Profilaktyka raka piersi, czyli nie zapominaj o swoim zdrowiu – wywiad z psychoonkologiem

Warto, by o profilaktyce raka piersi nie zapominały panie w każdym wieku. Nie tylko dlatego, że to najczęściej występujący u polskich kobiet nowotwór złośliwy, ale i po to, by zaoszczędzić sobie bardziej inwazyjnego leczenia, za to umożliwić jak najdłuższe i zdrowe życie po chorobie. O profilaktyce raka piersi rozmawiamy z Adrianną Sobol, psychoonkologiem.

Spis treści

1. Badanie piersi - co powinnaś o nim wiedzieć?

• Profilaktyka raka piersi – jak to z nią w przypadku Polek jest? Czy pamiętamy o tym, by się badać?

Adrianna Sobol*: Pacjentów możemy podzielić na dwa typy: tych badających się regparnie i tych, którzy nie badają się w ogóle. Różnica między nimi jest ogromna: osoby dbające o swoje zdrowie wcześniej dowiadują się o chorobie i czeka je mniej inwazyjne leczenie, mają za to większe szanse na powrót do pełni zdrowia. Mogą usłyszeć od lekarza: "Całe szczęście, że się pani badała, proszę sobie samej za to bardzo podziękować. To najprawdopodobniej uratowało pani życie:. Ci, którzy o badaniach profilaktycznych zapominają, mogą się spodziewać wykrycia choroby już na jej zaawansowanym etapie i trudniejszego procesu leczenia.

• Wydaje się jednak, że istnieje pewna grupa kobiet, których na badania nie sposób namówić. Wolą żyć w niepewności, odkładać wizytę u lekarza w nieskończoność, bo boją się usłyszeć, że ich obawy zostaną potwierdzone. Jak przekonać takie osoby?

To bardzo trudne, warto jednak uświadomić takiej osobie, że nawet jeśli rzeczywiście okaże się chora na nowotwór, nie oznacza to dla niej końca świata. W Fundacji Onkocafe, w której działam, mamy wolontariuszki odwiedzające chorych na oddziałach. Wchodzą do ich sali i mówią: "Puk, puk, też byłyśmy w tym miejscu, też byłyśmy w tym miejscu, miałyśmy raka, też się bałyśmy, że może nas już nie będzie, a jednak jesteśmy – całe i zdrowe!".

Pamiętajmy też, że nie żyjemy same dla siebie – mamy mężów, partnerów, dzieci, swoje pasje, pracę. Cieszymy się tymi chwilami, tą codziennością, chcemy w niej być. A żeby tak się stało, powinnyśmy zadbać również o siebie, nie tylko o naszych najbliższych. A jak wiemy, jeśli coś zostanie wykryte, ma szansę zostać wyleczone.

• A jak ta profilaktyka raka piersi powinna wyglądać? Znamy przecież osoby, które mówią: "Badałam się, chodziłam na USG, mammografię i ja mam raka?"

I właśnie dlatego, że chodziła, badała się, wie, że jest chora i może rozpocząć leczenie. Na profilaktykę raka piersi składa się kilka elementów. Warto prowadzić zdrowy i aktywny tryb życia i poświęcić uwagę swojemu stanowi psychicznemu. A o tym ostatnim często zapominamy, koncentrując się wyłącznie na obowiązkach domowych, zawodowych, przez co stajemy się zmęczone, sfrustrowane. Pozwólmy sobie na odpoczynek, na zdrowe i smaczne jedzenie, na ruch.

Jednak pamiętajmy, że badania to podstawa. Mam pacjentkę – nauczycielkę, która słynęła wśród swoich znajomych zamiłowaniem do zdrowego trybu życia, w jej diecie trudno było znaleźć szkodliwe produkty, można powiedzieć, że tą swoją pasją wręcz innych maltretowała. Pewnego dnia zauważyła jakąś mokrą wydzielinę na staniku, zbagatelizowała ją jednak. Doszła do wniosku, że to pewnie przekwitanie. Ten stan trwał przez kilka miesięcy, później zaczęła też wyczuwać guz, ale nadal nie chciała się zbadać. Tym bardziej, że koleżanki z pokoju nauczycielskiego mówiły: "Daj spokój, ty nie możesz być chora! Z twoim trybem życia?". Rozmowom przysłuchiwała się też jedna z praktykantek, młoda dziewczyna, która podeszła do mojej pacjentki i stwierdziła: "Niech się pani nie boi, ja też mam raka piersi. Niech pani pójdzie do lekarza". W końcu poszła, jednak choroba była już rozsiana, więc i leczenie bardziej inwazyjne.

• Rak piersi więc może dotknąć wszystkich?

U większości chorych nowotwór nigdy wcześniej nie występował w rodzinie, nie mają obciążeń genetycznych. Jak wynika z danych Amerykańskiego Towarzystwa Onkologicznego, na 9 kobiet chorych na raka piersi tylko u jednej stwierdzono mutację genów BRCA1 i BRCA2. Pamiętajmy, że młodzi ludzie też chorują, mam wielu pacjentów, którzy urodzili się w 1986, 1990 czy 1992 roku. Na swoim blogu opisuję też historię 25-letniej Luizy, która zachorowała, choć, podobnie jak większość rówieśników, w ogóle nie myślała, że mogłoby się to przydarzyć akurat jej. Nie żyjmy więc w bańce, to nic nie daje, nie chroni nas. Samo chodzenie na siłowni nie sprawi, że uchronimy się przed nowotworem. Trzeba się badać.

Badanie piersi - co powinnaś o nim wiedzieć?

• O jakich badaniach powinnyśmy więc pamiętać?

Przede wszystkim badania przesiewowe, na które - co znów warto podkreślić – warto, by udawały się nie tylko starsze kobiety lub te z historią nowotworową w rodzinie. Profilaktyka raka piersi obejmuje samodzielnie przeprowadzony wywiad wśród bliskich: zapytanie, kto, w jakim wieku i w jakiej linii pokrewieństwa chorował na raka piersi lub raka jajnika i na podstawie uzyskanych odpowiedzi podjęcie decyzji o udaniu się do ginekologa, onkologa. Tych ostatnich nie ma się co bać!

Oczywiście do niezbędnych badań należą też USG piersi i mammografia, ale jako że wykonujemy je cyklicznie, nie zapominajmy o tym, co nazywam domowym systemem czujności onkologicznej, czyli badaniu dzięki urządzeniu bazującemu na termografii komputerowej oraz samobadaniu palpacyjnemu piersi.

• Na czym one polegają i jak je wykonywać?

Samobadanie piersi przeprowadzamy raz w miesiącu – między 3. a 12. dniem cyklu, wtedy, gdy piersi są niebolesne i miękkie. W przypadku kobiet, które już nie miesiączkują może to być np. każdy pierwszy tydzień miesiąca. Badanie przeprowadzamy za pomocą trzech środkowych palców, wykonując okrężne ruchy od pachy aż do brodawki. Ściśnijmy ją także, by sprawdzić, czy nie wydobywa się z niej żadna wydzielina. Badanie najlepiej wykonywać na stojąco, w lekkim rozkroku i pochyleniu. Można też to zrobić pod prysznicem, co może się wydawać nawet trochę łatwiejsze, bo woda daje poślizg. Badanie na leżąco to natomiast dobra propozycja dla pań z dużym biustem.

Obserwujmy nasze piersi: sprawdzajmy, czy nie zmieniły kształtu, czy nie pojawiły się na nich niepokojące odbarwienia.

• A jak korzystać z urządzenia do badania piersi?

Badanie jest bezbolesne i nieinwazyjne, nie emituje żadnego promieniowania, a z urządzenie można korzystać we własnym domu. Całe badanie polega na przyłożeniu urządzenia do piersi (to, ile razy trzeba to zrobić, zależy od ich wielkości) i trwa 15 minut. Sprzętowi towarzyszy aplikacja, która przeprowadza nas przez kolejne etapy i przypomina o kolejnych, comiesięcznych, kontrolach.

• Profilaktyka raka piersi oznacza więc konieczność kompleksowego działania?

Tak, żadna metoda, w oderwaniu od innych, nie daje nam 100-procentowej pewności i możliwości odetchnięcia: "Uff, na pewno jestem zdrowa". Dlatego tak ważne jest zarówno wykonywanie badań kontrolnych, jak i nasza własna czujność, a także wybór zdrowego trybu życia. Zadbajmy o właściwą profilaktykę raka piersi, by mieć pewność, że zrobiłyśmy wszystko, co mogłyśmy, zainwestujmy w swój własny pakiet spokoju.

*Adrianna Sobol - psycholog, psychoonkolog i psychotraumatolog. Właścicielka Centrum Wsparcia Psychologicznego Ineo, członek Zarządu Fundacji OnkoCafe - Razem Lepiej. Pracuje na stanowisku psychoonkologa w Szpitalu Onkologicznym Magodent w Warszawie. Ekspertka firmy Braster, prowadzi liczne szkolenia i wykłady.

4,99 zł

KUP TERAZ

Zadbaj o wzrok Pielęgnacja, ochrona, specjalistyczne badania - e-poradnik

• co wpływa na pogorszenie się wzroku
• jak możesz ulżyć swoim oczom
• co jeść, by były one w dobrej kondycji
• jak przebiegają specjalistyczne badania wzroku
• jak leczyć najczęstsze choroby oczu: jaskrę, zaćmę, zwyrodnienie plamki żółtej itd.