Szczepionka na pneumokoki: wybrać darmową czy płatną?

Szczepionka na pneumokoki oferowana jest przez NFZ w wersji 10-walentnej. Z kolei odpłatnie rodzice mogą zdecydować się na szczepionkę na pneumokoki 13-walentną. Każdy noworodek jest poddawany obowiązkowym szczepieniom na pneumokoki dopiero od 1 stycznia 2017 r. Na czym polega różnica między szczepionkami?

Spis treści

1. Szczepionka na pneumokoki - jakie są dostępne?
2. Szczepionka na pneumokoki 10 i 13-walentna - różnice

Szczepionka na pneumokoki ma uchronić nas przed zakażeniem pneumokokami. Pneumokoki to bakterie wywołujące zapalenia górnych dróg oddechowych: zapalenie ucha środkowego i zapalenie zatok przynosowych oraz znacznie poważniejsze choroby: zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, a także inwazyjną chorobą pneumokokową (IChP) i sepsę.

Wyróżnia się około 90 serotypów (odmian) pneumokoków. Badania wykazały, że za większość zakażeń inwazyjnych u dzieci odpowiada 7 z nich – na podstawie tych badań stworzono 7-walentną szczepionkę (PCV7), zabezpieczającą przed 7 serotypami bakterii. Po pewnym czasie wyprodukowano szczepionkę 10-walentną (PCV10), chroniącą przed 10 serotypami. Kolejnym krokiem było stworzenie szczepionki 13-waletnej (PCV13), zabezpieczającej przed 13 serotypami bakterii.

Jednak są szczepy pneumokoków przed którymi nie ochroni nas żadne ze szczepień - nie mamy ochrony przed wszystkimi 20 groźnymi serotypami bakterii, ale pamiętajmy, że 10 to zawsze więcej niż nic. Trwają prace nad dalszym udoskonalaniem szczepień ochronnych i być może za jakiś czas będziemy mieć szczepienia na wszystkie szczepy bakterii. 

WHO wskazuje, że zarówno PCV-10 jak i PCV-13 mają podobny i korzystny wpływ na redukcję zapadalności na zapalenie płuc i inwazyjną chorobę pneumokokową wywołaną przez typy serologiczne pneumokoka uwzględnione w składzie szczepionek, zarówno w populacjach szczepionych, jak i nieszczepionych.

Szczepionka na pneumokoki - jakie są dostępne?

Na rynku dostępnych jest kilka preparatów chroniących przed zakażeniem pneumokokami, jednak najważniejszych rozróżnieniem są szczepy, przed którymi chronią. Dostępne są szczepionki 10- i 13-walentne. 

Polecamy: Szczepienie przeciwko pneumokokom - na NFZ, możliwe powikłania, ochrona

Do 1 stycznia 2017 r. szczepienia na pneumokoki należały do zalecanych, zatem rodzice musieli zakupić dowolną szczepionkę na receptę wystawioną przez pediatrę. Ministerstwo Zdrowia nie pozostawiło jednak wyboru i po wprowadzeniu szczepionki na pneumokoki do kalendarza szczepień obowiązkowych, zakupiło szczepionkę PCV10, czyli 10-walentną.

Obecnie rodzice mogą więc poddać dzieci szczepieniu bezpłatną szczepionką PCV10 lub wykupić na receptę szczepionkę PCV13. Istnieje jeden wyjątek: PCV13 jest dostępna bezpłatnie, po decyzji lekarza, dla dzieci z obniżoną odpornością.

Szczepionka na pneumokoki 10 i 13-walentna - różnice

1. Szczepionka 13-walentna chroni dodatkowo przed szczepami 3, 6A i 19A. 
2. Różnica miedzy szczepionką 10- a 13-walentną leży również w pokryciu szczepionkowym, które stanowi informację o tym, jak dobrze dana szczepionka dopasowana jest do serotypów występujących w Polsce. Jak wynika z badań przeprowadzonych przez KOROUN w latach 2009-2013, w przypadku szczepionki 13-walentnej pokrycie wynosi 82,4% u dzieci do 5. roku życia i 63,6% w przypadku PCV10.