OXA-48 to kolejna groźna superbakteria - jak można się zarazić?

OXA-48 to kolejna groźna superbakteria, na którą nie działają wszystkie antybiotyki, nawet te tzw. ostatniej szansy. W takiej sytuacji każda, nawet drobna choroba jest śmiertelnie niebezpieczna. Dlaczego bakteria Klebsiella pneumoniae typu OXA-48 jest oporna na antybiotyki? Jak można się nią zarazić? Czy grozi nam epidemia?

Spis treści

1. OXA-48 to kolejna groźna superbakteria - jak można się zarazić?
2. OXA-48 to kolejna groźna superbakteria - dlaczego jest oporna na antybiotyki?
3. OXA-48 to kolejna groźna superbakteria - czy grozi nam epidemia?

W Polsce pojawiła się kolejna groźna superbakteria - Klebsiella pneumoniae typu OXA-48. To pałeczka zapalenia płuc, która należy do grupy bakterii jelitowych. Jest odpowiedzialna za groźne dla życia zapalenie płuc, zapalenie układu moczowego, pokarmowego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i wielu innych chorób. Może być także przyczyną sepsy.

W styczniu 2018 roku Klebsiella pneumoniae typu OXA-48 została wykryta u 8 osób w kilku szpitalach i hospicjum na Pomorzu. Szczepy OXA-48 prawdopodobnie trafiły do Europy z krajów arabskich. Rozprzestrzeniły się zwłaszcza we Francji, Holandii i Niemczech. Przyczyną powstania superbakterii Klebsiella pneumoniae typu OXA-48 jest nadużywanie antybiotyków.

OXA-48 to kolejna groźna superbakteria - jak można się zarazić?

Bakteria klebsiella pneumoniae typu OXA-48 bytuje na skórze i w przewodzie pokarmowym - wydalana jest wraz z kałem zarówno osoby chorej, jak i zdrowego nosiciela (osoby, u której nie pojawiły się jeszcze objawy chorobowe). W związku z tym może się przenieść poprzez niezdezynfekowaną toaletę, z której skorzystała osoba, będąca nosicielem bakterii. W związku z tym bakteria z łatwością przenosi się z jednej osoby na drugą.

Do zakażenia najczęściej dochodzi na szpitalnych oddziałach anestezjologii i intensywnej terapii. Źródłem zakażenia mogą być ludzie, ale też sprzęt medyczny. W środowisku szpitalnym bakterie te nie tylko zyskują szansę na swobodne rozprzestrzenianie się i infekowanie pacjentów o obniżonej odporności. Według Raportów Epidemiologicznych Unii Europejskiej zapalenia płuc wywoływane w warunkach szpitalnych przez K. pneumoniae stanowią średnio ok. 10% wszystkich zakażeń szpitalnych w państwach UE, szpitalne zakażenia dróg moczowych tym drobnoustrojem – średnio 8,8%, a zakażenia krwi spowodowane przez K. pneumoniae to średnio 8,7% wszystkich zakażeń szpitalnych w Unii Europejskiej.1 Według tego samego raportu, w Polsce odsetek wieloopornych szczepów Klebsiella pneumoniae wynosi pomiędzy 25 a 50%, co stanowi jeden z najwyższych wyników w Europie – dla porównania ten odsetek w Szwecji wynosi ok. 2%.¹

OXA-48 to kolejna groźna superbakteria - dlaczego jest oporna na antybiotyki?

Mechanizmem oporności występującym coraz częściej wśród szczepów K. pneumoniae jest wytwarzanie karbapenemaz. Enzymy te mają zdolność do deaktywacji antybiotyków - penicylin, cefalosporyn oraz karbapenemów.¹ Najbardziej niebezpiecznym z punktu widzenia terapii zakażeń Klebsiella pneumoniae jest mechanizm oporności nazwany NDM-1 (ang. New Delhi metallo-beta-lactamase-1).¹ Obecnie równie groźne stają się szczepy K. pneumoniae wytwarzających karbapenemazy typu OXA-48, które unieszkodliwiają praktycznie wszystkie antybiotyki, nawet te "ostatniej szansy", które stosuje się w leczeniu ciężko chorych.

OXA-48 to kolejna groźna superbakteria - czy grozi nam epidemia?

Jak przekonuje sanepid, aktualne przypadki wystąpienia "superbakterii" typu OXA-48są całkowicie pod kontrolą, ponieważ szpitale zareagowały bardzo szybko. Wojewoda pomorski powoła specjalny zespół, który będzie monitorował sytuacje. "Ma nie dopuścić do rozprzestrzenienia się ognisk bakterii.

Bibliografia:

1. Czekaj T., Ciszewski M., Klebsiella pneumoniae NDM – nowa superbakteria, "Medycyna Rodzinna" 2015, nr 1

Monika Majewska