Co sprzyja powstawaniu ŻYLAKÓW?

Żylaki to nie tylko defekt estetyczny, ale choroba zwana niewydolnością żylną. Problem ten ma co druga Polka i co trzeci Polak. Nieleczone, prowadzą do zapalenia tkanki podskórnej i owrzodzeń, a także sprzyjają powstawaniu zakrzepów. Zobacz, co sprzyja żylakom.

Tętnicami krew płynie szybko, bo tłoczy ja serce, ale powrót jest znacznie utrudniony – w żyłach ma mniejsze ciśnienie, a w nogach musi pokonać siłę grawitacji. Żyły radzą sobie z tym świetnie, dopóki ich ściany są odpowiednio sprężyste, a zastawki, które nie dopuszczają do cofana nią się krwi, sprawne . Wsparciem dla żył są też mięśnie nóg (pompa mięśniowa). Kiedy się ruszamy, kurczą się i uciskają naczynia krwionośne, pomagając transportować krew w górę. Problemy zaczynają się, gdy żyły tracą elastyczność. Wtedy zastawki się nie domykają i część krwi płynąca w kierunku serca zaczyna się cofać. A gdy zalega w żyłach, z coraz większym ciśnieniem napiera a ich ścianki, powodując ich rozciągniecie i trwałe zniekształcenie. Skutki tego widać gołym okiem. Tworzą się nieestetyczne żylaki – sinoniebieskie, kręte wybrzuszenia tuż pod skórą.

Objawy towarzyszące niewydolności żylnej

Najpierw w miarę upływu dnia pojawia się uczucie ciężkich nóg. Towarzyszy mu opuchlizna wokół kostek, kurcze łydek, uczucie drętwienia, pieczenie, świąd skóry. Na tym etapie chorobę można powstrzymać. Jeśli tego nie zrobisz, na nogach pojawi się siateczka poszerzonych naczyń włosowatych (pajączków), będą dokuczać obrzęki i utworzą się żylaki.
Nieleczone żylaki prowadzą do zapalenia tkanki podskórnej i rozwoju owrzodzeń. Sprzyjają powstawaniu zakrzepów i zakrzepowemu zapaleniu żył, które może prowadzić do groźnego zatoru płucnego. Na niektóre czynniki sprzyjające rozwojowi żylaków nie mamy wpływu: wiek (z upływem lat żyły staja się mniej elastyczne) czy płeć (kobiety są bardziej zagrożone). Jednak za zmiany w naczyniach żylnych odpowiada tez niewłaściwy styl życia i złe nawyki. Warto je zmienić, by zapewnić sobie zdrowie na długie lata.

Czynniki, które wpływają na powstawanie żylaków

NADWAGA I OTYŁOŚĆ. Zbędne kilogramy zwiększają obciążenie nóg. Przez naczynia musi przepływać więcej krwi, i to pod większym ciśnieniem, a delikatne żyły nie zawsze sobie z tym radzą. Niebezpieczna jest otyłość brzuszna, bo nadmiar tkanki tłuszczowej w tych partiach utrudnia krążenie.

DŁUGIE STANIE I SIEDZENIE. Jeśli pracujesz na stojąco lub przez osiem godzin siedzisz za biurkiem, krew ma utrudniona drogę do serca, nie pracują mięśnie nóg, wzrasta więc ryzyko zastoju krwi w żyłach. Dlatego gdy długo stoisz, przestępuj z nogi na nogę, wspinaj się na palce, zrób kilka przysiadów. Jeśli zaś siedzisz, co jakiś czas przejdź się, poruszaj nogami pod biurkiem (np. wspinaj się na palce, zadzieraj je, drepcz w miejscu, zataczaj stopami kółka). Zadbaj tez o wygodne krzesło – ciężar ciała powinien spoczywać na pośladkach, nie na udach. Pod biurko wstaw podnóżek i opieraj na nim wyprostowane nogi (nie krzyżuj ich). Nie zakładaj nogi na nogę i nie siadaj na podkurczonych nogach. Zamiast korzystać z windy, chodź po schodach.

WYSOKA TEMPERATURA. Pod wpływem ciepła żyły rozszerzają się i krew w kierunku serca płynie wolniej, co sprzyja jej zaleganiu. Nie przesadzaj wiec z opalaniem (na słońcu, w solarium), unikaj gorących kąpieli, okładów z borowiny, nie chodź do sauny, zrezygnuj z depilacji gorącym woskiem.

PRZECIĄŻAJĄCE SPORTY. Ruch jest znakomity dla żył, o ile nie jest zbyt forsujący. Unikaj wiec wielogodzinnych wypraw rowerowych czy pieszych, długich biegów. Żyłom nie służą też ćwiczenia siłowe, jak np. podnoszenie ciężarów, bo powodują nadmierny wzrost ciśnienia w jamie brzusznej, uciskając położone tam naczynia, a tym samym uniemożliwiając swobodny przepływ krwi. Przy skłonności do żylaków niewskazana jest również jazda konna, wspinaczki górskie
(zwłaszcza z ciężkim plecakiem), tenis, squash.

WYSOKIE OBCASY. Szpilki zostaw na wyjątkowe okazje, bo zbyt wysoki obcas (powyżej 5 cm) zupełnie zmienia dynamikę chodu: nie pracują mięśnie stopy i ograniczona jest aktywność mięśni łydek (tzw. chód ptasi). Natomiast za wąskie noski upośledzają krążenie krwi w stopie.

CIĄŻA I PORÓD. Co czwarta kobieta w czasie pierwszej ciąży zaczyna mieć problemy z żylakami (nie tylko nóg, ale tez odbytu – hemoroidami) i co druga w kolejnej. Powstają one, gdy źle funkcjonuje zastawka w pachwinie – jeśli się nie domyka, krew cofa się i dochodzi do poszerzenia żyły udowej. Dzieje się tak dlatego, że ciśnienie w brzuchu ciężarnej jest podwyższone. Ponadto u przyszłych mam wzrasta objętość krwi (o ok. 2 litry) i układ krwionośny musi ją jakoś pomieścić. Jeśli ciężarna nie spaceruje i nie gimnastykuje się, żylaki są prawie pewne.

TERAPIA HORMONALNA. Pigułka antykoncepcyjna, podobnie jak HTZ, może przyczyniać się do rozwoju żylaków (hormony osłabiają strukturę ścianek naczyń). Dlatego zanim ginekolog przepisze ci preparat, powiedz mu o dolegliwościach związanych z niewydolnością żylną.

PAPIEROSY. Nikotyna przyspiesza niszczenie ścianek naczyń krwionośnych, przyczynia się do zwężenia żył i ich wapnienia. Gdy palisz, wzrasta też ryzyko zakrzepów.