Leczenie antybiotykami. Zasady przyjmowania antybiotyków

Antybiotyki ratują zdrowie i życie, ale nie leczą wszystkiego. Trzeba umieć z nich korzystać, bo nierozważna kuracja antybiotykowa szkodzi. Jak uniknąć ubocznych skutków antybiotykoterapii?

Antybiotyki niszczą bakterie będące przyczyną choroby, ale też naturalną florę bakteryjną, która pełni w organizmie liczne ważne funkcje. Niektóre antybiotyki działają na wiele typów bakterii, inne zwalczają tylko określone typy zarazków. Ale bakterie uczą się bronić przed antybiotykiem, zmieniając DNA; uodpornione na dany antybiotyk przekazują tę umiejętność następcom. W efekcie skuteczny lek przestaje działać. Dlatego antybiotyk należy przyjmować tylko wtedy, gdy jest potrzebny. Powinien go zalecić lekarz, kiedy jest pewien, że choroba ma podłoże bakteryjne.

Trzeba przestrzegać zasad, które zmniejszają ryzyko skutków ubocznych.

• Nie łykaj antybiotyku bez konsultacji z lekarzem. Sięganie po lek, który pozostał po pozornie podobnej chorobie, może zaszkodzić. Nie wyleczysz się, a tylko osłabisz system odpornościowy i narazisz na kolejne infekcje.
• Wybierz leki do końca. Aby pokonać chorobę, trzeba zniszczyć wszystkie zarazki. W przeciwnym razie bakterie zaczną się znowu rozmnażać, powodując nawrót infekcji. Na dodatek będą już umiały rozpoznawać antybiotyk i bronić się przed nim. Antybiotyk tzw. trzydniowy z założenia bierze się tylko 3 dni. To lek „inteligentny” – lokalizuje się w miejscach zaatakowanych przez bakterie i dzięki temu, że powoli się wchłania, działa jeszcze przez 7 dni od zakończenia kuracji. Niestety, ze względu na nadużywanie leków trzydniowych wiele osób już się na nie uodporniło.
• Zażywaj lek, przestrzegając zaleconych odstępów czasowych. Chodzi o to, by utrzymać stały jego poziom we krwi. Gdy antybiotyku będzie za mało, bakterie zaczną się rozmnażać. Jeżeli spóźnisz się do godziny, zażyj lek, a następną dawkę przyjmij zgodnie z wyznaczoną porą. Jeśli przerwa będzie dłuższa, omiń jedną dawkę. Nie bierz podwójnej porcji, bo skumulowanie leku zwiększa ryzyko działań ubocznych.
• Nie popijaj leku sokami cytrusowymi, mlekiem ani napojami mlecznymi. Najlepiej popijać antybiotyk nisko zmineralizowaną wodą. Związki zawarte w sokach również utrudniają wchłanianie leku z przewodu pokarmowego, zmniejszając jego stężenie we krwi. Mleko i jego przetwory zawierają dużo wapnia, który wchodzi w reakcję z lekiem, tworząc nierozpuszczalne w wodzie sole i antybiotyk jest znacznie gorzej wchłaniany. Produkty mleczne możesz jadać kilka godzin przed zażyciem leku lub po nim. Pamiętaj, że większość antybiotyków przyjmuje się na godzinę przed lub 2 godziny po jedzeniu. Każdy posiłek, zwłaszcza z węglowodanami, utrudnia wchłanianie leku.
• Tabletek nie rozgryzaj ani nie wysypuj zawartości kapsułki. Na skutek rozdrobnienia leku do żołądka dotrze mniejsza dawka. Preparaty, które trafią do żołądka bez osłonki, mogą zostać zniszczone przez kwas solny.
• W czasie kuracji antybiotykiem nie pij alkoholu. Napoje alkoholowe wchodzą w interakcje z niektórymi antybiotykami, osłabiając ich działanie. Takie połączenie może wywołać kołatanie serca, ból głowy,zaburzyć ciśnienie krwi.
• Na czas kuracji antybiotykiem odstaw preparaty żelaza, wapnia, witaminy, leki stosowane w nadkwaśności żołądka – wiążą się z antybiotykiem i osłabiają jego wchłanianie. Witaminy są też dobrą pożywką dla bakterii. Po multiwitaminy sięgniesz po zakończeniu kuracji, by wzmocnić organizm.
• Dbaj o odbudowanie naturalnej flory bakteryjnej, spożywając produkty z probiotykami. Są w niektórych jogurtach i napojach mlecznych, dlatego warto po nie sięgać w czasie antybiotykoterapii. Pij też zwykłe kefiry i jogurty, które dostarczają pałeczek kwasu mlekowego (pamiętaj o zachowaniu odstępu czasu od przyjęcia leku). Aby pokryć zapotrzebowanie organizmu na dobre bakterie, sam jogurt nie wystarczy, więc podczas kuracji antybiotykami przyjmuj też preparat probiotyczny. Kobiety, które mają skłonność do zakażeń pochwy, powinny dodatkowo stosować taki środek dopochwowo (probiotyki kupisz w aptece bez recepty).
• Po kuracji pij co najmniej szklankę jogurtu dziennie i jedz produkty zawierające pałeczki kwasu mlekowego (kiszone ogórki i kapustę), by uzupełnić braki dobrych bakterii.
• w czasie leczenia i kilka dni po nim nie opalaj się. Niektóre antybiotyki wywołują nadwrażliwość na światło i mogą spowodować przebarwienia skóry.

miesięcznik "Zdrowie"