Torbiel pęcherzykowa jajnika: przyczyny, objawy, leczenie

Torbiel pęcherzykowa jajnika, będąca przykładem torbieli czynnościowej wiąże się z zaburzeniami gospodarki hormonalnej. Poza tym na liście czynników predykcyjnych znajdują się wczesny wiek pierwszej miesiączki, stres, nieregularność cykli czy obfitość tkanki tłuszczowej.

Spis treści

1. Objawy torbieli pęcherzykowej jajnika
2. Diagnostyka torbieli pęcherzykowej jajnika
3. Leczenie torbieli pęcherzykowej jajnika

Torbiel pęcherzykowa jajnika najczęściej zajmuje wnętrze jajnika, rzadko rośnie na zewnątrz, tworząc egzofityczną narośl. Torbiele mogą występować w formie pojedynczej otorebkowanej struktury lub tworzą skupiska. Jeżeli torbiele pojawiają się obustronnie i obejmują swoim zasięgiem niemalże całą powierzchnię jajnika dochodzi do zaburzenia prawidłowego funkcjonowania jajników, co w konsekwencji ma swoje przełożenie na płodność kobiet.

Objawy torbieli pęcherzykowej jajnika

W większości przypadków torbiele pęcherzykowe są nieme klinicznie. Wykrywane przypadkowo, podczas kontrolnego badania ultrasonograficznego. Wzrost zmiany powoduje ucisk na sąsiednie struktury, co może wówczas dawać objawy. Do charakterystycznych symptomów torbieli pęcherzykowej zalicza się:

• dolegliwości bólowe podbrzusza opisywane przez pacjentki jako uczucie ciągnięcia w podbrzuszu
• ból w rzucie jajnika, w którym zlokalizowana jest patologiczna zmiana
• w przypadku bliskiego sąsiedztwa z pęcherzem moczowym kobiety zgłaszają objawy dyzuryczne, tj. ból podczas mikcji, bolesne parcie na pęcherz moczowym
• dyskomfort w obrębie jamy brzusznej – wzdęcia
• skręt torbieli czy pęknięcie powoduje objawy otrzewnowe

Zdarza się, że obecność torbieli krwotocznej wiąże się z powstaniem powikłań. Mnogość torbieli, a także duża ilość krwi nagromadzonej w zmianach oznacza duże prawdopodobieństwo masywnego krwawienia przy jednoczasowym pęknięciu torbieli. Krwotok daje wówczas objawy ogólne będące wykładnikami wstrząsu hipowolemicznego: tachykardia, bladość powłok, nadmierna potliwość, osłabienie, utrudniony kontakt z pacjentką. Znaczna utrata krwi jest wskazaniem do transfuzji. Inne powikłania to skręcenie szypuły torbieli albo bardzo rzadko ropień jajnika.

Diagnostyka torbieli pęcherzykowej jajnika

Rozpoznanie torbieli pęcherzykowej jajnika jest w większości sytuacji przypadkowe, podczas wykonywania badania ultrasonograficznego z innego powodu. Podczas tego badania lekarz ocenia wielkość torbieli, ewentualną mnogość zmian lokalizację oraz zawartość. USG jest nie tylko doskonałym narzędziem diagnostycznym, ale często wykorzystuje się do oceny skuteczności leczenia.

Leczenie torbieli pęcherzykowej jajnika

Ze względu na częste zaburzenia hormonalne będące przyczyną torbieli leczenie polega na wyrównaniu poziomu hormonów, co można łatwo osiągnąć aplikując tabletki antykoncepcyjne. Tego rodzaju preparaty nie tylko zmniejszają wykryte już zmiany, ale skutecznie zabezpieczają przed powstaniem nowych. Duże rozmiary torbieli i brak efektów leczenia obliguje do postępowania operacyjnego. Najczęściej podczas laparoskopii usuwana jest podejrzana zmiana. W niektórych przypadkach oszczędzenie tkanki jajnikowej jest nierealne.