TOKSOPLAZMOZA u ciężarnych – przede wszystkim zapobiegać!
Zakażenie toksoplazmozą – chorobą pasożytniczą wywołaną przez pierwotniaka Toxoplasma gondii ‒ u kobiet w ciąży skutkuje poważnymi konsekwencjami, w tym może zagrażać zdrowiu i życiu dziecka. Istnieją jednak proste sposoby, pozwalające kobietom w ciąży uniknąć tego zakażenia pasożytniczego. Warto zatem wiedzieć jak wystrzegać się zakażenia toksoplazmozą w okresie ciąży.
Spis treści
Jeśli do zakażenia doszło u kobiety w okresie poprzedzającym zajście w ciążę, układ odpornościowy zapamiętuje patogen i potrafi się przed nim bronić, dzięki czemu ponowne zakażenie jest mało prawdopodobne ‒ w przeważającej większości przypadków płód jest bezpieczny1. Jeśli jednak kobieta wcześniej nie przebyła zakażenia pierwotniakiem toksoplazmozy, świeże zakażenie w okresie ciąży może nieść ryzyko dla płodu – tym większe, im młodszy wiek ciąży.
Ryzyko powikłań u dziecka jest bowiem odwrotnie proporcjonalne do czasu trwania ciąży: maleje z każdym kolejnym trymestrem. Ponadto, nawet jeśli dojdzie do zakażenia, nie znaczy to, że dziecko urodzi się chore, u większości noworodków nie stwierdza się zakażenia.Najbardziej niebezpieczne (lecz najrzadsze) jest zakażenie w pierwszym trymestrze, ponieważ może skutkować poronieniem. Świeże zakażenie w drugim trymestrze może powodować u dziecka wady układu nerwowego i narządu wzroku, zaś w trzecim (najczęstsze) ‒ niedokrwistość lub powiększenie wątroby1.
Zapobieganie zakażeniu toksoplazmozą
Zakażenia toksoplazmozą w okresie ciąży można uniknąć. Nie jest to ani trudne, ani skomplikowane. Wystarczy jedynie wiedzieć, jak to zrobić. Kluczem do sukcesu jest wiedza i świadomość zagrożenia.
- Posiadanie kota
Zaleca się unikania ogólnie nadmiernie bliskiego kontaktu z nim. Nie jest wskazane spanie ze zwierzakiem w łóżku. Nie kotu na chodzenie po stole lub kuchennych szafkach. Po zabawie z pupilem od razu trzeba dokładnie umyć ręce wodą z mydłem. Wymianę piasku w kuwecie najlepiej pozostawić innym członkom rodziny; wymiana ta powinna odbywać się codziennie. Jeśli z jakiegoś powodu ciężarna sama musi wyczyścić kuwetę, zawsze przed przystąpieniem do tej czynności winna zakładać gumowe rękawiczki. Przy zachowaniu tych prostych środków ostrożności w opiece nad kotem nie trzeba obawiać się zarażenia od niego, nie ma więc powodów do pozbywania się go z domu na okres swojej ciąży1.
- Gotowanie
Źródłem zakażenia toksoplazmozą może być surowe lub niedogotowane mięso, np. wieprzowe. W czasie ciąży należy zrezygnować z jedzenia tatara, metki, białej kiełbasy lub krwistych befsztyków oraz zrezygnować z próbowania surowego mięsa np. na kotlety w trakcie ich przyprawiania. Mięso winno być dokładnie usmażone lub ugotowane. Głęboko zamrożone mięso można bezpiecznie spożywać po gotowaniu go przez 20 minut. Po zakończeniu przyrządzania surowego mięsa należy dokładnie umyć blat kuchenny i noże oraz wyparzyć deskę do krojenia. Nie wolno kroić innych produktów spożywczych nożem, którym przed chwilą było porcjowane surowe mięso. Nie należy jeść nieumytych owoców ani warzyw. Specjaliści zalecają wręcz, aby myć je w rękawiczkach. Nie zaleca się picia mleka prosto od krowy ‒ jest to jedno z możliwych źródeł zakażenia toksoplazmozą.
- Prace ogrodowe
Pierwotniak T. gondii może znajdować się również w ziemi i w produktach zanieczyszczonych ziemią. Do prac w ogródku zawsze należy zakładać gumowe rękawiczki, a po zabawie z dzieckiem w piaskownicy od razu dokładnie umyć ręce.
- W restauracji i barze
W przypadku spożywania posiłków poza domem lepiej zrezygnować z jedzenia surówek i sałatek ze świeżych jarzyn ‒ mogły nie zostać dokładnie umyte i w związku z tym stanowią potencjalne źródło zakażenia toksoplazmozą.
Więcej: Sprawdź, czy toksoplazmoza jest dla ciebie groźna
Porady eksperta