DYSPEPSJA oznacza NIESTRAWNOŚĆ. Przyczyny, objawy i leczenie dyspepsji

Dyspepsja to stan dyskomfortu, który często odczuwany jest jako ból w górnej części brzucha. Nazwa tej dolegliwości wywodzi się z greki i oznacza dosłownie: złe trawienie; po polsku to – najogólniej – niestrawność. Jakie są przyczyny i objawy dyspepsji? Jak leczyć dyspepsję?

Spis treści

1. Dyspepsja: organiczna i czynnościowa
2. Objawy dyspepsji
3. Leczenie dyspepsji

Dyspepsja nie dotyczy pojedynczego zdarzenia po np. przejedzeniu, ale jest to stan przewlekły, wręcz permanentny. W zależności od tego, czy przyczyny dyspepsji leżą w innych toczących ustrój chorobach, czy też jej przyczyny są nieznane, lekarze diagnozują dyspepsję organiczną lub czynnościową.

Dyspepsja: organiczna i czynnościowa

Dyspepsję organiczną mogą wywoływać inne schorzenia: wrzód żołądka lub dwunastnicy, nowotwór żołądka lub przełyku, choroba refluksowa, przewlekłe zapalenie trzustki lub dróg żółciowych. Mogą ją powodować także niektóre leki przeciwreumatyczne, preparaty żelaza i potasu, antybiotyki. Często jednak dolegliwości ze strony nadbrzusza nie maja wyraźnych, łatwych do zdiagnozowania przyczyn. Lekarze mówi wtedy o dyspepsji czynnościowej. Nie wdają się wtedy w dochodzenie źródła dolegliwości, lecz skupiają się na leczeniu objawowym, zwracając przy tym uwagę na pewną neurotyczność dotkniętych dyspepsją pacjentów. Faktem jest, że jedna czwarta z nas miewa okresowo dolegliwości związane z dyspepsja, przy czym u 40 proc. można określić konkretne, związane z innymi chorobami przyczyny, a 60 proc. to osoby cierpiące na dyspepsję czynnościową.

Objawy dyspepsji

Objawami dyspepsji są ból, uczucie ciężkości  albo dyskomfort w górnej części brzucha, zgaga. Cierpiący na tę przypadłość szybko się nasycają, po posiłku odczuwają przepełnienie w nadbrzuszu, miewają mdłości, skłonności do odbijania, częściej niż innym dokuczają im nudności i wymioty, tracą apetyt. Przy czym te dolegliwości ciągną się – z mniejszym lub większym natężeniem – miesiącami. Dla lekarskiej diagnozy w tym przypadku najważniejszy jest bardzo dokładny wywiad.  Dotyczy on innych chorób i dolegliwości, na jakie uskarża się i leczy chory, zażywanych leków itp.

Leczenie dyspepsji

Pierwsze próby leczenia lekarz podejmuje na ogół bez badań diagnostycznych, a kieruje na nie dopiero gdy po pewnym czasie nie dostrzega poprawy. Wtedy pomocne może się okazać badanie endoskopowe przełyku, żołądka i dwunastnicy, badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej.

Leczenie dyspepsji organicznej zasadza się na leczeniu choroby, która powoduje przykre dolegliwości. Nie ma natomiast jednego sposobu leczenia dyspepsji czynnościowej. Zaczyna się ono od wprowadzenia pewnego rodzaju reżimu w trybie życia i sposobie odżywiania. Lekarze zalecają też picie ziół: siemienia lnianego, dziurawca, mięty. Jeśli to nie wystarcza, lekarz może zlecić leki hamujące wydzielanie kwasu solnego, przyspieszające trawienie, a także łagodne środki przeciwdepresyjne. W przypadku zaburzeń czynnościowych nie stroni się – zwłaszcza jeśli osobą cierpiącą jest dziecko – od zaproponowania pomocy psychoterapeutycznej. U większości pacjentów dolegliwości z czasem mijają – nawet niezależnie od tego, czy przyjmowali leki, czy nie. Inni cierpią – z różnym nasileniem – latami, a nawet przez całe życie. Lekarze twierdzą, że dyspepsja czynnościowa nie zagraża ani zdrowiu, ani tym bardziej życiu, ale jedynie je uprzykrza.