Soczewki okularowe: rodzaje, materiały, powłoki i filtry

Soczewki okularowe nowej generacji nie tylko poprawiają komfort i jakość widzenia, chronią także oczy przed szkodliwym wpływem światła i dostosowują się do najbardziej wyrafinowanych potrzeb użytkownika. Czym różnią się soczewki wysokoindeksowe i PNX 1.53 od tradycyjnych soczewek mineralnych? Kto powinien wybierać soczewki progresywne indoor, a kto outdoor? Co nowego pojawiło się na rynku fotochromów, powłok i filtrów okularowych?

Spis treści

1. Soczewki okularowe: lekkie i trwałe
2. Innowacyjne soczewki progresywne
3. Nowoczesne soczewki fotochromowe
4. Nowoczesne soczewki okularowe: powłoki i filtry

Nowoczesne soczewki okularowe łączą znacznie więcej funkcji, a dzięki zaawansowanej technologii w sposób elastyczny wspomagają precyzję widzenia w każdych warunkach. Oto nowoczesne rozwiązania.

Soczewki okularowe: lekkie i trwałe

Stopniowo odchodzi się od soczewek mineralnych (ze szkła) na rzecz organicznych, z tworzyw sztucznych. Te ostatnie są lżejsze niż szklane, a ich wagę można dodatkowo zmniejszyć - już od lat dostępne są tzw. soczewki wysokoindeksowe, czyli cieńsze niż standardowe o tej samej mocy, co jest szczególnie ważne dla osób z dużą wadą wzroku.

Dla nich soczewki wysokoindeksowe mają dodatkowy walor estetyczny, oczy wyglądają naturalnie nawet przy dużych mocach (soczewki plusowe nie powiększają, minusowe nie pomniejszają optycznie oczu).

Soczewki organiczne są trwalsze niż szklane, bezpieczniejsze w użytkowaniu. W przeciwieństwie do soczewek ze szkła, zalecanych wyłącznie do opraw pełnych, soczewki organiczne można także montować do oprawek żyłkowych (tzn. takich, w których dolną część soczewki przytrzymuje żyłka) i oprawek typu patent (w tych oprawkach soczewki pozbawione są otaczającej je ramy, zauszniki montowane są bezpośrednio do soczewki).

Nowością są supertrwałe soczewki PNX 1.53, wyprodukowane z myślą o dzieciach i osobach prowadzących aktywny tryb życia, uprawiających sport.

PNX 1.53 to najlżejszy materiał stosowany w optyce okularowej; mimo to soczewka PNX - choć może ulegać zarysowaniom jak każda soczewka organiczna - jest niezwykle trwała.

W testach wytrzymuje nacisk do 60-80 kg oraz uderzenie stalowej kuli o wadze 1 kg, spadającej z wysokości 1,2 m. Jest doskonała dla osób uprawiających sporty kontaktowe i ekstremalne.

Innowacyjne soczewki progresywne

Soczewki progresywne są niejako bardziej zaawansowaną wersją okularów dwuogniskowych, które pozwalają w jednej oprawie łączyć możliwość widzenia do dali i do bliży (w dolnej części oprawy montuje się soczewkę do czytania).

Zarówno jedno, jak i drugie rozwiązanie jest odpowiedzią na zjawisko presbiopii (starczowzroczności). Polega ono na tym, że po 40. roku życia soczewka oka staje się mniej elastyczna i traci zdolność akomodacji, czyli "nastawiania ostrości" na obiekty znajdujące się w różnej odległości.

Widzimy coraz mniej wyraźnie, szczególnie na bliskie odległości – potrzebujemy innych soczewek do dali, a innych do czytania. W standardowych soczewkach progresywnych optyczne pole, przez które widzimy ostro, przypomina spłaszczoną klepsydrę o szerokich podstawach: górna część pozwala widzieć oddalone obiekty, dolna przeznaczona jest do czytania z bliskiej odległości, a najwęższe, środkowe pole – do odległości pośrednich.

Obecnie soczewki progresywne można sprofilować w zależności od tego, do czego najczęściej ich używamy. Kierowca powinien mieć soczewki z szerokim obszarem widzenia do dali, który pozwala widzieć dobrze to, co daleko przed maską, i z dość szerokim polem do odległości pośrednich, by wyraźnie widzieć lusterka, wskaźniki na desce rozdzielczej i ekran GPS w odległości wyciągniętej ręki (wersja outdoor).

Z kolei osoba pracująca dużo w pomieszczeniach będzie wolała tzw. okulary biurowe (wersja indoor), pozwalające czytać z bliska i wyraźnie widzieć obiekty w pomieszczeniu, a więc zarówno tekst z kartki leżącej na biurku, jak i nieco bardziej oddalony ekran komputera czy rozmówcę siedzącego po drugiej stronie biurka.

Strefa pośrednia w soczewkach biurowych jest szersza niż w standardowych soczewkach progresywnych i zapewnia ostre widzenie na odległość od 80 cm do nawet 4 m.

Nowością są soczewki progresywne, w których zastosowano technologię podwójnej powierzchni (Double Surface Technology); daje ona szersze pole widzenia i ułatwia przenoszenie wzroku pomiędzy strefą dali a strefą bliży, zapewniając stabilny obraz bez efektu "pływania".

Jak zapewniają producenci, dzięki tej technologii oko użytkownika łatwiej adaptuje się do używania okularów progresywnych.

Nowoczesne soczewki fotochromowe

Zaletą nowoczesnych soczewek fotochromowych, czyli zaciemniających się w intensywnym oświetleniu, jest szybkość reagowania na zmieniające się warunki.

Przyciemniają się w ciągu zaledwie 30 sekund; powrót do pełnej przejrzystości trwa ok. 5 minut. Poprawiają komfort widzenia osobom wrażliwym na światło także w pochmurne dni; są tak skonstruowane, że przyciemnienie pod wpływem światła nie zaburza kontrastowego widzenia.

Soczewki fotochromowe są dostępne najczęściej w kolorach brązowym (karmelowym) i szarym. Soczewki w kolorze szarym dają lepsze odzwierciedlenie barw. Kolor karmelowy natomiast poprawia kontrast i postrzeganie głębi, a wraz ze wzrostem nasłonecznienia przechodzi w kolor brązowy.

Nowości to odcień szarozielony, który daje wierniejszą percepcję barw, oraz soczewki fotochromowe, które równocześnie z przyciemnieniem dają efekt lustrzanki.

Innowacyjne fotochromy, zalecane szczególnie dla kierowców, przyciemniają się do ok. 50% zabarwienia również wtedy, gdy siedzimy w kabinie samochodu, przy temperaturze do 27°C (we wnętrzu samochodu reakcję soczewek fotochromowych zwykle utrudniają filtry w szybach samochodowych).

W najnowszych fotochromach poprawiono także efekt przyciemniania w ekstremalnie wysokich temperaturach.

Efekt reagowania na światło stosuje się już także w soczewkach okularów przeciwsłonecznych; są one fabrycznie przyciemniane, a pod wpływem światła ciemnieją jeszcze bardziej.

Nowoczesne soczewki okularowe: powłoki i filtry

Każde soczewki okularowe – zarówno jednoogniskowe, jak dwuogniskowe, progresywne czy fotochromowe – można zamówić z filtrami i powłokami o rozmaitych funkcjach.

• Powłoki antyrefleksyjne redukują uciążliwe odblaski, poprawiając komfort widzenia nad wodą, przy mokrej nawierzchni jezdni, osłabiają efekt olśnienia światłem reflektorów samochodów jadących z przeciwka. Jednocześnie zwiększają odporność soczewek na zarysowania, a także utrudniają przyleganie drobinek kurzu (funkcja antystatyczna) i tłuszczu (oleofobowa) oraz wody (hydrofobowa), co ogranicza osiadanie pary i utrzymuje większą przejrzystość szkieł, np. gdy idziemy w deszczu.
  
  
• Filtry zatrzymujące promieniowanie UV stosowane są już powszechnie nie tylko w okularach przeciwsłonecznych i fotochromowych, lecz również w białych. Nowością są soczewki, które eliminują także to promieniowanie UV, które dociera do oka od wewnętrznej strony soczewki.
  
  
• Filtr selektywnie neutralizujący światło niebiesko-fioletowe (Blue Control, Blue Blocker, Blue Cut, Prevencia) emitowane przez ekrany urządzeń cyfrowych oraz ledowe żarówki reflektorów samochodowych poprawia kontrast widzenia, a przede wszystkim chroni oko przed przedwczesnym obumieraniem komórek siatkówki i opóźnia proces zwyrodnienia plamki żółtej.
  
  
• Filtr polaryzacyjny niweluje oślepiające refleksy, odbijające się od powierzchni, głównie gładkich (nad wodą, na śniegu, na mokrej nawierzchni szosy), a dodatkowo znacznie poprawia kontrast, nasycenie kolorów i głębię widzenia przy gorszej widoczności (deszcz, śnieg). Soczewki z filtrem polaryzacyjnym zalecane są szczególnie dla kierowców, narciarzy, alpinistów, wędkarzy oraz do sportów wodnych. Nowością są soczewki fotochromowe ze zmienną funkcją polaryzacji. Pozostają przejrzyste wewnątrz pomieszczeń, a na zewnątrz pod wpływem promieniowania UV zaciemniają się i jednocześnie zapewniają efekt polaryzacyjny, przy czym im mocniejsze jest zabarwienie soczewek pod wpływem światła, tym mocniejsze staje się filtra polaryzacyjnego.