Uważaj na dzieci, ale i na siebie. Bezobjawowe zarażenie tym pasożytem może skończyć się w szpitalu

Jeszcze w schyłkowym PRL-u trudno było znaleźć rodzinę, w której młody człowiek nie przeszedłby zapalenia wyrostka robaczkowego, niejednokrotnie o dramatycznym przebiegu. Do dziś niewiele osób zdaje sobie sprawę, że problemy ślepej kiszki są związane z niepozornymi owsikami.

Owsiki chętnie mieszkają w wyrostku robaczkowym, zwanym kiedyś często ślepą kiszką. Zwykle znajdują w nim coś dobrego do jedzenia, jest na uboczu i stanowi bezpieczne schronienie. Skutki zasiedlania wyrostka przez pasożyty mogą być opłakane - sprzyjają choćby jego stanowi zapalnemu.

Jeśli chory wyrostek robaczkowy nie jest prawidłowo leczony, może ulec rozlaniu, a to grozi już poważnymi, zagrażającymi życiu powikłaniami, jak ropień, zapalenie otrzewnej i sepsa.

Wyrostek robaczkowy - zbędny narząd?

Wyrostek robaczkowy to niewielki narząd stanowiący część jelita grubego, a dokładniej jelita ślepego, stąd stara nazwa - ślepa kiszka.

Położony w prawym dole biodrowym wyrostek w przypadku zapalenia potrafi solidnie dokuczyć. Ponieważ przez długi czas nie znano jego funkcji, a zarazem stosunkowo często był odpowiedzialny za problemy zdrowotne, pojawiały się nawet pomysły, by wycinać go profilaktycznie (nic nie wskazywało na negatywne skutki takiego zabiegu).

Dziś wiemy, że wyrostek robaczkowy stanowi część układu odpornościowego. Zapalenia wyrostka zwłaszcza u dzieci i młodzieży nie są tak częste jak kiedyś, a niejednokrotnie udaje się je wyleczyć bez skalpela, z pomocą antybiotyków.

Potrzeba wyrzucania wyrostków z brzucha na wszelki wypadek zeszła więc na daleki plan. Dlaczego wyrostki dokuczają rzadziej i nie są już takie straszne? Z pewnością przyczyniła się do tego skuteczniejsza walka z pasożytami u dzieci.

Owsiki atakują wyrostek robaczkowy

Owsiki, powszechne pasożyty układu pokarmowego, nie dość, że często bytują w naszym wyrostku, to jeszcze doprowadzają do jego stanu zapalnego.

Nawet w kilkunastu procentach usuniętych wyrostków wciąż stwierdza się obecność owsików (bardzo rzadko także glistę ludzką). Kiedyś z pewnością te statystyki wyglądały znacznie gorzej - leczenie owsików nie było tak częste i skuteczne. Nie stosowano także profilaktycznego zwalczania tego pasożyta w przedszkolach czy żłobkach, a także leków nie podawano rodzinie osoby zarażonej.

Tymczasem owsiki są bardzo zaraźliwe. Nie muszą dawać wyraźnych objawów i powszechnie uchodzą za niezbyt groźne. Bywa, że dziecko, ale też osoba dorosła, z ich powodu jest blada, rozdrażniona, narzeka na bóle głowy.

Konsekwencją nieleczonej owsicy, poza zapaleniem wyrostka robaczkowego, bywa spadek masy ciała, utrata wagi, a u kobiet i dziewczynek stany zapalne narządów płciowych.

Zobacz: Pasożyty układu pokarmowego

Zobacz galerię 8 zdjęć

Nie lekceważ dolegliwości ze strony wyrostka, chroń się przed pasożytami

Gdy w żłobku, przedszkolu czy szkole, do której uczęszcza dziecko, pojawia się apel, by przeleczyć rodzinę, bo w placówce są pasożyty, lepiej go nie lekceważyć. Także wtedy, gdy nic nam nie dokucza, a w stolcu nie widzimy robaków. Jeśli są zauważalne, robaczyca jest już naprawdę zaawansowana.

Nie lekceważmy bólu brzucha u dziecka, ale także u siebie - także wtedy, gdy nie jest zbyt nasilony i nie wydaje się nam charakterystyczny. Zasadniczo wyrostek boli w prawym dole biodrowym, ale jego ostateczne położenie to sprawa osobnicza.

Przewlekły, niezbyt nasilony stan zapalny wymaga leczenia, bo zwykle poprzedza zapalenie ostre i lepiej byłoby wyeliminować problem na tym etapie, niezależnie od samej przyczyny problemów.

Przy ostrym zapaleniu objawy zwykle są alarmujące: silny ból brzucha, wymioty, gorączka. Niech naszej czujności nie uśpi ich nagłe złagodzenie - czasowa poprawa towarzyszy pęknięciu i rozlaniu wyrostka.

Nowotwór wyrostka robaczkowego? Niestety, tak

Zmiany nowotworowe wyrostka robaczkowego to naprawdę rzadkość, ale jeśli już się pojawiają, zazwyczaj są złośliwe.

Najczęstszy nowotwór wyrostka robaczkowego to rakowiak, należący do guzów neuroendokrynnych, który daje bardzo niespecyficzne objawy, niejednokrotnie niezwiązane z układem pokarmowym. Zdarzają się też torbielakogruczolakoraki i gruczolakoraki.

Bywa, że pacjent operowany z powodu zapalenia wyrostka robaczkowego, w rzeczywistości ma raka, a stan zapalny jest tylko objawem poważniejszego problemu. To dlatego usuwane wyrostki dziś poddawane są szczegółowej analizie histopatologicznej, by nie przeoczyć nowotworu.

Zwykle jednak za zapaleniem kryje się kamień kałowy, pasożyty, infekcja bakteryjna lub wirusowa, co prowadzi do przerostu tkanki chłonnej w wyrostku. leczenie jest proste, skuteczne, a problem nie wraca.

Eliza Dolecka