Choruje już milion Polaków. Lekarz: Obrzęki to jeden z głównych objawów

W naszym kraju już milion osób ma stwierdzoną niewydolność serca, ale chorować może dużo więcej. Dr. n. med. Krzysztof Kępa, kardiochirurg z American Heart of Poland, wyjaśnia, jakie objawy mogą o niej świadczyć, radzi też, w jaki sposób dbać o serce, gdy już zostanie wykryta.

Niewydolność serca to jeden z najpoważniejszych problemów zdrowotnych nie tylko w Polsce - cierpi na nią coraz więcej osób na całym świecie. Mówimy o niej wówczas, gdy serce nie jest w stanie pompować wystarczającej ilości krwi.

Nie jest to już tylko problem osób starszych - chociaż nadal jest to dominująca  grupa chorych, to niewydolność serca coraz częściej pojawia się również u osób młodszych i może wystąpić u każdej grupie wiekowej.

- Niewydolność serca to poważne schorzenie, które może prowadzić do powikłań i zwiększonej śmiertelności, dlatego ważne jest, aby leczyć je jak najwcześniej - podkreśla doktor Krzysztof Kępa, kardiochirurg American Heart of Poland.

Chorują coraz młodsi. Te czynniki mogą uszkodzić serce

Jak przypomina ekspert, serce to narząd, który składa się z mięśnia, odpowiedzialnego za ciągłe kurczenie i rozkurczanie, co umożliwia pompowanie krwi do różnych części ciała.

- Wady anatomiczne, a także nieregularne tętno mogą prowadzić do nieprawidłowej pracy serca. Najczęściej występującą przyczyną niewydolności serca jest choroba niedokrwienna, która może powstać w wyniku miażdżycy lub po zawale mięśnia sercowego. Nadciśnienie tętnicze jest kolejnym czynnikiem, który może powodować uszkodzenie serca. Inne choroby, takie jak cukrzyca, przewlekła obturacyjna choroba płuc, niedokrwistość, nadczynność tarczycy, otyłość, niedobory składników odżywczych np. tiaminy, L-karnityny, żelaza, selenu, wapnia lub fosforu, również mogą wpływać na funkcjonowanie serca. - wyjaśnia.

- Przyczynami niewydolności serca u młodych ludzi mogą być m.in. choroby wrodzone serca, zakażenia wirusowe (takie jak wirusowe zapalenie mięśnia sercowego), choroby autoimmunologiczne, nadużywanie substancji toksycznych (takich jak alkohol lub narkotyki), a także nadużywanie niektórych leków – ostrzega doktor Kępa.

Samej chorobie można jednak zapobiec dzięki zachowaniu odpowiedniego stylu życia - i to między innymi z tego powodu obchodzone są Dni Świadomości Niewydolności Serca.

To najczęstsze objawy niewydolności serca. Nie lekceważ ich

Ekspert wyjaśnia, że niewydolność serca daje konkretne objawy - często są one bardzo charakterystyczne i zawsze wymagają konsultacji z lekarzem. To przede wszystkim:

• zmęczenie i osłabienie – uczucie braku sił i energii, które nie ustępuje nawet po odpoczynku.
• duszność – utrudnione oddychanie, zwłaszcza podczas wysiłku lub leżenia.
• obrzęki – zazwyczaj pojawiają się w okolicach kostek, stóp lub nóg, ale mogą dotyczyć także innych części ciała.
• zwiększona częstotliwość akcji serca – pacjenci z niewydolnością serca często odczuwają kołatanie serca, a ich puls jest szybszy niż normalnie.
• ból w klatce piersiowej – pacjenci mogą odczuwać ból, ucisk lub dyskomfort w klatce piersiowej.
• zwiększona ilość moczu – w przypadku niewydolności serca, mocz może się gromadzić w organizmie, co może prowadzić do zwiększonej ilości wydalanego moczu.

- Obrzęki w przypadku niewydolności serca są wynikiem zaburzeń w krążeniu krwi, które prowadzą do zwiększonego ciśnienia w naczyniach krwionośnych. Ten proces jest związany z ograniczeniem zdolności serca do pompowania krwi, co prowadzi do gromadzenia się płynu w płucach i naczyniach krwionośnych. W efekcie płyn zaczyna wyciekać z naczyń krwionośnych do tkanki podskórnej, powodując obrzęki, które mogą występować w różnych częściach ciała, najczęściej jednak dotyczą kończyn dolnych, twarzy i jamy brzusznej. Obrzęki zwykle pojawiają się pod koniec dnia i mogą zniknąć po nocy w pozycji leżącej, kiedy płyn zostaje wchłonięty z powrotem do krwiobiegu – wyjaśnia kardiochirurg.

Leczenie zależy od wielu czynników

- Główną metodą leczenia niewydolności serca jest terapia farmakologiczna, zmiana stylu życia i w niektórych przypadkach interwencje chirurgiczne. Farmakoterapia ma na celu zmniejszenie objawów choroby, poprawę funkcjonowania serca oraz zmniejszenie ryzyka zaostrzeń – mówi doktor.

Ale każdy chory musi też przestrzegać określonych zasad.

- Należy ograniczyć spożycie soli do 2-3 g na dobę, co zapobiega zatrzymywaniu płynów w organizmie. Ważne jest również zmniejszenie spożycia płynów do 1,5-2 litrów na dzień, aby uniknąć nadmiernego obciążenia serca. Pamiętajmy o umiarkowanej aktywności fizycznej (rower, nordic walking, basen), z wykluczeniem ćwiczeń izometrycznych. Należy unikać spożywania alkoholu i palenia tytoniu oraz regularnie otrzymywać szczepienia przeciwko grypie i pneumokokom. Ważne jest utrzymanie odpowiedniej wagi - otyłość zaostrza objawy niewydolności serca. Unikajmy podróżowania do miejsc gorących i wilgotnych. Nie stosujmy niektórych leków, takich jak NLPZ (ibuprofen), glikokortykosteroidy, które mogą wpłynąć negatywnie na funkcjonowanie serca – podsumowuje ekspert.

Katarzyna Hubicz