Lekceważona choroba, która niszczy wątrobę. Często przywozimy ją z urlopu

2024-06-05 12:17

Często trudno od razu skojarzyć, skąd to się nam wzięło, bo objawy zwykle pojawiają się miesiąc po zakażeniu i początkowo są grypopodobne. Chociaż choroba nazywana bywa żółtaczką pokarmową, źródłem problemu nie musi być skażone jedzenie.

Lekceważona choroba, która niszczy wątrobę. Często przywozimy ją z urlopu
Autor: GettyImages

Wiele osób uważa, że jeśli już mieć jakieś wirusowe zapalenie wątroby, to najlepiej typu A, bo to generalnie choroba najmniej groźna w swojej grupie.

Sporo w tym racji, ale trudno do niej przekonać tych, którym WZW A odebrało zdrowie na miesiące, a nawet lata, a także bliskich osób, dla których wirus HAV okazał się śmiertelny.

Zwłaszcza, że akurat tej choroby można nie mieć wcale, bo jest skuteczna szczepionka.

Co szkodzi wątrobie?

WZW A - co to za choroba

Wirusowe zapalenie wątroby typu A zalicza się do tzw. chorób brudnych rąk, gdyż masowo występuje w krajach o niskim standardzie sanitarnym i higienicznym.

W Polsce i Europie w zasadzie nie jest uważana za powszechny problem - rocznie w naszym kraju rozpoznaje się ok. kilkuset przypadków cięższego przebiegu "żółtaczki pokarmowej".

Według specjalistów zagrożenie jednak narasta - od 2017 roku zakażenia HAV występują ogniskowo nie tylko w Azji czy Afryce, ale także w Europie.

Nie musisz wyjeżdżać za granicę, żeby zachorować na żółtaczkę, ale egzotyczne wakacje z pewnością zwiększają ryzyko. Warto pamiętać, że źródłem zakażenia jest skażona woda i żywność, nieczystości (stąd na przykład szczególne zalecenie szczepienia dla pracowników oczyszczalni), ale także drugi człowiek.

Można zakazić się poprzez kontakt ze śliną, krwią, odchodami, podczas kontaktów seksualnych.

WZW - objawy, przebieg, powikłania

Jeśli zakazisz się HAV, nawet 2-3 tygodnie przed wystąpieniem objawów zakażenia możesz zagrażać już innym i roznosić chorobę.

Objawy zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu A rozwijają się po 15–50 dniach od zakażenia, ale najczęściej po około miesiącu, stąd wysyp chorych po wakacjach.

Objawy obejmują zwykle brak apetytu, nudności, ból brzucha, uczucie rozbicia, a z czasem zażółcenie skóry i białkówek oczu, ciemne zabarwienie moczu i odbarwienie stolca.

Zwykle to na tym etapie zaczynamy podejrzewać, ze mamy do czynienia z żółtaczką.

Wiele osób uważa, że żółtaczka pokarmowa to przede wszystkim zagrożenie dla dzieci. Faktycznie, wśród najmłodszych łatwo o zakażenia (na koloniach, w przedszkolach itp.), ale akurat dzieci zwykle przechodzą chorobę w miarę łagodnie. Bywa nawet, że bezobjawowo, stąd nie znamy do końca skali zakażeń.

Ciężki przebieg i powikłania są zarezerwowane głównie dla dorosłych. Niejednokrotnie łapiemy chorobę od dziecka i chorujemy znacznie ciężej.

Objawy WZW A ustępują zazwyczaj po kilku dniach, choć markery uszkodzenia wątroby (podwyższone aminotransferazy) utrzymują się we krwi kilka tygodni. U niektórych pacjentów objawy nawracają nawet przez kwartał. Konieczna bywa hospitalizacja w celu utrzymania prawidłowego nawodnienia i odżywienia pacjenta, a także specjalna dieta przyjazna wątrobie.

To nie jest po prostu zatrucie. Powrót do normalności u większości chorych zazwyczaj jest możliwy do pół roku. Konsekwencje zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu A mogą być bardzo groźne i prowadzić nawet do zgonu.

Do ciężkich powikłań WZW A zalicza się nadostre zapalenie wątroby oraz aplazja szpiku, czyli brak produkcji krwinek przez szpik kostny.  

WZW A - profilaktyka

Częste, staranne mycie rąk po korzystaniu z toalety oraz unikanie pokarmów i wody z nieznanych źródeł, to podstawa doraźnej profilaktyki.

Najskuteczniejszą metodą ochrony jest jednak szczepienie. Wprawdzie nie jest obowiązkowe, tylko zalecane, ale to nie oznacza, że choroba nie jest groźna. Warto się tematem interesować, bo w Polsce dość często organizowane są akcje bezpłatnego szczepienia przeciw WZW A.

Skuteczność szczepionki podanej w dwóch dawkach szacuje się na około 98% i utrzymuje się ona co najmniej 15 lat.

Chcesz się zaszczepić przed urlopem? Rozsądnie, ale pamiętaj, żeby pierwszą dawkę szczepionki przeciwko WZW A przyjąć co najmniej 2 tygodnie przez terminem podróży. Wtedy szansa na uniknięcie kłopotów jest już spora.

Sonda
Masz aktualne szczepienie przeciw HAV?
Listen on Spreaker.