowo-naczyniowych wystąpiły w podobnym stopniu, niezależnie od czasu podania leków” - stwierdził MacDonald w oświadczeniu. „Osoby z wysokim ciśnieniem krwi powinny regularnie przyjmować leki przeciw nadciśnieniowe o takiej porze dnia, która jest dla nich najbardziej dogodna i minimalizuje wszelkie niepożądane skutki”.

"Najważniejsza jest regularność"

Wyniki badania skomentowali również inni eksperci. Jak stwierdziła cytowana przez portal Healthline dr Amanda Adkins z NorthBay Health w Fairfield w Kalifornii, dopóki chorzy regularnie przyjmują leki, pora dnia nie ma większego znaczenia. Jak zauważa, istnieją leki na nadciśnienie, które zalecano przyjmować na noc - w tym beta-blokery - gdyż wcześniejsze badania stwierdzały, że ryzyko zawału serca jest wyższe rano, a więc przyjmowanie leków wieczorem powinno prawdopodobnie zmniejszyć to ryzyko.

Jednak większość leków działa przez 24 godziny i dlatego pora dnia nie ma większego znaczenia. Zdaniem lekarki warto jednak upewnić się wcześniej u swojego lekarza, czy zażywany lek nie ma działania moczopędnego - je zaleca przyjmować się w ciągu dnia, by uniknąć nocnych pobudek do toalety.  Jak dodała, najważniejsze jest to, by przyjmować leki regularnie, bo tylko wtedy można odczuć korzyści z jego działania.

Porę dnia najlepiej ustalić z lekarzem

Zdaniem ekspertów, którzy nie brali udziału w badaniu, czas przyjmowania leku na nadciśnienie najlepiej ustalić ze swoim lekarzem. Nie wszystkie bowiem działają w ten sam sposób, twierdzi cytowany przez Healthline dr Stephen Pickett, kadriolog z Memorial Hermann Memorial City Medical Center w Houston.

"Istnieją dziesiątki leków obniżających ciśnienie krwi i nie wszystkie są takie same. Mają różne czasy działania, różne mechanizmy obniżania ciśnienia krwi i różne skutki uboczne, co może mieć znaczenie w kontekście pory dnia, o jakiej są zażywane - takim efektem jest np. działanie moczopędne leku" - stwierdził lekarz.

Jak dodał, niektóre z nich mają krótki czas działania i trzeba je przyjmować 3-4 razy dziennie, a w przypadku innych wystarczy zażyć jedną tabletkę raz na dobę. On również zaleca, by godzinę przyjmowania leku ustalić z lekarzem. Jak dodaje: "Pacjentów, którzy przyjmują leki raz dziennie, zachęcam, by wybrali sobie taką porę dnia, w której na pewno będą pamiętać o zażyciu leku.".  

Katarzyna Hubicz