Swędzenie i pieczenie sromu - przyczyny. Jak wyleczyć swędzenie warg sromowych?

Swędzenie i pieczenie sromu to często spotykana kobieca dolegliwość. Przyczyny świądu okolic intymnych są różne. Jedną z nich może być np. alergia na proszek do prania lub substancje zwarte w kosmetykach, które podrażniają wrażliwe i podatne na działanie środków chemicznych wargi sromowe. Dowiedz się, jakie są jeszcze przyczyny swędzenia i pieczenia sromu oraz jak wyleczyć swędzenie warg sromowych.

Spis treści

1. Swędzenie i pieczenie sromu - przyczyny
2. Swędzenie i pieczenie sromu - na jakie choroby może wskazywać świąd sromu? Jak wyleczyć swędzenie warg sromowych?
3. Swędzenie sromu podczas miesiączki
4. Swędzenie sromu w ciąży
5. Świąd sromu u dziewczynek

Swędzenie i pieczenie sromu nie zawsze wskazuje na jedną z kobiecych chorób. Przyczyną dolegliwości może być np. noszenie nieprzewiewnej bielizny lub używanie drażniącego delikatną skórę okolic intymnych żelu pod prysznic. Jeśli jednak oprócz świądu warg sromowych pojawiają się np. upławy o nieprzyjemnym zapachu, można podejrzewać infekcję bakteryjną, a nawet raka sromu. Sprawdź, jakie są przyczyny swędzenia i pieczenia sromu i jak wyleczyć swędzenie warg sromowych.

Swędzenie i pieczenie sromu - przyczyny

Srom to zewnętrzne narządy płciowe kobiety, do których zalicza się przedsionek pochwy, wargi sromowe większe i mniejsze, łechtaczkę oraz wzgórek łonowy. Są one bardzo wrażliwe i podatne na działanie substancji chemicznych zawartych w kosmetykach i detergentach, w których prana jest bielizna osobista. Dlatego kobiety zazwyczaj skarżą się tylko na swędzenie sromu, bez upałów i innych objawów towarzyszących.

• Używanie drażniących kosmetyków i detergentów

Jeśli świąd okolic intymnych pojawił się po zastosowaniu nowych kosmetyków (np. żelu do higieny intymnej, żelu pod prysznic) lub detergentów (np. proszku do prania, płynu do płukania), być może jedna z substancji w nich zawarta podrażnia delikatne wargi sromowe. Aby pozbyć się dyskomfortu, należy stosować płyny o pH zbliżonym do odczynu miejsc intymnych (5,2) oraz preparaty z pałeczkami kwasu mlekowego, które skutecznie chronią pochwę przed atakiem chorobotwórczych bakterii. Z kolei do prania bielizny warto używać proszków przeznaczonych dla niemowląt lub alergików.

• Alergia na podpaski

Reakcja alergiczna często pojawia się w wyniku kontaktu z substancjami chemicznymi zawartymi w preparatach do higieny intymnej czy proszkach do prania. Jednak u kobiet z obniżoną odpornością alergię skórną mogą wywołać również wkładki i podpaski (głównie te zapachowe). Jeśli podejrzewasz, że przyczyną swędzenia, pieczenia i obrzęku warg sromowych są perfumowane wkładki i podpaski, wypróbuj wielorazowe podpaski dla alergików, które są wykonane z bawełny ekologicznej lub/i z wiskozy bambusowej (cena jednej podpaski/wkładki - ok. 20 zł).

• Noszenie nieprzewiewnej bielizny

Podrażnienie warg sromowych może wywołać noszenie nieodpowiedniej bielizny: obcisłej, ze sztucznych, nieprzewiewanych materiałów, a także stringów. By uniknąć dyskomfortu, należy nosić przewiewną, bawełnianą bieliznę.

• Depilacja miejsc intymnych

Podrażnienia skóry okolic intymnych mogą pojawić się po depilacji, dlatego po zabiegu wskazana jest aplikacja kremu lub żelu nawilżającego. Należy także używać specjalnych kremów lub żeli do depilacji miejsc wrażliwych. Najlepiej kupić krem 2w1, który zawiera zarówno krem do depilacji, jak i specjalny krem nawilżający.

Swędzenie i pieczenie sromu - na jakie choroby może wskazywać świąd sromu? Jak wyleczyć swędzenie warg sromowych?

• Zanikowe zapalenie sromu i pochwy

Zmiany atroficzne (zanikowe) nabłonka sromu najczęściej pojawiają się u kobiet w okresie przed i po menopauzie, i są związane z niedoborem żeńskich hormonów płciowych. W wyniku zmniejszenia stężenia estrogenów w organizmie kobiety, nabłonek staje się coraz cieńszy, a tkanka tłuszczowa warg sromowych zanika. Pojawiają się wówczas m.in.: suchość pochwy, świąd i pieczenie okolic intymnych, jak również plamienia kontaktowe.

Leczenie: jest to proces nieodwracalny, a samoistne ustąpienie zapalenia jest mało prawdopodobne. Kobiety cierpiące na zanikowe zapalenie sromu i pochwy powinny przede wszystkim przestrzegać zasad higieny osobistej, ponieważ są bardziej narażone na tworzenie się wybroczyn i nadżerek nabłonka.

• Grzybicze zapalenie sromu i pochwy

Grzybicze zapalenie sromu jest wywołane drożdżakami, dlatego oprócz świądu i pieczenia pojawiają się charakterystyczne białe, serowate upławy.

Leczenie: aby upewnić się, że przyczyną dolegliwości jest grzyb, lekarz może zlecić wykonanie mykologicznego wymazu z pochwy, wymazu sromu, a nawet wymazu cewki moczowej. W sytuacji, gdy kontakt z lekarzem jest utrudniony, można zgodnie z najnowszymi rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników zastosować leczenie pomocnicze, które przywraca fizjologiczne pH, zapobiegając namnażaniu się drobnoustrojów chorobotwórczych.

Najczęstszym sposobem leczenia kandydozy pochwy i sromu jest miejscowe stosowanie leków z grupy azoli lub doustne podawanie flukonazolu. Objawy zaczynają ustępować zwykle po 2-3 dniach.

• Rzęsistkowica

Rzęsistkowica to infekcja przenoszona drogą płciową, za którą odpowiedzialny jest pierwotniak - rzęsistek pochwowy. Poza świądem i pieczeniem sromu pojawiają się również żółtozielone, pieniste, zazwyczaj cuchnące upławy. Objawami współtowarzyszącymi mogą być: ból, świąd i pieczenie w cewce moczowej, a także bolesne parcie na mocz.

Leczenie: stosuje się leki będące pochodnymi imidazolu. Leczenie powinno obejmować również partnerów seksualnych osoby chorej.

• Wszawica łonowa

Wszawica łonowa jest przenoszona drogą płciową i, w przeciwieństwie do wszawicy głowowej, nie stanowi dziś poważnego zagrożenia epidemiologicznego. Chorobę wywołują wszy, które składają jaja na włosach łonowych.

Leczenie, które odbywa się pod kontrolą dermatologa, opiera się na stosowaniu preparatów zawierających permetrynę – związek chemiczny przeznaczony do usuwania insektów (także kleszczy).

• Cukrzyca

Duże stężenie cukru we krwi może sprzyjać namnażaniu się na zewnętrznych narządach rodnych drożdżaków, które odżywiają się czystą glukozą i niewielką ilością aminokwasów.

Leczenie: będąc pod kontrolą lekarza, należy jak najszybciej uregulować stężenie cukru we krwi, a także smarować srom maścią przeciwgrzybiczą. Tymczasowo, w sytuacji gdy dostęp do lekarza jest utrudniony, można zastosować leczenie pomocnicze - najlepiej przynajmniej po konsultacji z farmaceutą.

• Łuszczyca

Odmienną, rzadko spotykaną lokalizacją wykwitów łuszczycowych, jest okolica sromu. Łuszczyca narządów płciowych występuje zarówno u niemowląt, jak i u osób dorosłych.

Leczenie polega na usunięciu łusek pokrywających wykwity łuszczycowe. Następnie stosuje się preparaty przeciwzapalne, które zahamują nadmierny podział komórek naskórka.

• Liszaj twardzinowy i zanikowy sromu

Liszaj twardzinowy i zanikowy sromu, inaczej marskość sromu, to przewlekła choroba sromu, przebiegająca z pogrubieniem skóry tej okolicy oraz wytworzeniem białawych grudek. Objawami towarzyszącymi są ból i swędzenie zewnętrznych narządów płciowych. Najczęstszymi przyczynami choroby są zaburzenia hormonalne, jednak ryzyko jej pojawienia zwiększa się u osób z chorobami autoimmunologicznymi, osłabionym układem odpornościowym i predyspozycjami genetycznymi.

Leczenie polega na stosowaniu maści z witaminą A lub kortykosterydami oraz estrogenami.

• Erytroplazja Queyrata

To postać raka kolczystokomórkowego przedinwazyjnego (tzw. in situ) skóry, którego uważa się za odmianę choroby Bowena. Charakterystycznym objawem choroby są pojedyncze, gładkie i odgraniczone od skóry ogniska rumieniowe, zlokalizowane w obrębie sromu. Prawdopodobną przyczyną choroby jest infekcja wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV typy 16, 18, 31, 33, 35).

Leczenie: miejscowo stosuje się 5% maść 5-fluorouracylową oraz powierzchowne promieniowanie rentgenowskie.

• Rak sromu

Rak sromu jest rzadkim nowotworem ginekologicznym i zazwyczaj dotyczy kobiet po 60. roku życia. Choroba może długo przebiegać bezobjawowo lub objawiać się świądem sromu, bólem w okolicy łechtaczki i cuchnącą wydzieliną z pochwy.

Leczenie zależy od stopnia zaawansowania choroby:

• usunięcie sromu z regionalnymi węzłami (I stadium)
• radykalne usunięcie sromu z obustronnym usunięciem węzłów pachwinowych (II stadium)
• radykalne usunięcie sromu z resekcją części cewki moczowej i odbytnicy (III stadium)

Chemioterapia jako jedyna metoda leczenia nie jest stosowana.

• Przyjmowanie tamoksyfenu

Tamoksyfen to syntetyczny, niesteroidowy lek o działaniu antyestrogenowym, który hamuje rozwój komórek nowotworowych. Jest stosowany głównie w terapii raka piersi i sutka. Na długiej liście działań niepożądanych znajdują się m.in.: świąd sromu, upławy, zaburzenia miesiączkowania, a nawet krwawienia z dróg rodnych.

Swędzenie sromu podczas miesiączki

Swędzenie sromu podczas miesiączki może być oznaką infekcji grzybiczej. Tego typu infekcje zazwyczaj zanikają wraz z miesiączką i pojawiają się przed kolejnym krwawieniem miesięcznym. Jeśli dodatkowo zauważysz upławy o charakterystycznym, serowatym wyglądzie, jak najszybciej udaj się do ginekologa.

Podrażnienie, a co za tym idzie świąd i pieczenie sromu, może być wywołane również przez nowy płyn do higieny intymnej, proszek do prania lub zapachowe podpaski. Aby wykluczyć taką możliwość, należy odstawić nowe kosmetyki. Jeśli mimo to dyskomfort nie minie, należy umówić się na konsultację lekarską.

Swędzenie sromu w ciąży

Swędzenie sromu w ciąży najczęściej jest spowodowane naturalną zmianą odczynu pochwy z kwaśnego na zasadowe, które wywołuje miejscowe podrażnienia. Zasadowe pH sprzyja również zakażeniom grzybiczym i bakteryjnym. By wykluczyć infekcję, należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciążę. Jeśli przyczyną jest jedynie zmiana odczynu pochwy, należy obniżyć jej pH (np. preparatami zawierającymi żywe pałeczki Lactobacillus). Jeśli lekarz zdiagnozuje infekcję, zaproponuje odpowiednie leczenie.

Świąd sromu u dziewczynek

Przyczyną świądu okolic intymnych u dziewczynki może być:

• używanie perfumowanych (np. truskawkowych) płynów do kąpieli,
• zakładanie dziecku bielizny wykonanej z tworzyw sztucznych,
• kandydoza - dziecko może się nią zarazić od mamy, np. podczas spania w jednym łóżku,
• owsica - pasożyty jelitowe mogą przenosić bakterie na krocze i powodować nawracające stany zapalne sromu i pochwy.

Monika Majewska