Szczepienia są bezpieczne i bardzo potrzebne
Z powodu chorób zakaźnych umiera wiele milionów ludzi, również w krajach tzw. cywilizowanych. A my dyskutujemy, czy warto szczepić dzieci. Bo wokół szczepień narosło wiele kontrowersji, nieporozumień i dezinformacji. Sprawdź, czy szczepionki są bezpieczne i skuteczne.
Spis treści
- Szczepienia są bezpieczne
- Rtęć, aluminium, formaldehyd - czy mamy się czego bać? Co znajduje się w szczepionce?
Czy szczepionki są bezpieczne? Szczepić czy nie szczepić? To pytanie rodzice zadają sobie coraz częściej. Między innymi z powodu ruchów antyszczepionkowych, które podważają skuteczność szczepionek.
– Najbardziej brzemienna w skutki była publikacja naukowa dr Andrew Wakefielda z 1998 r, który w prestiżowym piśmie naukowym „Lancet” opublikował artykuł, zawierający sugestie jakoby szczepionka MMR (odra, świnka, różyczka) powodowała u dzieci autyzm. Ta informacja doprowadziła do krachu szczepień w Wielkiej Brytanii gdzie nastąpił spadek szczepień na te choroby poniżej granicy bezpieczeństwa – mówi dr Wojciech Feleszko, pediatra immunolog z Kliniki Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego w Szpitalu Klinicznym WUM w Warszawie.
– Argumenty te wielokrotnie obalano jako nie mające żadnych podstaw naukowych i całkowicie nieprawdziwe. Dziesiątki badań zaprzeczyły informacjom Wakefielda, a pismo przeprosiło za publikację. Niestety, ta plotka wciąż żyje własnym życiem, także w Polsce. Czarny PR zaszkodził szczepieniom MMR, skutkiem czego w ostatnich latach w wielu krajach Europy i świata wzrosła liczba zachorowań na odrę, niebezpieczną chorobę, w przypadku której szczepienia są obowiązkowe – ostrzega dr Wojciech Feleszko.
To nie jedyny przypadek, kiedy nierzetelnie przeprowadzone badania i tendencyjne informacje o ich wynikach doprowadziły do spadku liczby szczepień. W latach 70. ub. wieku w Niemczech zaprzestano szczepień przeciw krztuścowi, rzekomo z powodu uszkodzeń mózgu jakie mogła wywoływać szczepionka.
Francuzom wmówiono z kolei, że szczepionka przeciw WZW typu B jest jedną z przyczyn stwardnienia rozsianego. Wielką histerię wywołała także informacja, że szczepionki – niemal wszystkie – wywołują AIDS, bezpłodność, przenoszą śmiertelne priony.
I choć żadnego z tych doniesień nie potwierdziły wieloletnie, niezależne od firm farmaceutycznych badania, skutki społeczne były zawsze poważne.
materiał partnera
Szczepienia są skuteczne w zwalczaniu chorób tylko wówczas, gdy przeprowadza się je masowo. Powszechne szczepienia przeciwko czarnej ospie doprowadziły do eliminacji tej śmiertelnej choroby w 1980 r. Jeśli zaszczepiony jest niewielki odsetek populacji lub między szczepieniami są przerwy niezgodne z dawkowaniem szczepionki, drobnoustroje chorobotwórcze mogą ulec mutacjom, w wyniku których powstają nowe szczepy chorobotwórcze, przeciw którym dostępne szczepionki nie są skuteczne.
Szczepienia są bezpieczne
Fakt, że szczepionki, podobnie jak inne leki, mogą być przyczyną objawów niepożądanych: zaczerwienień, obrzęku, bólu w miejscu podania szczepionki, rzadziej – podwyższonej temperatury, złego samopoczucia, bólu głowy – nie powinno nikogo rozsądnego zniechęcać. – Szczepień nie należy się bać – przekonuje dr n. med. Wojciech Feleszko.
Każdy rodzaj szczepionki, zarówno tradycyjnej jak i nowej generacji ma swoje wady i zalety, nie udało się opracowanie produktu idealnego – skutecznego w 100 proc. i niewywołującego żadnych objawów niepożądanych. Szczepionki produkowane są w najwyższych reżimach technologicznych i dopuszczane do obrotu po wieloetapowych badaniach. Podlegają także najściślejszym rygorom przechowywania (w warunkach chłodniczych na każdym etapie oraz dystrybucji).
Zapobieganie chorobom zakaźnym poprzez masowe szczepienia jest jednym z największych osiągnięć medycyny. Nawet jeśli po podaniu szczepionki wystąpią u niektórych osób niepożądane odczyny poszczepienne, należy pamiętać, że powikłania po przebyciu chorób zakaźnych występują o wiele częściej i mogą być przyczyną śmierci.
- Szczepienia są uznaną i bezpieczną metodą pozwalającą na zwiększenie odporności - mówi dla portalu www.zaszczepsiewiedza.pl dr hab. nauk medycznych Józef Haczyński, internista z Centrum Medycznego Damiana. - Dzięki szczepieniom udało się wyeliminować wiele chorób zakaźnych oraz zmniejszyć ich konsekwencje zdrowotne.
Szczepienia pozwalają poćwiczyć układ immunologiczny i przygotować go do walki z rzeczywistym wrogiem. Obowiązkowe szczepienia są ujęte w kalendarzu szczepień, a dodatkowo kalendarz szczepień zawiera szczepienia nieobowiązkowe - dodaje ekspert.
- O szczepieniu nieobowiązkowym decyduje rodzic wspólnie z lekarzem. Jako doświadczony i starszy wiekiem lekarz, spotykałem się w swojej pracy z wieloma powikłaniami chorób wynikających z braku szczepień. Oczywiście, każda interwencja medyczna niesie za sobą ryzyko powikłań. Jednak częstotliwość występowania powikłań po szczepieniach nie jest duża, a stosunek ryzyka do korzyści zawsze przechyla wagę w kierunku korzyści wynikających ze szczepienia.
Nasz organizm codziennie styka ogromna ilością antygenów (czynników pobudzających układ immunologiczny). Obecnie produkowane szczepionki zawierają wyselekcjonowane i oczyszczone antygeny w niewielkich ilościach. Nikt z nas rodziców nie chciałby, aby nasze dziecko z powodu naszej nieroztropności przechodziło chorobę zakaźna i narażało na jej powikłania - mówi dr Haczyński.
Rtęć, aluminium, formaldehyd - czy mamy się czego bać? Co znajduje się w szczepionce?
- W szczepionkach poza antygenami, które indukują mechanizmy obronne organizmu, mogą znajdować się różne substancje pomocnicze - mówi dla portalu www.zaszczepsiewiedza.pl dr hab. Ewa Augustynowicz z Zakładu Badania Surowic i Szczepionek Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego- PZH.
- Są to przede wszystkim adiuwanty, które wzmacniają odpowiedź organizmu na podany antygen oraz substancje konserwujące, a poza tym wiele innych, które niezbędne są do tego, aby szczepionka była skuteczna i bezpieczna. Funkcją tych substancji jest, mówiąc potocznie i w dużym uproszczeniu, stworzenie sprzyjającego środowiska dla antygenów znajdujących się w szczepionce. - mówi ekspert.
- W szczepionce znajdować się mogą również substancje pochodzące z procesu jej produkcji, na przykład właśnie formaldehyd, który służy do inaktywacji wirusa lub unieszkodliwiania toksyny bakteryjnej używanych w szczepionce. Mamy jednak do czynienia ze śladowymi ilościami tej substancji. Obecność wymienionych już substancji oraz wielu innych, które znajdziemy wymienione szczegółowo na ulotce preparatu, nie oznacza, że stanowią one zagrożenie dla naszego zdrowia - dodaje dr Ewa Augustynowicz.
- Wiedza na ten temat to efekt wielu dziesięcioleci badań i testów - podkreśla dr Ewa Augustynowicz. - Poza tym nie sam fakt obecności substancji ma znaczenie, ale przede wszystkim dawka z jaką mamy do czynienia. Dobrym przykładem jest właśnie formaldehyd, który jest naturalnie wytwarzany przez nasz organizm jako jeden z wielu produktów metabolizmu.
Formaldehyd u każdego z nas występuje w stałym stężeniu we krwi (ok. 2,5 µg/ml krwi), w porównaniu z czym ilości występujące w szczepionce to śladowe ilości, a dawka która mogłaby wywołać efekty szkodliwe jest kilkaset krotnie wyższa - przekonuje ekspert.
Gdzie szukać wiarygodnych informacji o szczepieniach?
1. U swojego lekarza specjalisty, a w przypadku dzieci u pediatry lub neonatologa. Nasze wątpliwości muszą rozwiewać specjaliści, którzy mają z nami realny kontakt, a nie „głosy” z forów internetowych.
2. Jeśli chcemy szukać informacji w internecie, to sprawdźmy, co o szczepieniach piszą wiarygodne instytucje publiczne. Godne polecenia źródła to strony www:
- Ministerstwa Zdrowia - mz.gov.pl
- Głównego Inspektora Sanitarnego - szczepianie.gis.gov.pl
- Narodowego Instytut Zdrowia Publicznego Państwowego Zakłady Higieny - szczepienia.info
Pomocne mogą być również:
- strony szpitali, ośrodków zdrowia, przychodni
- strona kampanii „Zaszczep się wiedzą” zaszczepsiewiedza.pl, gdzie znajdują się aktualne informacje na temat szczepień, wywiady z ekspertami oraz analizy
Źródło: Youtube.com/zaszczepsiewiedza.pl
Bibliografia:
1. Argumenty medyczne przechylają szalę na korzyść szczepień, http://zaszczepsiewiedza.pl/aktualnosci/argumenty-medyczne-przechylaja-szale-korzysc-szczepien/
2. Rtęć, aluminium, formaldehyd, czyli cała prawda o tym, co znajduje się w szczepionkach, http://zaszczepsiewiedza.pl/aktualnosci/rtec-aluminium-formaldehyd-czyli-cala-prawda-o-tym-znajduje-sie-szczepionkach/
Porady eksperta