Renta rodzinna – czym jest i kto może ją otrzymać?

Renta rodzinna to finansowe wsparcie dla bliskich zmarłego. Mogą się oni o nią ubiegać, jeśli zmarły miał prawo do emerytury lub renty. Sprawdź, pod jakimi warunkami ją otrzymają i ile wynosi obecnie renta rodzinna.

Spis treści

1. Kto może otrzymać rentę rodzinną?
2. Ile wynosi renta rodzinna?

Renta rodzinna przeznaczona jest dla rodziny osoby, która miała ustalone prawo do emerytury lub renty z powodu niezdolności do pracy albo spełniała warunki, pozwalające je uzyskać.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznaje rentę rodzinną na podstawie ustawy (Dz.U. z 2017 r. poz. 1383 z późn. zm.).

Kto może otrzymać rentę rodzinną?

O rentę rodzinną mogą ubiegać się także bliscy osoby, która pobierała zasiłek przedmerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.

Czytaj też: Emerytura po polsku czyli prawa i przywileje na emeryturze

Taka sytuacja daje prawo do ubiegania się o finansowe wsparcie w postaci renty rodzinnej zarówno dzieciom, wnukom, współmałżonkowi, jak i rodzicom zmarłego.

• Dzieci zmarłego

Według przepisów do renty rodzinnej mają prawo dzieci zarówno własne, jak i współmałżonka oraz dzieci przysposobione. Warunkiem jest ich wiek.

O pieniądze mogą starać się dzieci, które nie ukończyły 16 roku życia lub 25 – jeśli się uczą (istnieje możliwość otrzymywania renty do czasu ukończenia studiów, jeśli dziecko zmarłego kończyło 25 lat będąc na ostatni roku studiów).

Warunek dotyczący wieku nie obowiązuje dzieci, które stały się niezdolne do pracy przed ukończeniem 16 roku życia.

O rentę rodzinną mogą ubiegać się również wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, które zostały przyjęte przez zmarłego na wychowanie przynajmniej na rok przed śmiercią i przed ukończeniem przez nie pełnoletności. W takiej sytuacji konieczne jest jednak udowodnienie, że ich rodzice nie żyją lub nie mogą zapewnić im utrzymania.

Czytaj też: Zasiłek pogrzebowy: ile wynosi i jak go uzyskać?

• Wdowiec lub wdowa

Współmałżonek to kolejna osoba, której przysługuje renta rodzinna po zmarłym mężu lub żonie. Dotyczy to zarówno osoby, która pozostawała w związku małżeńskim, jak i rozwiedzionej, której przysługiwały alimenty.

Aby otrzymać świadczenie wdowa lub wdowiec w chwili śmierci małżonka muszą mieć skończone 50 lat lub być niezdolni do pracy. Renta przysługuje również współmałżonkowi, który nie spełnia tych warunków, ale wychowuje dziecko, wnuka lub rodzeństwo, które jest uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym.

Czytaj też: Renta po mężu: komu przysługuje i jak ją uzyskać?

Tu również postawiono warunek dotyczący wieku: dziecko nie może mieć ukończone 16 lat lub 18 (jeśli nadal się uczy). ZUS przyzna rentę również osobie, która skończyła 50 lat lub stała się niezdolna do pracy już po śmierci małżonka, jeśli stało się to w okresie 5 lat od zgonu lub od zakończenia wychowywania dzieci.

A co z wdowami i wdowcami, którzy nie spełniają takich warunków, ale nie mają żadnego źródła utrzymania? Im również będzie wypłacana renta rodzinna, jednak wyłącznie przez rok od śmierci lub wtedy, gdy zdecydują się na szkolenie dające im możliwość zarabiania. Wówczas renta wypłacana będzie przez cały okres udokumentowanego szkolenia. 

• Rodzice zmarłego

Jeśli rodzice zmarłego byli przez niego utrzymywani, wówczas im również przysługuje prawo do staranie się o rentę rodzinną. Rodzice  otrzymają ja na podobnych warunkach co współmałżonek (chodzi tu o warunki wiekowe lub niezdolność do pracy). 

Ile wynosi renta rodzinna?

Najniższa renta rodzinna w 2019 roku wynosiła 1100 zł. To stawka, do której podnoszone są niższe renty rodzinne. Może się tak zdarzyć, ponieważ wysokość świadczenia obliczana jest na podstawie wysokości renty lub emerytury zmarłego.

ZUS oblicza rentę rodzinną przyjmując, że powinna ona stanowić 85 proc. świadczenia zmarłego. Kwota ta wzrasta, jeśli uprawnionych do renty jest więcej. Przy dwóch osobach pobierających rentę rodzinną, do podziału między nimi jest 90 proc. świadczenia zmarłego, przy trzech osobach: 95 proc.

Renta rodzinna może zostać zawieszona (jeśli dochód osoby, która ją pobiera jest wyższy niż 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia) lub odpowiednio zmniejszona, jeśli przekroczy 70 proc.  Ze świadczenia można też zrezygnować.

Pieniądze wypłacane są przez ZUS od miesiąca, w którym uprawniony złożył wniosek. Druk ten można pobrać elektronicznie na stronie ZUS lub w placówce – to wniosek ERR-W.

Czytaj też: Renta chorobowa: komu się należy i ile wynosi?

Małgorzata Wójcik