Upławy: kiedy wydzielina z pochwy świadczy o chorobie?
Wydzielina z pochwy nie brudzi bielizny i nie ma nieprzyjemnego zapachu. Tak jest, gdy jesteśmy zdrowe. Jeśli jednak wydzielina zmienia swój wygląd, zapach i staje się obfita - trzeba zgłosić się do ginekologa. Żółte, brązowe, brunatne, serowate czy pieniste lub cuchnące upławy świadczą o infekcjach pochwy i innych chorobach.
Spis treści
Wydzielina z pochwy zmienia się w trakcie cyklu pod wpływem hormonów. W zależności od tego, który hormon dominuje, zmienia się fizjologiczna wydzielina z pochwy. Po menstruacji prawie jej nie ma. Później pojawia się w niewielkich ilościach i ma barwę kremowomleczną. Gdy nadchodzi czas jajeczkowania, wydzielina staje się przejrzysta, ciągliwa i obfita. Potem, aż do miesiączki, jest gęsta i nieprzejrzysta. Gdy jest inaczej, pojawiają się upławy zwiastujące stan zapalny pochwy, szyjki macicy, a nawet przydatków.
Gdy wydzielina z pochwy zmienia się w upławy
Zależnie od fazy cyklu, zmienia się wydzielina z pochwy. W okresie owulacji, a także np. podczas stosunku płciowego, jest jej więcej (w czasie jajeczkowania nawet 30 ml, czyli 2 łyżki dziennie). Odczyn prawidłowej wydzieliny jest kwaśny - to efekt działania pałeczek kwasu mlekowego, który nadaje wydzielinie dość specyficzny zapach.
Gdy upławy towarzyszą chorobie, mogą być żółtozielone, szare, różowe, krwiste, serowate, pieniste lub ropne. Pojawiają się głównie przy zakażeniu pochwy lub sromu. Powodują pieczenie i świąd, wywołując uczucie dyskomfortu. Mogą im towarzyszyć stany podgorączkowe. Zbliżenia stają się bolesne.
Przyczyną zakażenia są zazwyczaj drobnoustroje przenoszone drogą płciową, zakażenie drożdżakami (grzybica pochwy), zanikowe zapalenie pochwy (spotykane u kobiet w czasie klimakterium, spowodowane zaburzeniami hormonalnymi). Ginekologowi zwykle wystarczy wywiad i podstawowe badanie, by zorientować się, jaka jest przyczyna nadmiernych upławów. Bywa jednak, że potrzebne są dodatkowe, np. posiew bakteriologiczny, przezpochwowa ultrasonografia (USG transwaginalne), a nawet biopsja błony śluzowej macicy.
Upławy - leczenie
Jeśli przyczyną upławów są np. polipy, nadżerka czy nowotwór - terapię dobiera się indywidualnie (zwykle jest to leczenie chirurgiczne). Gdy za upławy odpowiedzialne są bakterie i grzyby (rzadziej wirusy), lekarze ordynują dopochwowe środki przeciwzapalne, leki przeciwgrzybiczne lub antybiotyki. Taka terapia może prowadzić do wyjałowienia pochwy i zaburzenia mechanizmów obronnych. Zagraża to rozwojem nieprawidłowej flory bakteryjnej. By nie dopuścić do takich zmian, warto po leczeniu zastosować kapsułki z pałeczkami kwasu mlekowego odbudowujące naturalną florę pochwy.
- Noś przewiewną bawełnianą bieliznę i luźne ubrania.
- Pierz bieliznę w płynach albo proszkach przeznaczonych dla alergików.
- Do mycia używaj płynów do higieny intymnej o tzw. naturalnym pH.
- Jeśli w czasie okresu stosujesz tampony, zmieniaj je jak najczęściej (nie rzadziej niż co 4 godziny).
- Przed kąpielą w basenie zabezpieczaj ujście pochwy tamponem; po wyjściu z wody usuń go jak najszybciej.
- Jeśli nie masz stałego partnera - stosuj prezerwatywy.
- Korzystając z toalety, podcieraj się zawsze w kierunku odbytu (podobnie rób, wycierając się po kąpieli).
- Nie używaj zapachowego papieru toaletowego.
O czym mogą świadczyć upławy?
Wydzielina obfita, o nienaturalnych konsystencji i zapachu może zwiastować groźne choroby:
- stan zapalny pochwy,
- zapalenie szyjki macicy lub przydatków,
- nadżerkę,
- polipy narządu rodnego,
- choroby przenoszone drogą płciową,
- nieprawidłowe funkcjonowanie gruczołów przedsionkowych Bartholina i/lub Skenego,
- zmiany nowotworowe w obrębie narządu rodnego.
miesięcznik "Zdrowie"
Porady eksperta