Jak sprawdzić cukier bez nakłuwania?

Kilkukrotne czasem w ciągu dnia nakłuwanie palca jest traumatyczne dla wielu diabetyków. Ale powoli nowe technologie pozwalają na bezkrwawe pomiary. Czy to z płatka ucha, czujnika umieszczonego w skórze brzucha czy sensora noszonego na tylnej stronie ramienia. Trwają także prace nad innymi bezinwazyjnymi "glukometrami", które mają pozwalać na oznaczenie stężenia glukozy w wydychanym powietrzu, silnie czy łzach. Sprawdź, jakie są bezinwazyjne metody mierzenia cukru we krwi i które z nich są dostępne w Polsce.

Spis treści

1. Mierzenie poziomu cukru bez kłucia - laser
2. Bezinwazyjny pomiar stężenia glukozy - soczewka Google
3. Badanie poziomu cukru bez nakłuwania - Symphony tCGM
4. Bezinwazyjny glukometr - GlucoDay® S
5. Badanie cukru bez kłucia - GlucoTrack
6. Glukometr bez nakłuwania -  FreeStyle Libre

Jeszcze do niedawna diabetycy mogli samodzielnie oznaczyć stężenie glukozy we krwi tylko w jeden sposób - poprzez nakłucie palca i naniesienia kropli krwi na pasek testowy włożony do glukometru. Obecnie osoby chore na cukrzycę mogą dokonać pomiaru glikemii z płatka ucha, czujnika umieszczonego w skórze brzucha lub sensora noszonego na tylnej stronie ramienia. Trwają także prace nad innymi bezinwazyjnymi glukometrami, które pozwolą na pomiar glukozy bez kłucia.

Mierzenie poziomu cukru bez kłucia - laser

Już niedługo będzie można zmierzyć poziom cukru we krwi za pomocą lasera. W jaki sposób? Światło kwantowego lasera kaskadowego przechodzi przez skórę i jest częściowo absorbowane przez cząsteczki cukru w płynie międzykomórkowym. Poziom cukru można określić, mierząc wartość absorpcji światła. Już pierwsza wersja urządzenia badała go z dokładnością do 84 proc., a naukowcy będą dalej je udoskonalać.

Inne bezinwazyjne "glukometry", nad którymi wciąż trwają prace, to GlucoChip (ma pozwalać na pomiar cukru w wydychanym powietrzu), ClearPath (ma mierzyć cukier poprzez skanowanie gałki ocznej) oraz iQuickIt Saliva (ma określać stężenia glikemii w ślinie chorego).

Bezinwazyjny pomiar stężenia glukozy - soczewka Google

Korporacja Google testuje urządzenie mierzące stężenie glukozy we łzach za pomocą sensorów umieszczonych w specjalnej soczewce na rogówce oka. Po dokonaniu pomiaru, wynik ma być przekazywany do urządzenia mobilnego typu smartfon. Zasilanie soczewki następuje indukcyjnie z małego nadajnika noszonego przez pacjenta. Pomiar stężenia glukozy we łzach odbywa się co sekundę i dobrze koreluje ze stężeniem stężenia glukozy we krwi.

Badanie poziomu cukru bez nakłuwania - Symphony tCGM

Symphony tCGM (ang. transdermal continuous glucose monitor) pozwala na pomiar cukru bez krwi za pomocą biosensora naklejanego bezpośrednio na skórę w miejscu poddanym uprzednio zabiegowi mikroabrazji (mechanicznemu usunięciu warstwy 0,015 mm naskórka). Ocenie poddawane jest śródtkankowe stężenie glukozy, a pomiary wykonywane są co 1 minutę. Dokładność wyników w badaniach klinicznych wyniosła 98,9% względem pomiarów laboratoryjnych. Sensor może być utrzymywany na skórze przez okres 12 godzin.

Bezinwazyjny glukometr - GlucoDay® S

Kluczowym elementem jest tutaj czujnik GlucoDay®S, wprowadzany podskórnie w okolice brzucha, który wykorzystuje technikę mikrodializy. Roztwór buforu opływa włókno podłączone do urządzenia wielkoœści walkmana, zawierającego biosensor glukozy i pompę umożliwiając przepływ 10 ul/min. Wymiana glukozy zachodzi poprzez mikropory na części włókna umieszczonego podskórnie. Dializat jest przenoszony na biosensor, w którym wykorzystano reakcję oksydazy glukozowej, a zależny od stężenia glukozy prąd jest mierzony co 1 s. Co 3 minuty w pamięci urządzenia jest rejestrowana œśrednia wartość stężenia glukozy.

Badanie cukru bez kłucia - GlucoTrack

Na pierwszy rzut oka urządzenie przypomina smartfon - ma podobną wielkość, dotykowy ekran i "słuchawki", które tak naprawdę są klipsem zakładanym na płatek ucha. To właśnie za pomocą klipsa dokonywany jest przezskórny pomiar glikemii. Wykorzystuje się w tym celu trzy metody – ultradźwiękową, elektromagnetyczną i termiczną. Uzyskane dane są następnie uśredniane, a na ekranie wyświetla się ostateczny wynik pomiaru.  Z jednego urządzenia mogą korzystać maksymalnie trzy osoby – każda używa osobnego klipsa. Klips trzeba wymieniać co trzy miesiące.

Glukometr bez nakłuwania -  FreeStyle Libre

System FreeStyle Libre składa się z małego sensora (wielkością przypominającego monetę 5zł), noszonego na tylnej stronie ramienia, oraz czytnika. Sensor co minutę mierzy stężenie glukozy w płynie śródtkankowym za pomocą wprowadzonego pod skórę, małego (5 mm długości i 0,4 mm średnicy) mikrofilamentu. Aby wykonać pomiar poziomu cukru, wystarczy zbliżyć czytnik do sensora. Taki skan można wykonać nawet przez ubranie.

Po zeskanowaniu sensora, na czytniku wyświetli się poziom cukru, wykres pokazujący glikemię z ostatnich 8 godzin oraz strzałka trendu, która określa, czy stężenie glukozy rośnie, spada czy jest stabilne. Wystarczy raz na 8 godzin zeskanować sensor czytnikiem, aby mieć pełny obraz tego jak kształtował się nasz poziom cukru przez całą dobę. Czytnik FreeStyle Libre przechowuje w pamięci dane z okresu do 90 dni, dostarczając historycznych informacji o tym jak kształtował się poziom cukru w tym czasie. Dane z czytnika można zgrać do programu komputerowego.

W niektórych krajach europejskich dostępne są 3 typy bezinwazyjnych "glukometrów": GlucoTrack, GlucoDay S i  Free Style Libre. W Polsce dostępny jest tylko system Free Style Libre.

Główne cechy systemu FreeStyle Libre:

• sensor działa 14 dni i jest wodoodporny
• automatycznie rejestruje odczyty stężenia glukozy przez całą dobę. Można wykonać dowolną ilość pomiarów poprzez szybki skan
• po zeskanowaniu sensora, na czytniku wyświetli się poziom cukru, wykres pokazujący glikemię z ostatnich 8 godzin oraz strzałka trendu, która określa, czy stężenie glukozy rośnie, spada czy jest stabilne
• czytnik generuje standardowe raporty dostarczające informacji m.in. o:

- średnim stężeniu glukozy w poszczególnych porach dnia- ilości zdarzeń hipoglikemii- czasie w zakresie docelowym

System FreeStyle Libre dostarcza także osobom chorującym na cukrzycę i ich lekarzom informacji o ambulatoryjnym profilu glikemii (AGP). Jest to wykres odzwierciedlający ich typowy dzień i pokazujący informacje na temat zbyt niskich poziomów cukru (hipoglikemia) oraz zbyt wysokich (hiperglikemia). Pozwala to na lepsze zrozumienie jak kształtuje się poziom cukru w ciągu dnia oraz dostarcza wskazówek co do modyfikacji diety czy leczenia.

W artykule wykorzystano materiały prasowe firmy Abbott.

Monika Majewska