NADŻERKA: przyczyny. Jakie są objawy nadżerki?

Wprawdzie nadżerka nie jest zmianą nowotworową, ale gdy zostanie zaniedbana, może z czasem przekształcić się w raka szyjki macicy. Jednak to nie powód do paniki. Chorobę łatwo rozpoznać. Trzeba tylko regularnie zgłaszać się do ginekologa i robić cytologię. Jakie są przyczyny pojawienia się nadżerki? Czy nadżerka daje charakterystyczne objawy?

Nadżerka tworzy się w pochwowej części szyjki macicy. To ubytek tkanki nabłonkowej wokół ujścia zewnętrznej części szyjki macicy z odsłonięciem tkanki łącznej. Przypomina niewielką plamkę na błonie śluzowej. Ma czerwony kolor i nierówną, brodawkowatą powierzchnię. Najczęściej występuje u kobiet 25-35-letnich.

Przyczyny pojawienia się nadżerki

Jest następstwem zapalenia szyjki macicy, które rozwinęło się wskutek zakażenia bakteriami (np. rzęsistkiem pochwowym), wirusami, grzybami. Ryzyko pojawienia się nadżerki wzrasta, jeśli kobieta wcześnie rozpoczęła współżycie oraz gdy często zmienia partnerów. Jest ona wtedy o wiele bardziej narażona na infekcje przenoszone drogą płciową. Przyczyną może być też wczesne rozpoczęcie współżycia po porodzie oraz kłopoty hormonalne.

Nadżerka: objawy

Zwykle schorzenie nie daje żadnych objawów, nie boli, więc najczęściej wykrywa się je przypadkowo. Ale o istnieniu nadżerki mogą świadczyć niewielkie bądź obfite upławy o nieprzyjemnym zapachu oraz białym, żółtym lub zielonkawym zabarwieniu (mogą być też ślady krwi), które pojawiają się przed miesiączką, przemijające bóle w okolicy krzyżowo-lędźwiowej oraz w dole brzucha i niewielkie plamienia między miesiączkami. Ale samo stwierdzenie obecności nadżerki nie zadowala lekarza. Podczas zwykłego badania ginekologicznego nie można orzec, czy w zmianie są komórki nowotworowe. A te mogą się pojawić nawet w niewielkich nadżerkach. Wyjaśnić problem można tylko w jeden sposób - wykonując cytologię.

Na czym polega cytologia

W tym celu każda kobieta raz na pół roku powinna odwiedzić ginekologa. Wynik badania trzeba pokazać lekarzowi. Cytologia polega na pobraniu wymazu z dwóch miejsc: tarczy oraz kanału szyjki macicy. Lekarz wprowadza do pochwy wziernik i specjalnym przyrządem (przypomina on szczoteczkę w kształcie trójzęba) pobiera próbkę. Nakłada ją na szkiełko laboratoryjne i zabarwia odczynnikiem. Tak przygotowany materiał ocenia pod mikroskopem cytolog. Kwalifikuje do określonej grupy cytologicznej. Żeby dobrze ocenić próbkę, cytolog musi znać wiek pacjentki, termin ostatniej miesiączki oraz posiadać informacje o ewentualnym leczeniu ginekologicznym, nowotworach itp. Wynik musi być szczegółowy, by ginekolog mógł precyzyjnie ocenić stan zdrowia i dobrać leczenie.

Jak odczytać wyniki cytologii

W laboratoriach można otrzymać wynik badania cytologicznego wykonanego według starych zasad, czyli według Papanicolau (stosuje się też tzw. opis Bethesda):I grupa - wszystko jest w porządku, szyjka macicy jest całkowicie zdrowa.II grupa - świadczy o obecności nielicznych nieprawidłowych komórek w warstwach głębszych nabłonka lub zmianach zapalnych.III grupa - oznacza, że wykryto tzw. komórki dysplastyczne, które mogą się przekształcić w nowotwór; wskazana jest dalsza diagnostyka. IV grupa - podejrzenie obecności komórek nowotworowych; po takim rozpoznaniu zwykle wykonuje się biopsję, która określa, czy to nowotwór i jakiego rodzaju, może być konieczne częściowe usunięcie macicy.V grupa - komórek nowotworowych jest bardzo dużo, a ich obecność potwierdziły specjalistyczne badania; dla ratowania życia trzeba usunąć w całości narząd rodny, a po operacji zastosować chemio- lub radioterapię.

miesięcznik "Zdrowie"

Anna Jarosz

Konsultacja: prof. dr hab n. med. Romuald Dębski