Okulary blokujące niebieskie światło. Chwyt marketingowy czy ulga dla oczu?
Okulary blokujące niebieskie światło zyskują na popularności jako sposób ochrony oczu przed długotrwałym wpatrywaniem się w ekran. Czy rzeczywiście pomagają? Wiele osób twierdzi, że poprawiają komfort, zmniejszają zmęczenie oczu i wpływają pozytywnie na jakość snu. To tylko marketingowy chwyt czy faktyczna ulga dla oczu?
Jak niebieskie światło wpływa na oczy?
Niebieskie światło to specyficzny rodzaj światła o krótkiej długości fali (od 415 do 455 nanometrów). Jest emitowane przez komputery, telefony, telewizory z płaskim ekranem i wiele innych urządzeń.
Nie są to jednak jedyne źródła, ponieważ niebieskie światło widzimy za każdym razem, kiedy spojrzymy w niebo. Dawniej ludzie byli narażeni na ekspozycję jedynie w godzinach, gdy świeciło słońce. Z tego względu mózg uznawał to za sygnał do bycia produktywnym i pełnym energii.
Chociaż niebieskie światło jest korzystne w ciągu dnia, ponieważ pomaga regulować cykl snu i czuwania, narażenie na zbyt dużą ilość niebieskiego światła może mieć negatywny wpływ na zdrowie naszych oczu
- wyjaśniał dr Rishi Raj Borah, dyrektor krajowy Orbis Indie, w rozmowie z OnlyMyHealth.
Obecnie niebieskie światło towarzyszy nam niemal bez przerwy, co zaburza naturalny cykl snu i czuwania. Wpływa również negatywnie na oczy, wzmagając ich suchość i pieczenie. Z tego względu powstały okulary i soczewki ze specjalnym filtrem.
Wiadome jest, że niebieskie światło nie jest obojętne dla organizmu i powoduje:
- chroniczne zmęczenie organizmu,
- przemęczenie oczu,
- zespół suchego oka,
- niewyraźne widzenie,
- bóle głowy.
Sygnały wysyłane przez niebieskie światło do mózgu mogą również zaburzać produkcję hormonu snu (melatoniny), skutkiem tego są problemy z zasypianiem, słaba jakość snu i częste pobudki w nocy.
Jednym z głównych problemów związanych ze światłem niebieskim jest jego zdolność do głębokiego wnikania w oko. Dociera do siatkówki, wewnętrznej błony wyściełającej tylną część gałki ocznej, która jest niezbędna do widzenia
- dodał ekspert.
Wraz z upływem czasu ekspozycja ta może doprowadzić do uszkodzenia komórek w siatkówce i rozwoju zwyrodnienia plamki żółtej, która stanowi główną przyczynę utraty wzroku u osób starszych.
Czy okulary blokujące niebieskie światło działają?
Obecnie na rynku bez problemu można kupić soczewki lub okulary z filtrem światła niebieskiego, które mają na celu ograniczenie negatywnego wpływu korzystania z komputera czy smartfona.
Przegląd trzech badań klinicznych z 2017 roku wykazał „słabe” dowody na skuteczność okularów blokujących niebieskie światło w zakresie ochrony zdrowia oczu i zapobiegania suchości oka.
Z kolei inne badanie z tego samego roku ujawniło, że tylko jedna trzecia uczestników uznała, że okulary z powłoką blokującą poprawiają komfort, redukują odblaski i poprawiają widzenie podczas korzystania z ekranów.
Analiza z 2023 r. dowiodła natomiast, że blokada światła niebieskiego nie przynosi żadnych korzyści w porównaniu z soczewkami bez filtra. Amerykańska Akademia Okulistyki nie rekomenduje stosowania specjalnych okularów z filtrem światła niebieskiego podczas pracy przy komputerze. Warto jednak pamiętać, że wciąż trwają badania i obecne zalecenia mogą ulec zmianie.
Jak dbać o oczy podczas pracy przy komputerze?
Praca przy komputerze przez długie godziny może prowadzić do zmęczenia oczu, suchości, bólu głowy oraz trudności w koncentracji. Warto zadbać o zdrowie oczu, stosując kilka prostych zasad, które pomogą zmniejszyć ryzyko problemów ze wzrokiem.
Po pierwsze, pamiętaj o regularnych przerwach, stosując zasadę 20-20-20: co 20 minut patrz na coś oddalonego o 20 stóp (około 6 metrów) przez 20 sekund. To pozwala zrelaksować mięśnie oczu i zmniejsza zmęczenie wzroku. Po drugie, odpowiednie oświetlenie ma ogromne znaczenie.
Unikaj pracy w zbyt ciemnych lub zbyt jasnych pomieszczeniach, ponieważ może to zwiększać napięcie w oczach. Ustaw ekran w taki sposób, aby światło nie padało bezpośrednio na monitor, a także dostosuj jasność ekranu do warunków oświetleniowych w pokoju.
Warto także pamiętać o nawilżeniu oczu. Jeśli pracujesz w klimatyzowanych pomieszczeniach lub spędzasz długie godziny przed komputerem, używaj kropli nawilżających, które zapobiegają uczuciu suchości.
Regularne robienie przerw, wstawanie, rozciąganie ciała i zmiana pozycji mają istotne znaczenie dla ogólnego komfortu. Ponadto, w trosce o zdrowie oczu, warto zadbać o odpowiednią dietę. Marchewka, bogata w witaminę A, oraz inne warzywa i owoce, takie jak szpinak, jagody, orzechy czy ryby, zawierają składniki odżywcze, które wspierają kondycję wzroku.
Ostatnią, ale równie istotną zasadą jest regularne odwiedzanie okulisty. Tylko specjalista może dokładnie ocenić stan zdrowia oczu, wykryć ewentualne problemy na wczesnym etapie i doradzić najlepsze metody ochrony wzroku.