Pandemia a epidemia - różnice
Czym różni się zwykła epidemia od pandemii? Warto to wiedzieć zwłaszcza teraz, kiedy Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła pandemię koronawirusa SARS-CoV-2.
Spis treści
Terminy "epidemia" i pandemia" są często używane wymiennie, choć ich zasięg jest inny. Kiedy możemy mówić o wybuchu pandemii?
Epidemia - czym się charakteryzuje
Według słowników epidemia to występowanie w określonym czasie i na określonym terenie przypadków zachorowań lub innych zjawisk związanych ze zdrowiem w liczbie większej niż oczekiwana.
Mianem epidemii nazwano m.in. epidemię ospy prawdziwej, która wybuchła we Wrocławiu w 1963 roku. Na szczęście epidemia ta wygasła 25 dni po jej pojawieniu się.
#RazemPrzeciwKoronawirusowi
Pandemia - czym się charakteryzuje
Termin ten pochodzi od greckiego pandemos, gdzie demos oznacza lud, a pan - wszystkich. Mianem pandemii określa się zwykle epidemię choroby zakaźnej, która występuje w tym samym czasie w kilku krajach znajdujących się na tym samym kontynencie lub na różnych kontynentach.
Rozwojowi się pandemii sprzyjają następujące czynniki:
- wysoka zaraźliwość;
- niska śmiertelność zarażonych osób;
- długi okres zaraźliwości (w tym również zarażanie w okresie bezobjawowego przechodzenia choroby);
- brak naturalnej odporności u ludzi.
Uważa się, że pandemia rozwija się w czterech etapach:
1. Mała epidemia o niewielkim zasięgu;2. Epidemia o zasięgu międzynarodowym;3. Ograniczone wtórne ogniska epidemiczne;4. Masowe wtórne ogniska epidemiczne na przynajmniej dwóch kontynentach.
Jedną z największych pandemii ostatnich stuleci była pandemia hiszpanki (czyli wirusa A grypy H1N1) w latach 1918-19, która rozprzestrzeniła się na Europę, Azję, Afrykę i Amerykę Północną, pochłaniając życie ok. 50 milionów ludzi.
W ciągu ostatnich lat Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła zagrożenie pandemią aż sześciokrotnie:
- w 2009 roku z powodu wirusa świńskiej grypy H1N1;
- w 2014 roku z powodu polio;
- w 2014 roku z powodu wirusa ebola;
- w 2016 roku z powodu wirusa Zika;
- w 2019 roku z powodu wirusa ebola;
- w 2020 roku z powodu koronawirusa SARS-CoV-2.
Z wyżej wymienionych epidemii jedynie wirus świńskiej grypy z 2009 roku (który uśmiercił kilkaset tysięcy ludzi na całym świecie) oraz koronawirus SARS-CoV-2 rozwinęły się do poziomu pandemii.
W rozróżnieniu obu terminów kluczowe znaczenie ma zatem zasięg występowania - epidemia ma zwykle o wiele mniejszy zasięg, pandemia natomiast ma potencjał, by rozprzestrzenić się na cały świat.
Więcej o koronawirusie z Chin