Zespół niedoboru testosteronu
Zespół niedoboru testosteronu nie tylko obniża libido i powoduje zaburzenia wzwodu, ale również negatywnie wpływa na inne aspekty życia mężczyzny. Kiedy pojawia się zespół niedoboru testosteronu i jak sobie z nim radzić?
Spis treści
- Zespół niedoboru testosteronu: dokuczliwa gra hormonów
- Za mało testosteronu - objawy
- Zespół niedoboru testosteronu: leczenie tabletkami lub zastrzykiem
- Wyłącznie pod kontrolą lekarza
Zespół niedoboru testosteronu (TDS; Testosterone Deficiency Syndrom) to określenie, którego używają lekarze w sytuacji, gdy spadkowi stężenia testosteronu we krwi towarzyszą objawy kliniczne jego niedoboru. Proces starzenia się mężczyzny, czyli stopniowego zmniejszenia się stężenia testosteronu, rozpoczyna się już po 40. roku życia.
Przyjmuje się, że po 60. roku życia ok. 20 proc. mężczyzn ma zaburzenia hormonalne, polegające na spadku we krwi stężenia androgenów, głównie testosteronu. Od tego czasu o ok. 1% rocznie spada zdolność rozrodcza mężczyzny. Dlatego zamiast powszechnie znanym określeniem "andropauza" poprawniej jest nazywać ten stan "późnym hipogonadyzmem" lub "zespołem niewydolności hormonalnej".
Zespół niedoboru testosteronu: dokuczliwa gra hormonów
Objawami klinicznymi najbardziej dotkliwymi dla mężczyzn są obniżenie libido oraz zaburzenia wzwodu. Występuje jeszcze wiele innych, które mogą być dokuczliwe. Mężczyzna, jeśli je u siebie zaobserwuje, powinien zgłosić się do urologa, androloga lub endokrynologa i wykonać zalecone badania. To one pozwalają dobrać właściwą, spersonalizowaną kurację.
Za mało testosteronu - objawy
Niski poziom testosteronu objawia się na wiele sposobów. W zakresie zdrowia fizycznego (objawy swoiste) zwykle pojawia się:
- spadek popędu płciowego, zaburzenia erekcji, zmniejszenie aktywności seksualnej,
- ograniczenie porannych i nocnych wzwodów,
- powiększenie i bolesność gruczołów piersiowych (ginekomastia),
- przerzedzenie się owłosienia, niektórzy panowie rzadziej muszą się golić,
- zmniejszenie objętości jąder,
- obniżenie wzrostu,
- zmniejszenie masy i siły mięśni oraz gęstości kości (osteoporoza), co prowadzi
- do częstszych złamań,
- pojawienie się nadmiaru tkanki tłuszczowej, zwłaszcza w okolicy brzucha,
- uderzenia gorąca, nagłe poty.
Wśród objawów dotyczących sfery psychiki (objawy nieswoiste) najczęściej wymienia się:
- obniżenie energii życiowej, spadek pewności siebie, niechęć do działania,
- rozdrażnienie, obniżenie nastroju, pogorszenie pamięci i koncentracji,
- zaburzenia snu lub bezsenność,
- obniżenie sprawności i wydolności fizycznej.
Zespół niedoboru testosteronu: leczenie tabletkami lub zastrzykiem
Objawy niedoboru testosteronu u mężczyzn niewiele się różnią od objawów występujących u kobiet w okresie okołomenopauzalnym. I tak jak u kobiet, również u mężczyzn można zastosować terapię hormonalną, która poprawia jakość życia. Leczenia męskiego "przekwitania" polega na stosowaniu testosteronu w tabletkach (w ciągu doby przyjmuje się 2-3 tabletki, koszt 15-20 zł miesięcznie) lub w zastrzyku domięśniowym (jeden na kilka tygodni). Transdermalne prepapraty testosteronu w postaci plastra przyklejanego do skóry nie są w Polsce dostępne (obecnie żaden preparat w formie plastra nie jest u nas zarejestrowany).
Czytaj też: Boostery testosteronu dla mężczyzn - skład i działanie. Czy są skuteczne i czy warto je stosować?
Wyłącznie pod kontrolą lekarza
W trakcie terapii powtarza się badania krwi, aby dobrać odpowiednią dawkę hormonu. Zwykle są to dawki, które pozwalają utrzymać stężenie testosteronu w zakresie obowiązujących norm. Terapię taką stosuje się najczęściej przewlekle. Niestety, po odstawieniu leczenia wszystkie przykre objawy niedoboru testosteronu wracają.
Zanim jednak mężczyzna sięgnie po terapię hormonalną, musi wraz ze swoim lekarzem dokonać bilansu korzyści i zagrożeń. Za jej zastosowaniem będzie przemawiała poprawa samopoczucia, pamięci, sprawności seksualnej itp. Przeciwwskazaniami do stosowania testosteronu są: podejrzenie bądź istnienie raka prostaty lub raka piersi, istotna policytemia, nieleczony bezdech senny, ciężka niewydolność krążenia, przeszkoda w odpływie moczu spowodowana gruczolakiem prostaty (do czasu usunięcia przeszkody).
Panowie, którzy przyjmują hormon, powinni co pół roku robić badania kontrolne u urologa i systematycznie odwiedzać endokrynologa lub androloga.
Za dużo testosteronu - objawy
Zbyt wysoki poziom testosteronu to:
- zachowanie agresywne (agresja fizyczna, słowna),
- wzmożony popęd płciowy,
- podwyższone ciśnienie tętnicze krwi,
- łysienie, tworzą się tzw. zakola nad czołem,
- pojawia się bujne owłosienie ciała,
- nieznaczny przyrost masy mięśniowej,
- uporczywy trądzik.
miesięcznik "Zdrowie"
Porady eksperta