EHEC to groźny szczep bakterii E. coli (pałeczki okrężnicy)

EHEC to enterokrwotoczny szczep bakterii E. coli (pałeczki okrężnicy). Jest to szczep wyjątkowo zjadliwy, bo produkujący silne toksyny, tzw. werocytotoksyny, które są niebezpieczne dla zdrowia i życia - szczególnie małych dzieci i osób starszych. Sprawdź, do rozwoju jakich chorób może doprowadzić EHEC, jakie są ich objawy i jak uchronić się przed zakażeniem.

Spis treści

1. EHEC (enterokrwotoczne E. coli) – gdzie występuje?
2. EHEC  (enterokrwotoczne E. coli) – jak można się zarazić?
3. EHEC (enterokrwotoczne E. coli) - objawy
4. EHEC ( enterokrwotoczne E. coli) - diagnostyka
5. EHEC ( enterokrwotoczne E. coli) - leczenie

EHEC to enterokrwotoczny szczep pałeczki okrężnicy, czyli bakterii E. coli. Jest on wyjątkowo zjadliwy, ponieważ po dostaniu się do organizmu człowieka wydziela różne toksyny, z których najgroźniejszymi są werotoksyny. Mogą one doprowadzić do potencjalnie śmiertelnego hemolitycznego zespołu mocznicowego (HUS), który charakteryzuje się ostrą niewydolnością nerek, anemią hemolityczną i małopłytkowością. Szacuje się, że u 10 proc. pacjentów zakażonych EHEC może się rozwinąć HUS, który kończy się śmiercią nawet w 5 proc. przypadków.

EHEC (enterokrwotoczne E. coli) – gdzie występuje?

Naturalnym siedliskiem EHEC są jelita bydła i innych zwierzą gospodarskich, a także zwierząt domowych, np. psów, oraz dzikich zwierząt. W związku z tym EHEC występuje także w środowisku naturalnym: w glebie, w wodzie i na roślinach.

EHEC  (enterokrwotoczne E. coli) – jak można się zarazić?

Do zakażenia EHEC może dojść w wyniku:

• zjedzenia zainfekowanego, niedogotowanego mięsa - głównie wołowiny (np. mięsa mielonego). Mięso ulega zanieczyszczeniu pałeczkami EHEC, które są obecne w przewodzie pokarmowym bydła, podczas uboju;
• spożycia zainfekowanego, surowego mleka lub jego przetworów, np. sera czy jogurtu;

EHEC rozwija się w temperaturze od 7 do 50 st. C, jednak najbardziej optymalna temperatura dla rozwoju tej bakterii to 37 st. C. To dlatego latem zakażeń jest najwięcej.

• zjedzenia niedomytych owoców, warzyw, które są hodowane na nawozach organicznych, lub kiełków tak hodowanych roślin. Źródłem zakażenia są także przygotowane na bazie skażonych owoców lub warzyw sałatki i soki;
• wypicia zainfekowanej wody;
• kąpieli w zainfekowanej wodzie (w stawie, strumieniu);
• bezpośredniego kontaktu ze zwierzęciem lub z człowiekiem będącym nosicielem;
• bezpośredniego kontaktu z osobą chorą;

EHEC (enterokrwotoczne E. coli) - objawy

Bakterie EHEC, po dostaniu się do organizmu, nie są niszczone przez kwasy żołądkowe (jak większość bakterii odpowiedzialnych za zakażenia przewodu pokarmowego), gdyż są na nie oporne. Przedostają się więc do jelita grubego i je kolonizują, przylegając do komórek nabłonka, gdzie następnie wydzielają toksyny. Te uszkadzają komórki nabłonkowe jelita oraz naczynia krwionośne, co powoduje krwawienie do światła jelita. W związku z tym w przebiegu zakażenia pojawiają się:

Toksyna może się przedostać do krwiobiegu i spowodować uszkodzenia organów wewnętrznych (głównie nerek) a nawet przyczynić się do rozwoju sepsy.

• biegunki (jeśli są krwiste, przebieg choroby będzie ciężki);
• mdłości, wymioty;
• silne, skurczowe bóle brzucha;

Objawy zatrucia pojawiają się najwcześniej po 2, a najpóźniej po 10 dniach od dostania się EHEC do organizmu.

EHEC ( enterokrwotoczne E. coli) - diagnostyka

W przypadku podejrzenia zakażenia EHEC przeprowadzane są testy genetyczne, oparte na wykrywaniu genów werotoksyny.

EHEC ( enterokrwotoczne E. coli) - leczenie

Mimo że EHEC jest bakterią, w leczeniu zakażeń nią spowodowanych nie stosuje się antybiotyków, gdyż przyczyniają się one do uwolnienia ze zniszczonych bakterii dużych ilości toksyny.

Poza tym, mimo że zakażenie EHEC objawia się biegunką, nie należy stosować leków, które ją hamują. Zatrzymanie treści jelitowej spowoduje dłuższe zaleganie w jelicie bakterii produkujących toksynę, co prowadzi do wzrostu jej stężenia i cięższego przebiegu zakażenia.

Lekarz może jedynie podjąć działania mające na celu opanowanie namnażania się bakterii i leczenie objawowe, sprowadzające się do wyrównywaniu niedoborów elektrolitowych, które są wynikiem biegunki.

Warto wiedzieć, że w 2011 roku naukowcy z Heidelbergu, Montrealu i Paryża znaleźli lek, który może być skuteczny w leczeniu zespołu hemolityczno-mocznicowego (HUS). Są to przeciwciała monoklonalne, znane jako Eculizumab, stosowane w leczeniu jednej z rzadkich chorób układu krzepnięcia i wrodzonej postaci HUS. Preparat ten był podawany zakażonym podczas epidemii EHEC w Niemczech w 2011 roku.

Monika Majewska