Tasiemczyca – rzadka choroba odzwierzęca

Tasiemczyca to choroba odzwierzęca wywoływana przez tasiemce, czyli płazińce pasożytujące wewnętrznie. Zakażenie tasiemcem może być bardzo groźne dla człowieka, ale często jest stosunkowo łatwe do wyleczenia. Dowiedz się, jakie objawy daje tasiemczyca, jak przebiega choroba i na czym polega jej leczenie, oraz czy można ustrzec się przed tasiemczycą.

Tasiemczyca to choroba pasożytnicza wywoływana przez tasiemce, w głównej mierze przez tasiemca nieuzbrojonego, tasiemca uzbrojonego, tasiemca karłowatego, bruzdogłowca szerokiego, tasiemca bąblowcowego i tasiemca pchlego.

Spis treści

1. Tasiemczyca - przyczyny
2. Tasiemczyca - objawy
3. Tasiemczyca - diagnoza i leczenie
4. Tasiemczyca - zapobieganie zakażeniu tasiemcem

Tasiemczyca - przyczyny

Tasiemce to pasożyty, które wymagają żywiciela pośredniego, człowiek natomiast jest dopiero ich żywicielem ostatecznym. Czasem jednak zdarza się, aczkolwiek bardzo rzadko, że człowiek może stać się także żywicielem pośrednim.

Tak dzieje się wtedy, gdy przypadkowo zje żywność lub wypije wodę zanieczyszczoną kałem z jajami tego pasożyta. Może też się zdarzyć tak, że jaja tasiemca, który już pasożytuje w ludzkim jelicie, w czasie wymiotów przedostaną się do żołądka. Sok żołądkowy rozpuści ich osłonki i nastąpi zakażenie wtórne tasiemcem.

Zakażenie tasiemcem bywa dla człowieka bardzo niebezpieczne głównie w takim przypadku, gdy larwy przenikną przez błonę śluzową jelita i dostaną się do krwi. Stamtąd wędrują do wątroby, mięśni, oczu, a nawet mózgu. Chorobę trudniej wtedy zdiagnozować i trudniej leczyć.

Zakażenie poszczególnymi pasożytami:

• zakażenie tasiemcem uzbrojonym – następuje w wyniku zjedzenia mięsa chorej świni lub dzika, czyli z larwami (wągrami). Gdy zaś człowiek zje same jaja tasiemca, może zachorować na wągrzycę (cysticerkozą). W tym przypadku larwy rozwijają się w różnych narządach, nawet w mózgu.
• zakażenie tasiemcem nieuzbrojonym – następuje w wyniku zjedzenia zakażonego mięsa wołowego
• zakażenie tasiemcem karłowatym – to jedyny przedstawiciel tasiemców, który nie wymaga żywiciela pośredniego i pełny jego cykl rozwojowy odbywa się w kosmkach jelitowych i w świetle jelita cienkiego człowieka. Zakażenia tym robakiem są szczególnie popularne w ciepłym klimacie (u nas zakażenie to występuje bardzo sporadycznie) u dzieci, które przebywają w dużych skupiskach (kolonie, internaty, ośrodki opiekuńcze), gdzie nie przykłada się dużej uwagi do higieny. Źródłem zakażenia mogą być zabrudzone kałem ręce, zabawki.
• zakażenie bruzdogłowcem szerokim – jego żywicielem pośrednim może być drobny skorupiak słodkowodny lub ryba. Człowiek zaraża się na skutek zjedzenia surowej lub półsurowej ryby z larwami tasiemca.
• zakażenie tasiemcem bąblowcowym lub pchlim – w tym przypadku żywicielem ostatecznym jest pies lub kot, a człowiek pośrednim. Gdy zwierzę wydala człony robaka bytującego w jego jelicie cienkim, na skórę i sierść mogą przedostać się jaja pasożyta. Są one bardzo groźne dla człowieka. Jeśli człowiek połknie jaja tasiemca, staje się jego żywicielem pośrednim. Wówczas w żołądku z jaja wydostaje się onkosfera, która przedostaje się do krążenia, a z krwią do wielu narządów: wątroby, płuc, mięśni, mózgu, oka, śledziony, nerek.

Gdy tasiemiec dostanie się już do przewodu pokarmowego człowieka, zaczyna się rozwijać, rosnąć i po trzech miesiącach jest już w pełni dorosły. Wtedy też następuje stopniowe odpadanie jego członów (można znaleźć je w kale) oraz uwalnianie jaj.

Zobacz galerię 8 zdjęć

Tasiemczyca - objawy

Przede wszystkim należy podkreślić, że tasiemczyca latami może nie dawać żadnych objawów. Samo ulokowanie się pasożyta w jelicie przeważnie w ogóle nie jest wyczuwalne i nie skutkuje też poważnymi konsekwencjami. Dopiero gdy przez dłuższy czas tasiemiec rozwija się, rozmnaża i zatruwa organizm człowieka swoimi toksynami, zaczynają pojawiać się objawy chorobowe. Są to:

• uczucie osłabienia
• niedokrwistość
• nadpobudliwość lub apatia, zaburzenia neurologiczne
• zawroty głowy, bóle głowy
• bóle brzucha
• zaparcia lub biegunka, brak apetytu
• chudnięcie (już w bardzo zaawansowanym stadium choroby)

Jednak w zależności od rodzaju tasiemczycy, objawy mogą różnić się od siebie. Choroba daje również różne objawy w zależności od tego, gdzie umiejscowi się pasożyt. Jeśli bytuje w jelicie cienkim może latami nie dawać żadnych objawów.

Czasem tylko nagłe ostre bóle brzucha mogą świadczyć o tasiemczycy, bowiem zdarza się, że tasiemiec uzbrojony, zmieniając miejsce przyczepu, odrywa się i „przeskakuje” dalej wykonując szybkie ruchy swoim ciałem, co może powodować u żywiciela chwilowy ból.

Czasem są to inne, wyżej wymienione, objawy związane z układem pokarmowym, jak nudności, biegunka. Natomiast w przypadku wągrzycy, gdy larwy rozwijają się w różnych narządach, objawy zależą właśnie od lokalizacji larw.

Jeśli mamy do czynienia z wągrzycą mózgu, objawy mogą nasuwać podejrzenie guza mózgu (padaczka, silne bóle głowy).Jeśli wągier zawędruje do siatkówki oka, może prowadzić do zaburzeń widzenia i uszkodzenia oka.

Tasiemczyca jest bardziej widoczna u dzieci niż u dorosłych. Maluchy szybciej stają się apatyczne, osłabione, może u nich wystąpić anemia oraz wszelkie objawy jelitowe: bóle brzucha, wymioty, biegunki. Poza tym u dzieci szybciej pojawiają się zaburzenia wagi ciała, do których dochodzi także spowolnienie wzrostu.

Tasiemczyca - diagnoza i leczenie

Rozpoznanie stawia się na podstawie badania kału na obecność członów pasożyta. Pomocne jest również określenie poziomu eozynofili we krwi – podwyższony oznacza możliwą alergię albo zakażenie pasożytnicze. Określenie typu tasiemca możliwe jest po badaniu mikroskopowym jego członów.

Leczenie zależy od typu i lokalizacji robaka. Jelitowe pasożytnictwo dorosłych osobników eliminowane jest za pomocą środków farmakologicznych, które paraliżując układ nerwowy pasożyta, likwidują jego przyczepność do ściany jelita i tym samym umożliwiają jego wydalenie wraz z kałem na zewnątrz organizmu. Są to prazykwantel, niclosamid, albendazol.

Czasem, szczególnie w przypadkach, w których tasiemiec zlokalizowany jest w innych częściach ciała niż jelito, wskazane jest chirurgiczne usunięcie robaka.

Tasiemczyca - zapobieganie zakażeniu tasiemcem

Najważniejszą kwestią, której jesteśmy w stanie dopilnować, jest powstrzymywanie się od spożywania mięsa z niepewnych źródeł, niedogotowanego, czy wręcz surowego oraz surowych ryb. Kolejną ważną rzeczą jest mycie rąk po każdej zabawie ze zwierzętami. Pamiętajmy także, by nie jeść warzyw i owoców "prosto z krzaczka", nieumytych, gdyż istnieje spore prawdopodobieństwo, że są zabrudzone odchodami zwierzęcia będącego pośrednim żywicielem tasiemca.

Larwy giną już w temperaturze 56 st.C. Jednym ze sposobów uniknięcia zachorowania na tasiemczycę jest dokładna obróbka termiczna mięsa.

Czytaj też:

• Tabletki z tasiemcem: ile możesz schudnąć dzięki tabletkom z tasiemcem?
• Bruzdogłowiec szeroki – TASIEMIEC, który wywołuje anemię
• Bąblowica - choroba, którą zakażasz się, jedząc niemyte jagody
• Odrobaczanie psa: czy robaki u psa są groźne dla czowieka?
• Odrobaczanie kota: co robić, gdy kot ma robaki?