Trudno ją zdiagnozować, trzeba inaczej leczyć. Cukrzyca typu MODY dotyka młodych ludzi

Cukrzyca MODY – czy wiesz, co to znaczy? Ten typ cukrzycy może sprawiać diagnostyczne trudności. Sprawdź, jakie są najczęstsze symptomy, jakie leczenie jest skuteczne i kto jest w grupie najwyższego ryzyka.

Cukrzyca dorosłych u młodych osób

Cukrzyca typu MODY to rzadki typ cukrzycy. Zdarza się statystycznie u nie więcej niż ok. 2 proc. pacjentów. To choroba, u podłoża której leżą mutacje genetyczne, powodujące zaburzenia uwalniania insuliny przez komórki beta w trzustce. W związku z tym cukrzyca typu MODY bywa też nazywana cukrzycą monogenową.

MODY to akronim od agnielskiej nazwy - Maturity Onset Diabetes of the Young, czyli, w dosłownym tłumaczeniu, "cukrzyca dorosłych u młodych". Choroba może być dziedziczona, niezależnie od płci, w sposób autosomalny dominujący, co oznacza, że zwykle wielu (większość) krewnych chorować będzie na cukrzycę.

Cukrzyca MODY a cukrzyca typu 1 i cukrzyca typu 2 

Objawy cukrzycy MODY pojawiają się zwykle w dzieciństwie lub młodości przed 25. rokiem życia, podobnie jak objawy cukrzycy typu 1. Jednak obraz kliniczny cukrzycy zbliżony jest bardziej do cukrzycy typu 2 i wymienia się tu m.in. częste oddawanie moczu oraz wzmożone pragnienie.

Może się zdarzyć brak objawów i wykrycie hiperglikemii przy okazji innych badań. Pacjenci z cukrzycą MODY rzadziej zmagają się z insulinoopornością i otyłością w porównaniu z pacjentami chorującymi na cukrzycę typu 2. Cukrzyca MODY dzielona jest na 11 typów.

Zobacz galerię 34 zdjęcia

Objawy cukrzycy typu MODY

Jako czynnik, który może sugerować potrzebę rozszerzonej diagnostyki, wskazuje się umiarkowaną hiperglikemię w granicach 130-250 mg/dL diagnozowaną przed 25. rokiem życia.

Oprócz tego w procesie diagnostycznym warto mieć na uwadze rozpoznanie cukrzycy u rodziców i/lub wcześniejszych pokoleń. Ponadto we krwi pacjentów brak typowych dla cukrzycy typu 1 autoprzeciwciał, a także utrzymuje się niskie zapotrzebowanie na insulinę oraz prawidłowy poziom insuliny we krwi.

W związku z tym u pacjentów nie występują cechy insulinooporności. Rzadko zdarza się też choroba otyłościowa, nadciśnienie albo hiperlipidemia. U pacjentów z diagnozą cukrzycy MODY rozpoznawana bywa też wielotorbielowatość nerek (lub u bliskich tych pacjentów) i/lub wady układu moczowo-płciowego, np. macicy.

Cukrzyca typu MODY - diagnostyka 

• Diagnoza stawiana jest na podstawie badań obejmujących:
• poziom glukozy we krwi na czczo
• pomiar hemoglobiny glikowanej HbA1c
• poziom insuliny we krwipoziom przeciwciał typowych dla cukrzycy typu 1: przeciwko komórkom wysp trzustkowych (ICA), dekarboksylazie kwasu glutaminowego (anty-GAD), fosfatazie tyrozynowej (IA2), przeciwko białku transportującemu cynk (ZnT8Ab)
• poziom peptydu C we krwi
• lipidogramprzy obecności wskazań również test obciążenia glukozą (OGTT)
• badania genetyczne

Cukrzyca typu MODY - leczenie

Leczenie cukrzycy MODY polega na zachowaniu właściwej diety, aktywności fizycznej, zażywaniu leków z grupy pochodnych sulfonylomocznika i ewentualnie odpowiednich dawek insuliny. Leki stosowane w cukrzycy typu 2, jak metformina, nie są skuteczne, ponieważ insulinooporność nie jest problemem pacjentów z cukrzycą MODY.

Katarzyna Głuszak, redaktorka