CHOROBY ZAKAŹNE, których możesz uniknąć dzięki szczepieniom

Dzięki szczepieniom udało się wykluczyć wiele chorób. Niestety, nie wszystkie znajdują się na liście szczepień obowiązkowych, tylko zalecanych (płatnych). Wybór należy do ciebie - zobacz, których chorób dzięki szczepieniom możesz uniknąć.

Choroby zakaźne: ospa wietrzna

Przebieg ospy wietrznej u dzieci zwykle jest łagodny, nie możemy jednak wykluczyć wystąpienia powikłań i hospitalizacji. Dotyczy to nie tylko dzieci z zaburzeniami odporności. Do opisanych powikłań w przebiegu ospy wietrznej zaliczamy: zapalenie opon mózgowych, móżdżku i mózgu; drgawki, nadkażenia bakteryjne skóry, również uogólnione; zakażenia układu oddechowego i pokarmowego.
U osób dorosłych przebieg może być ciężki z bardzo wysoką gorączką i wysypką na skórze i błonach śluzowych (spojówkach, jamie ustnej, narządach płciowych). Powikłaniem bywa ospowe zapalenie płuc i mięśnia sercowego.
Teoretycznie przechorowanie uodparnia na całe życie, jednak wirus Varicella zoster, wywołujący ospę wietrzną, pozostaje w systemie nerwowym  i po ponownym uaktywnieniu powoduje zachorowanie na półpasiec. Jego objawem jest silny ból wywołany stanem zapalnym nerwu i wysypka wzdłuż jego przebiegu po jednej stronie ciała. Szczególnie niebezpieczny może być półpasiec oczny i uszny. U wielu osób w starszym wieku, po przebytej chorobie pozostaje ból neuralgiczny, utrzymujący się nawet przez kilka lat. Przed zachorowaniem na ospę wietrzną chroni szczepienie, które można podać, również dorosłym, także po kontakcie z wirusem (profilaktyka poekspozycyjna) do 72 godzin po kontakcie z chorym.

Choroby zakaźne: krztusiec

To jedna z chorób uważanych za dziecięcą, na które dorośli chorują łagodniej i, jak się okazuje, znacznie częściej niż dzieci.
Szczepienia przeciw krztuścowi są dla dzieci obowiązkowe, jednak nie zabezpieczają na całe życie, ponieważ średnio po 6-12 latach przeciwciała zanikają całkowicie. Dlatego w niektórych krajach (np. w Niemczech) zalecane są także szczepienia młodzieży i dorosłych (co 10 lat). Z kolei w USA, by nie narażać na ciężką chorobę, nieuodpornionych niemowląt zaleca się szczepienie matek i wszystkich dorosłych, którzy mogą mieć styczność z noworodkiem (również personel medyczny).

Choroby zakaźne: odra

Dorośli chorują podobnie jak dzieci, ale im pacjent starszy, tym przebieg choroby cięższy i bardziej niebezpieczny, zwłaszcza dla osób z chorobami układu krążenia. Może być powikłany m.in. zapaleniem mózgu, co grozi trwałymi zaburzeniami neurologicznymi, a nawet śmiercią chorego. Szczepienia przeciw odrze od 1970 r. są dla dzieci obowiązkowe, ale jeśli ktoś nie był szczepiony, może to zrobić w każdym wieku.

Choroby zakaźne: rotawirusy

Eksperci szacują, że z powodu biegunki wywołanej rotawirusami lekarze udzielają rocznie ok. 15 mln porad, a prawie 600 tysięcy chorych umiera. Najczęściej zakażenie prowadzi do odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych. Chorują głównie małe dzieci, do 5 roku życia, ale także ich opiekunowie. Jedynym skutecznym zabezpieczeniem się przed zachorowaniem na rotawirusową biegunkę są szczepienia - które można przeprowadzić u niemowląt jedynie do 24 - 26 tygodnia życia! Zalecane surowe przestrzeganie zasad  higieny nie jest w tym wypadku wystarczająco skuteczne.

Choroby zakaźne: gruźlica

Panuje przekonanie, że w Polsce na gruźlicę już prawie nikt nie choruje. Tymczasem, mimo powszechnych szczepień dzieci, choroba ta jest ciągle groźna. Coraz częściej chorują na nią ludzie także dobrze sytuowani, ale przemęczeni, przewlekle zestresowani, niewłaściwie odżywiający się, i przez to biologicznie osłabieni. Ryzyko zachorowania zwiększa się u chorych na cukrzycę, z chorobami przewodu pokarmowego, uzależnionych od alkoholu i narkotyków, oraz - a może przede wszystkim - palących papierosy. Według kalendarza szczepień obowiązkowych, przeciw gruźlicy wszystkie noworodki są szczepione w pierwszej dobie życia.

Choroby zakaźne: wirusowe zapalenie wątroby typu A i B

Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B) jest jedną z najpowszechniejszych i najgroźniejszych chorób zakaźnych. Ocenia się, że 2 miliardy ludzi na całym świecie zetknęło się z wirusem ją wywołującym (HBV), ok. 350 milionów jest jego przewlekłymi nosicielami, a co roku z powodu powikłań: marskości i raka wątroby, umiera ok. 1,2 miliona osób.
Na wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A) oficjalnie choruje około 1,2 1,4 mln osób, ale w rzeczywistości może być ich nawet 10 razy więcej. Jedyną skuteczną metodą zabezpieczenia się przed zachorowaniem na WZW A i B są szczepienia ochronne. Dla noworodków i niemowląt przeciw WZW B są one obowiązkowe, a pozostałym zalecane, podobnie jak przeciw WZW A. Ze względu na wagę problemu organizowane są tzw. żółte tygodnie, akcje podczas których szczepienie jest łatwiej dostępne.

Wirus brodawczaka ludzkiego HPV

Specyficznym problemem młodzieży i osób dorosłych są zakażenia różnymi typami wirusa HPV (Human Papillomavirus, wirus brodawczaka ludzkiego). Narażonych na zakażenie jest,  przynajmniej raz w życiu - wg danych WHO - aż 50-80 proc. populacji, w tym prawie 40 proc. kobiet poniżej 25 lat. Niektóre typy tego wirusa wykazują działanie onkogenne. Odpowiedzialny jest m.in. za powstawanie raka szyjki macicy, nowotworów sromu i pochwy, odbytu  oraz jamy ustnej.
Patogen (podobnie jak wirus HCV) infekuje wyłącznie ludzi, zarówno kobiety, jak i mężczyzn. W przeciwieństwie do wielu innych wirusów namnaża się miejscowo, w komórkach nabłonka i skóry. Najczęściej zakażamy się nim drogą płciową, lecz możliwe jest też jego przenoszenie podczas bezpośredniego kontaktu skóra-skóra.  Optymalną profilaktykę raka szyjki macicy stanowi regularnie wykonywane badanie cytologicznego połączone ze szczepieniem.

Materiał  prasowy przygotowany przez Stowarzyszenie „Dziennikarze dla Zdrowia” na IV edycję warsztatów edukacyjnych dla dziennikarzy z cyklu „Quo vadis medicina?”, marzec 2011