SKĄPE MIESIĄCZKI - przyczyny i leczenie

Skąpe miesiączki mogą być objawem choroby, dlatego gdy masz skąpy i krótki okres, należy poszukać przyczyny takiego stanu. Mało obfity okres raczej przypomina plamienie niż miesiączkę, a kobieta nie potrzebuje w ciągu dnia więcej niż dwóch podpasek. Sprawdź, co oznaczają skąpe miesiączki i na czym polega leczenie.

Spis treści

1. Skąpa miesiączka a ciąża
2. Skąpy okres przy tabletkach antykoncepcyjnych
3. Skąpe miesiączki - zaburzenia hormonalne
4. Skąpe miesiączki - choroby tarczycy
5. Skąpe miesiączki - nadmierny wysiłek fizyczny
6. Skąpe miesiączki - niedobór masy ciała

Skąpe miesiączki (hypomenorrhoea) to miesiączki, które są krótkie (trwają 1-2 dni), a w trakcie ich trwania traci się zaledwie 30 ml krwi. Prawidłowo w trakcie okresu traci się od 50 do 150 ml krwi. Skąpy i krótki okres może występować w pierwszych 2–3 latach od wystąpienia pierwszej miesiączki, następnie dochodzi do stabilizacji hormonalnej cyklu. Jeśli jednak ilość krwi traconej podczas miesiączki była prawidłowa i dopiero w pewnym momencie okres stał się skąpy, należy szukać przyczyny takiego stanu. Mało obfity okres może być wynikiem przyjmowanych leków, objawem zaburzeń hormonalnych lub chorób ogólnoustrojowych oraz nieprawidłowości narządu rodnego.

Aby ustalić rzeczywistą przyczynę bardzo skąpych miesiączek, trzeba oznaczyć poziom hormonów, wykonać USG i histeroskopię.

Skąpa miesiączka a ciąża

Skąpe krwawienie w terminie miesiączki może być związane z ciążą (w tym ciążą o nieprawidłowej lokalizacji). Zdarza się, że kobiety będące w ciąży mają krwawienia przypadające na czas miesiączki. Dlatego krwawienie nie wyklucza ciąży, tym bardziej jeżeli krwawienie ma inny, bardziej skąpy przebieg niż poprzednie miesiączki.

Skąpy okres przy tabletkach antykoncepcyjnych

Skąpy okres może się pojawić u kobiet, które biorą tabletki antykoncepcyjne. Dla antykoncepcji hormonalnej typowe jest występowanie skąpych krwawień miesiączkowych, znacznie bardziej typowe niż krwawień obfitych. Jeden z mechanizmów działania antykoncepcji hormonalnej polega bowiem na hamowaniu fazy wzrostowej endometrium, w skutek czego krwawienia miesiączkowe stają się skąpe i krótkie. Jednak nie ma powodów do obaw - nie ma żadnych badań wskazujących na to, aby skąpe miesiączki powodowane środkami antykoncepcyjnymi zagrażały zdrowiu kobiety.

Skąpe miesiączki - zaburzenia hormonalne

Przyczyną skąpych miesiączek mogą być zaburzenia hormonalne związane z zespołem policystycznych jajników. Oprócz skąpych i nieregularnych (co 3-4 miesiące) miesiączek pojawiają się nieuzasadnione tycie (zwłaszcza w talii), nasilony trądzik - także na klatce piersiowej, plecach, nadmierne owłosienie na twarzy, udach, pośladkach, plecach. Zwykle terapię rozpoczyna zalecenie zrzucenia nadwagi, bo tkanka tłuszczowa - choć w niewielkim stopniu - jednak produkuje hormony (także androgeny). Jeżeli kobieta pali, powinna zerwać z nałogiem, ponieważ nikotyna pobudza organizm do produkcji większej ilości androgenów. W leczeniu zespołu policystycznych jajników niezbędna może być hormonoterapia.

Przyczyną skąpych miesiączek może być stan po nadmiernym wyłyżeczkowaniu jamy macicy po poronieniu lub porodzie, prowadzący do uszkodzenia podstawnej warstwy błony śluzowej macicy i powstania zrostów (zespół Ashermana), przewlekłe zapalenie błony śluzowej macicy.

Przyczyną skąpych miesiączek mogą być też torbiele jajników, które mogą dawać objawy, takie jak bolesność jajników, bolesność brzucha, wzdęcia, zaparcia, częstomocz, bóle głowy, mdłości czy wymioty. Małe torbiele zwykle nie są groźne i nie wymagają leczenia. Duże torbiele czynnościowe zazwyczaj leczy się kuracją hormonalną (zwykle są to środki antykoncepcyjne), która ma przywrócić równowagę hormonalną w organizmie kobiety i doprowadzić do zlikwidowania torbieli. W niektórych przypadkach konieczne może być natychmiastowe wycięcie torbieli.

Skąpy okres może być też objawem hiperprolaktynemii (to przekraczający normę poziom prolaktyny w surowicy krwi). Towarzyszą temu nawracające bóle głowy, złe samopoczucie, drażliwość, a nawet stany depresyjne, ból piersi, otyłość, kłopoty z cerą, trądzik, nadmierne owłosienie.

Skąpe miesiączki - choroby tarczycy

Skąpe krwawienia miesiączkowe mogą być spowodowane chorobą tarczycy i niewyrównaną jej funkcją, np. niedoczynnością tarczycy – podwzgórze oraz przysadka stymulowane są do wydzielania tak zwanych hormonów tropowych (pobudzających tarczycę do produkcji tyroksyny) – TRH oraz TSH; hormon podwzgórzowy (TRH) pobudza ponadto przysadkę do wydzielania prolaktyny prowadzącej do zaburzeń miesiączkowania pod postacią skąpych miesiączek. Z kolei nadczynność tarczycy – wysoki poziom hormonów tarczycy prowadzi do szybkiej utraty masy ciała mimo dobrego apetytu i związanego z tym zaburzenia funkcji hormonalnej osi podwzgórzowo-przysadkowej.

Skąpe miesiączki - nadmierny wysiłek fizyczny

Przyczyną skąpej miesiączki mogą być długotrwałe, obciążające treningi fizyczne. Wzmożony i długotrwały wysiłek zaburza równowagę hormonalną i rytm cyklu kobiety i może doprowadzić do skąpych miesiączek.

Skąpe miesiączki - niedobór masy ciała

Zbyt ekstremalne podejście do ćwiczeń może też skutkować kolejnym problemem - niedoborem masy ciała. To także problem kobiet nadmiernie odchudzających się, chorych na anoreksję. Duża utrata tkanki tłuszczowej - wskutek anoreksji, bulimii lub drastycznej diety odchudzającej – może doprowadzić do skąpych miesiączek, a nawet do zaniku miesiączki.

Monika Majewska