Biegunka przy COVID-19. Objaw, którego nie wolno lekceważyć

Biegunka może być jednym z objawów COVID-19. Bywa, że pojawia się jako pierwszy objaw zakażenia koronawirusem lub dopiero po pewnym czasie od wystąpienia innych symptomów COVID-19. Kiedy biegunka może świadczyć o zakażeniu koronawirusem? Jak domowymi sposobami złagodzić biegunkę przy COVID-19?

Biegunka przy COVID-19 to jeden z mniej oczywistych objawów zakażenia koronawirusem. Dużo częstszymi objawami są gorączka, kaszel, ból gardła, utrata węchu i smaku czy zmęczenie. Dlatego problemy ze strony układu pokarmowego zwykle nie wzbudzają niepokoju – wiele osób wiąże je z banalnym zatruciem albo inną infekcją np. zakażeniem rotawirusowym.

Tymczasem, na co wskazuje coraz więcej badań, biegunka i towarzyszące jej inne objawy ze strony układu pokarmowego, takie jak nudności, wymioty, bóle brzucha, czy brak łaknienia mogą występować stosunkowo często. Na podstawie przeglądu danych zgromadzonych w bazach medycznych Pub‑Med, EMBASE i Web of Science badacze oceniają, że biegunka występuje, w zależności od kraju pochodzenia i stopnia zaawansowania choroby u od 2 do nawet 50 proc. chorych na COVID-19.

Co ciekawe, biegunka rzadziej występowała u pacjentów w Chinach (5,8 proc), częściej natomiast u chorych w Holandii, Niemczech, Włoszech, Japonii czy USA, gdzie notowano ją nawet u 18 proc. pacjentów, którzy trafili do szpitala z powodu zakażenia koronawirusem.

Analiza 35 badań, obejmujących w sumie 9717 chorych wykazała, że u 7,9 proc. pacjentów biegunka była początkowym objawem COVID-19.

Spis treści

1. Jak wygląda biegunka przy COVID-19?
2. Czy biegunka może być jedynym objawem COVID-19?
3. Jak łagodzić biegunkę przy COVID-19? Czy trzeba dzwonić do lekarza?
4. Biegunka przy COVID-19 a domownicy: czy mogą zarazić się koronawirusem?

Jak wygląda biegunka przy COVID-19?

Biegunka przy COVID-19 ma zazwyczaj wodnisty charakter i żółtawe zabarwienie, i – wg różnych badań – utrzymuje się od 1 do nawet 14 dni, a więc w skrajnych przypadkach znacznie dłużej, niż biegunka towarzysząca zatruciu czy infekcji rotawirusowej. Dotknięci nią chorzy wypróżniają się od 2 do 10 razy dziennie (zazwyczaj od 3 do 9 luźnych stolców).

W badaniach laboratoryjnych w kale stwierdzano obecność leukocytów, a także niekiedy krew utajoną. Jak dotąd sporadycznie odnotowywano zmianę charakteru biegunki z wodnistej na krwistą.

W jednej z analiz u zakażonego koronawirusem pacjenta – po przeprowadzeniu badania endoskopowego – stwierdzono cechy krwotocznego zapalenia jelita, zaś tomografia komputerowa wykazała u tej osoby obrzęk całego jelita grubego.

Czy biegunka może być jedynym objawem COVID-19?

Póki co nie ma pewności, czy biegunka może być jedynym objawem COVID-19. W dwóch badaniach przeprowadzonych w Chinach występowanie biegunki bez towarzyszących jej objawów ze strony układu oddechowego stwierdzono kolejno u 3,2 i 6 proc. pacjentów.

Coraz więcej badań sugeruje jednak, że biegunka przy COVID-19 jest jednym z kilku objawów zakażenia. W dużym, przeprowadzonym w Stanach Zjednoczonych badaniu wykazano na przykład, że objawy ze strony przewodu pokarmowego występowały u 31,9 proc. pacjentów chorych na COVID-19, ale u żadnego chorego nie były one jedynym symptomem zakażenia koronawirusem.

Jak łagodzić biegunkę przy COVID-19? Czy trzeba dzwonić do lekarza?

Biegunkę przy COVID-19 należy łagodzić w podobny sposób, co inne biegunki: uzupełniając elektrolity oraz dbając o prawidłowy poziom nawodnienia – po to, by zapobiec odwodnieniu i zaburzeniom gospodarki wodno-lipidowej.

To ważne zwłaszcza, jeśli oprócz biegunki występuje również gorączka. Jeśli biegunce towarzyszą wymioty, schłodzone płyny należy pić małymi porcjami – w ten sposób można ograniczyć torsje.

Wskazana jest dieta lekkostrawna oraz kontakt z lekarzem - w niektórych przypadkach lekarz POZ może zalecić bowiem probiotyki lub leki przeciwbiegunkowe, a jeśli biegunce towarzyszą bóle brzucha, również leki spazmolityczne.

Niektóre badania wykazywały, że biegunka przy COVID-19 ustępowała po zastosowaniu leków przeciwwirusowych, jednak póki co leki takie nie są standardowym elementem terapii.

Biegunka przy COVID-19 a domownicy: czy mogą zarazić się koronawirusem?

Mimo, że koronawirus rozprzestrzenia się przede wszystkim drogą kropelkową, liczne badania potwierdziły, że możliwa jest również tzw. droga fekalno-oralna zakażenia: koronawirus wykrywany jest bowiem w kale osób chorych na COVID-19.

By zmniejszyć ryzyko zarażenia domowników, wodę w toalecie trzeba spłukiwać dopiero po opuszczeniu deski (bo ogranicza to transmisję wirusa), a także za każdym razem dezynfekować muszlę klozetową, klamkę i inne powierzchnie w toalecie.

Katarzyna Hubicz