Trudno ją zdiagnozować, trzeba inaczej leczyć. Cukrzyca typu MODY dotyka młodych ludzi

2024-08-02 11:25

Cukrzyca MODY – czy wiesz, co to znaczy? Ten typ cukrzycy może sprawiać diagnostyczne trudności. Sprawdź, jakie są najczęstsze symptomy, jakie leczenie jest skuteczne i kto jest w grupie najwyższego ryzyka.

Trudno ją zdiagnozować, trzeba inaczej leczyć. Cukrzyca typu MODY dotyka młodych ludzi
Autor: GettyImages Trudno ją zdiagnozować, trzeba inaczej leczyć. Cukrzyca typu MODY dotyka młodych ludzi

Cukrzyca dorosłych u młodych osób

Cukrzyca typu MODY to rzadki typ cukrzycy. Zdarza się statystycznie u nie więcej niż ok. 2 proc. pacjentów. To choroba, u podłoża której leżą mutacje genetyczne, powodujące zaburzenia uwalniania insuliny przez komórki beta w trzustce. W związku z tym cukrzyca typu MODY bywa też nazywana cukrzycą monogenową.

MODY to akronim od agnielskiej nazwy - Maturity Onset Diabetes of the Young, czyli, w dosłownym tłumaczeniu, "cukrzyca dorosłych u młodych". Choroba może być dziedziczona, niezależnie od płci, w sposób autosomalny dominujący, co oznacza, że zwykle wielu (większość) krewnych chorować będzie na cukrzycę.

Dłuższe życie z cukrzycą

Cukrzyca MODY a cukrzyca typu 1 i cukrzyca typu 2 

Objawy cukrzycy MODY pojawiają się zwykle w dzieciństwie lub młodości przed 25. rokiem życia, podobnie jak objawy cukrzycy typu 1. Jednak obraz kliniczny cukrzycy zbliżony jest bardziej do cukrzycy typu 2 i wymienia się tu m.in. częste oddawanie moczu oraz wzmożone pragnienie.

Może się zdarzyć brak objawów i wykrycie hiperglikemii przy okazji innych badań. Pacjenci z cukrzycą MODY rzadziej zmagają się z insulinoopornością i otyłością w porównaniu z pacjentami chorującymi na cukrzycę typu 2. Cukrzyca MODY dzielona jest na 11 typów.

Objawy cukrzycy typu MODY

Jako czynnik, który może sugerować potrzebę rozszerzonej diagnostyki, wskazuje się umiarkowaną hiperglikemię w granicach 130-250 mg/dL diagnozowaną przed 25. rokiem życia.

Oprócz tego w procesie diagnostycznym warto mieć na uwadze rozpoznanie cukrzycy u rodziców i/lub wcześniejszych pokoleń. Ponadto we krwi pacjentów brak typowych dla cukrzycy typu 1 autoprzeciwciał, a także utrzymuje się niskie zapotrzebowanie na insulinę oraz prawidłowy poziom insuliny we krwi.

W związku z tym u pacjentów nie występują cechy insulinooporności. Rzadko zdarza się też choroba otyłościowa, nadciśnienie albo hiperlipidemia. U pacjentów z diagnozą cukrzycy MODY rozpoznawana bywa też wielotorbielowatość nerek (lub u bliskich tych pacjentów) i/lub wady układu moczowo-płciowego, np. macicy.

Mellina - Figurski o cukrzycy

Cukrzyca typu MODY - diagnostyka 

  • Diagnoza stawiana jest na podstawie badań obejmujących:
  • poziom glukozy we krwi na czczo
  • pomiar hemoglobiny glikowanej HbA1c
  • poziom insuliny we krwipoziom przeciwciał typowych dla cukrzycy typu 1: przeciwko komórkom wysp trzustkowych (ICA), dekarboksylazie kwasu glutaminowego (anty-GAD), fosfatazie tyrozynowej (IA2), przeciwko białku transportującemu cynk (ZnT8Ab)
  • poziom peptydu C we krwi
  • lipidogramprzy obecności wskazań również test obciążenia glukozą (OGTT)
  • badania genetyczne

Czy masz stan przedcukrzycowy?

Pytanie 1 z 11
Czy masz powyżej 45 lat?

Cukrzyca typu MODY - leczenie

Leczenie cukrzycy MODY polega na zachowaniu właściwej diety, aktywności fizycznej, zażywaniu leków z grupy pochodnych sulfonylomocznika i ewentualnie odpowiednich dawek insuliny. Leki stosowane w cukrzycy typu 2, jak metformina, nie są skuteczne, ponieważ insulinooporność nie jest problemem pacjentów z cukrzycą MODY.