Szczepienia przeciw WZW. Kiedy należy się zaszczepić przeciw żółtaczce?

Szczepienia przeciw WZW są w Polsce obowiązkowe. Należy je podawać przede wszystkim dzieciom w ciągu 24 godzin od urodzenia, studentom uczelni medycznych i osobom, które nigdy nie były szczepione przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby. Sprawdź, kto jeszcze powinien się zaczepić przeciw WZW i dlaczego szczepionka przeciw żółtaczce jest taka ważna.

Szczepienie na żółtaczkę należy do tych szczepień, o których dorośli myślą dużo rzadziej, niż chociażby szczepienie na grypę. Warto jednak wiedzieć, że istnieje nie jedno, lecz trzy rodzaje szczepień na żółtaczkę - szczepienie przeciw WZW typu A, szczepienie przeciw WZW typu B i szczepienie przeciw WZW typu C.

Kto powinien z nich skorzystać, które z tych szczepionek są bezpłatne i jakie są przeciwwskazania do szczepienia na żółtaczkę?

Spis treści

1. Szczepienie przeciw WZW typu A
2. Szczepionka przeciw WZW typu A - przeciwwskazania
3. Szczepienie przeciw WZW typu B
4. Dla kogo są obowiązkowe szczepienia przeciw WZW typu B?
5. Kiedy zapłacimy za szczepionkę przeciw WZW typu B?
6. Przeciwwskazania do szczepienia na WZW typu B
7. Szczepienie przeciw WZW typu C

Szczepienie przeciw WZW typu A

Szczepionka przeciw WZW typu A jest podawana domięśniowo w celu uodporniania na wirus zapalenia wątroby typu A (HAV). Dzięki preparatowi w ciągu 4 tygodni w naszym ciele powstają przeciwciała, które chronią nas przed zarażeniem żółtaczką typu A przez ponad 20 lat. Zazwyczaj podaje się 2 dawki szczepionki w odstępie 6-12 mies.

Kto powinien się zaszczepić przeciw WZW typu A?

• dzieci chodzące do przedszkola i podstawówki oraz młodzież, która nie chorowała na WZW typu A,
• osoby wyjeżdżające do krajów, gdzie obserwuje się wysoki wskaźnik zachorowań na żółtaczkę typu A,
• osoby zatrudnione przy produkcji i dystrybucji żywności,
• osoby, które pracują przy usuwaniu odpadów komunalnych,
• pracownicy służby zdrowia,
• osoby z grupy ryzyka, czyli homoseksualiści, osoby, które są poddawane transfuzjom krwi, narkomani (przy przyjmowaniu narkotyków dożylnie).

Szczepionka przeciw WZW typu A - przeciwwskazania

Szczepionka nie powinna być podana osobom, które:

• zmagają się z chorobami objawiającymi się wysoką gorączką,
• są uczulone na którykolwiek składnik preparatu.

Szczepionki przeciw WZW typu A nie należy podawać także kobietom w ciąży, ponieważ nie wiadomo, jak szczepionka wpływa na rozwój płodu.

Szczepionka przeciwko żółtaczce typu A należy do szczepionek zalecanych, w związku z tym jest odpłatna. Cena jednej dawki wynosi ok. 160 zł (dla dorosłych) lub ok. 130 zł (dla dzieci).

Szczepienie przeciw WZW typu B

Szczepionka przeciw WZW typu B składa się z wyprodukowanego sztucznie białka HBs i jest szczepionką podstawową noworodków i niemowląt. Preparat jest podawany dziecku w 3 dawkach w ciągu pierwszego roku życia dziecka, tj.:

• w ciągu pierwszej doby od urodzenia (I dawka),
• w 2. miesiącu życia (II dawka),
• w 7. miesiącu życia (III dawka).

Dla kogo są obowiązkowe szczepienia przeciw WZW typu B?

Według rozporządzenia ministra zdrowia szczepienie przeciw WZW typu B jest obowiązkowe także dla osób szczególnie narażonych na zakażenie:

• pracowników placówek zdrowia i  uczniów uczelni medycznych, którzy nie byli szczepieni przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B,
• osób, które w codziennym życiu mają styczność z osobą zakażoną, a które nie były wcześniej szczepione przeciw WZW typu B,
• osób przebywających w zakładach karnych lub placówkach opiekuńczych,
• osób zakażonych wirusem zapalenia wątroby typu C.

Kiedy zapłacimy za szczepionkę przeciw WZW typu B?

Szczepionka przeciw WZW typu B nie jest refundowana przez NFZ, jeśli jest przeznaczona dla

• dzieci, młodzieży i przewlekle chorych, którzy nie skorzystali ze szczepień obowiązkowych,
• osób przygotowywanych do zabiegów operacyjnych,
• osób w podeszłym wieku.

Cena jednej dawki szczepionki przeciw żółtaczce typu B wynosi 70 PLN (dla dorosłych i dzieci). Można także skorzystać ze skojarzonej szczepionki przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B, która kosztuje 160 zł.

Przeciwwskazania do szczepienia na WZW typu B

• nadwrażliwość na składniki preparatu (np. białka drożdży),
• choroba, która objawia się gorączką lub stanem podgorączkowym.

Szczepienie przeciw WZW typu C

Wirusowe zapalenie wątroby typu C rozwija się powoli i często bezobjawowo. W związku z tym przez wiele lat możemy nie być świadomi, że wirus niszczy naszą wątrobę. Co gorsze, możemy także nie wiedzieć, że zarażamy bliskie nam osoby, np. poprzez kontakt seksualny. Wirus HCV, który wywołuje tę chorobę, jest groźniejszy nawet od wirusa HIV, dlatego ryzyko zakażenia jest o wiele większe. Aby się dowiedzieć, czy jesteśmy chorzy, należy wykonać bezpłatny test serologiczny w kierunku obecności wirusa HCV. Specjalistyczne testy oferują także laboratoria medyczne, w których jest badany poziom przeciwciał anty-HCV. Cena takiej usługi medycznej wynosi 40 zł.

Profilaktyka

Niestety nie opracowano jeszcze szczepionki, która zapobiegłaby zakażeniu wirusem HCV. Aby się przed nim uchronić, należy m.in. sprawdzać sterylność narzędzi i sprzętów używanych w placówkach zdrowia czy salonach fryzjerskich.

Leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu C

Chorobę leczy się interferonem (to naturalne białko wytwarzane przez organizm do zwalczania wirusów) oraz rybawiryną - lekiem hamującym namnażanie wirusów. Terapia trwa od 24 do 48 tygodni. Udaje się wyleczyć od 50 do 90 proc. pacjentów.

Monika Majewska