Zapalenie szyjki macicy - przyczyny, objawy i leczenie

Zapalenie szyjki macicy to choroba, która często przebiega bezobjawowo, co czyni ją jeszcze groźniejszą. Nieleczone zapalenie szyjki macicy może bowiem doprowadzić nie tylko do niepłodności, lecz także do rozszerzenia się stanu zapalnego na otrzewną, co jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia. Jakie są przyczyny i jak rozpoznać objawy zapalenia szyjki macicy? Na czym polega leczenie?

Spis treści

1. Zapalenie szyjki macicy - przyczyny i czynniki ryzyka
2. Zapalenie szyjki macicy - objawy
3. Zapalenie szyjki macicy - diagnostyka
4. Zapalenie szyjki macicy - leczenie

Zapalenie szyjki macicy oznacza stan zapalny części macicy, która łączy pochwę z jamą macicy. Szyjka macicy pełni bardzo ważną rolę: chroni górną część dróg rodnych przed zakażeniami, pozwala na dostanie się plemników do macicy, a podczas porodu na wydostanie się dziecka z macicy na zewnątrz.

Zapalenie szyjki macicy - przyczyny i czynniki ryzyka

Ostre zapalenie szyjki macicy, które wiąże się z nagłym wystąpieniem objawów, zwykle jest spowodowane chorobami przenoszonymi drogą płciową, takimi jak:

• chlamydioza,
• rzęsistkowica,
• kłykciny kończyste (zakażenie HPV)
• rzeżączka
• opryszczka narządów płciowych.

Zapalenie szyjki macicy być również wywołane przez inne patogeny, takie jak grzyby, gronkowce, paciorkowce, pałeczka okrężnicy lub ureaplasma (drobnoustrój, który wywołuje stan zapalny układu moczowo-płciowego). Stan zapalny może rozwinąć się także wtedy, gdy dojdzie do zachwiania naturalnej równowagi flory bakteryjnej pochwy. Wówczas dochodzi do przewagi "złych" bakterii nad "dobrymi".

Przyczyną stanu zapalnego szyjki macicy może być również reakcja alergiczna na lateks lub chemiczne środki antykoncepcyjne (żele plemnikobójcze, pianki antykoncepcyjne, globulki dopochwowe, kremy plemnikobójcze). Źródłem zakażenia może być także spirala.

Przewlekłe zapalenie szyjki macicy, które trwa kilka miesięcy, jest powszechne po porodzie. W tym przypadku stan zapalny mogą spowodować mechaniczne uszkodzenia szyjki macicy, do których doszło w czasie porodu, np. pęknięcie szyjki. Inne urazy szyjki macicy, takie jak: zniszczenie czopa śluzowego szyjki w czasie zabiegów wewnątrzmacicznych, urazy spowodowane przez tampony czy globulki dopochwowe, również mogą być przyczyną stanu zapalnego.

W rzadkich przypadkach zapalenie szyjki macicy może się rozwinąć u kobiet, które leczą chorobę nowotworową za pomocą radioterapii.

W grupie ryzyka znajdują się kobiety, które często zmieniają partnerów seksualnych i współżyją bez zabezpieczenia w postaci prezerwatywy.

Zapalenie szyjki macicy - objawy

W większości przypadków stan zapalny przebiega bezobjawowo. Jednak u niektórych kobiet pojawiają się:

• ropne lub śluzowo-ropne upławy;
• plamienia lub krwawienia z pochwy po współżyciu lub między miesiączkami;
• bolesne stosunki;
• częste oddawanie moczu lub palenie i ból przy jego oddawaniu;
• świąd pochwy i sromu;
• ból brzucha i gorączka (w rzadkich przypadkach);

Zapalenie szyjki macicy - diagnostyka

W przypadku podejrzenia zapalenia szyjki macicy wykonuje się podstawowe badanie ginekologiczne. Wówczas szyjka macicy jest obrzęknięta, tkliwa i łatwo krwawi. Ponadto pobiera się wydzielinę z szyjki macicy na posiew, by zidentyfikować patogeny, które odpowiadają za stan zapalny.

Poza tym lekarz przeprowadza z chorą wywiad, w takcie którego może pytać m.in. o liczbę partnerów seksualnych w ciągu ostatnich 60 dni, czy stosunki są zabezpieczane prezerwatywą, a także o stosowany rodzaj antykoncepcji.

Zapalenie szyjki macicy - leczenie

Głównym celem leczenia jest wyeliminowanie zakażenia i zapobiegnięcie rozprzestrzenianiu się infekcji do macicy i jajowodów, lub (jeśli jesteś w ciąży) na dziecko.

W zależności od tego, jaki patogen jest przyczyną stanu zapalnego, pacjentce podawane są dopochwowo leki przeciwzapalne, przeciwgrzybicze lub antybiotyki (miejscowo lub ogólnie). Jednak po wyleczeniu należy liczyć się z możliwością nawrotu stanu zapalnego, który występuje u 8-25 proc. kobiet.

W czasie terapii należy zachować wstrzemięźliwość seksualną. Konieczne jest leczenie także partnerów seksualnych chorych kobiet.

Monika Majewska