Bezsenność i tabletki nasenne groźne dla seniorów. Ryzyko rośnie

Bezsenność i regularne stosowanie środków nasennych zwiększają ryzyko niepełnosprawności wśród osób starszych – wynika z publikacji w czasopiśmie „Sleep”. Autorzy podkreślają, że odpowiednie leczenie zaburzeń snu jest kluczowe dla zachowania zdrowia i wysokiej jakości życia.

Bezsenność stanowi znaczny problem zdrowotny u seniorów; ma też bardzo negatywny wpływ na jakość ich życia. Szacuje się, że nawet połowa dorosłych osób po 65. roku życia doświadcza objawów bezsenności.

W swoim badaniu naukowcy z Uniwersytetu Stanu Pensylwania (Wydział Zdrowia i Rozwoju Człowieka) oraz Uniwersytetu Medycznego w Tajpej analizowali dane zbierane przez pięć lat w grupie 6722 Amerykanów. Byli to uczestnicy wieloletniego studium dotyczącego starzenia się (National Health and Aging Trends Study - NHATS). Mieli powyżej 65 lat.

Jak bezsenność wpływa na organizm?

Dane dotyczyły m.in. inwalidztwa. Zbierano je przy pomocy kwestionariusza, w którym zadawano pytania o codzienne czynności, takie jak ubieranie się, jedzenie, korzystanie z toalety, mycie się oraz o mobilność, w tym wychodzenie z łóżka, poruszanie się po mieszkaniu i wychodzenie na zewnątrz.

Ponadto uczestnicy badania udzielali informacji na temat częstości występowania objawów bezsenności i stosowania leków nasennych – nigdy, raz w tygodniu, tylko w niektóre noce, przez większość nocy i każdej nocy.

Okazało się, że bardziej nasilone objawy bezsenności oraz spożycie większych ilości leków nasennych wiązały się z wyższym ryzykiem inwalidztwa po upływie roku.

Innymi słowy, u osób, które miały więcej objawów bezsenności i zażywały więcej leków na sen, szybciej rozwijała się poważniejsza niepełnosprawność. U seniorów, u których co roku nasilały się objawy bezsenności, ryzyko inwalidztwa w niektórych aspektach codziennego życia rosło o 20 proc. Podobnie było, gdy badani zaczynali zażywać więcej leków na sen.

„Te wyniki wskazują, że bezsenność oraz zażywanie leków nasennych mogą przyczyniać się do niepełnosprawności” – skomentował Tuo-Yu "Tim" Chen z Uniwersytetu Medycznego w Tajpej, główny autor pracy.

Jak można leczyć bezsenność?

Jak podkreślili naukowcy, najnowsza praca potwierdza wyniki uzyskane we wcześniejszych badaniach, że bezsenność szkodzi zdrowiu fizycznemu i psychicznemu. Wcześniejsze badanie tego samego zespołu wykazało, iż stosowanie leków na sen zwiększa prawdopodobieństwo upadku u seniorów. Badacze podejrzewają, że jest to jedna z ważnych przyczyn zaobserwowanej zależności między lekami nasennymi a ryzykiem inwalidztwa.

Dlatego - zdaniem współautorki badania Soomi Lee z Uniwersytetu Stanu Pensylwania - bardzo ważne jest, aby u osób starszych leczyć bezsenność skutecznie i bezpiecznie. Przede wszystkim każda osoba, która ma problemy ze snem powinna porozmawiać ze swoim lekarzem. Może on wówczas sprawdzić wszystkie leki zażywane przez pacjenta, aby ocenić, czy nie wchodzą ze sobą w interakcje powodując bezsenność.

Ponadto, lekarz może pokierować seniora na skuteczną i bezpieczna terapię, jaką jest terapia poznawczo-behawioralna. Pozwala ona ludziom zidentyfikować nieadaptacyjne wzorce zachowań czy schematy myślowe, a następnie je zmodyfikować.

„Wiele starszych osób uważa, że zaburzenia snu są naturalnym elementem starzenia się, ale stanowią one prawdziwy problem, którym należy się zająć” – podsumowała Lee.

Katarzyna Grzelak

źródło informacji PAP