Menopauza i groźne choroby dają czasem te same objawy. Nie wolno lekceważyć ich u kobiet

Weryfikacja

Autor: prof. Marzena Dębska, perinatolożka, ginekolożka, położniczka

Uderzenia gorąca, nadpotliwość, kołatanie serca, zaburzenia nastroju - te wszystkie objawy znają też mężczyźni, ale jakoś im nikt nie wmawia menopauzy. Producenci cudownych ziółek sugerują przekwitanie coraz młodszym kobietom, a te chcą pozbyć się przykrych dolegliwości łatwo, szybko i przyjemnie. A jeśli to nie menopauza, tylko coś bardzo poważnego?

• Prof. Marzena Dębska: menopauza nie jest stanem, który rozpoznaje się na podstawie numeru PESEL. Mamy proste narzędzia, by sprawdzić, co naprawdę kryje się za złym samopoczuciem.
• Nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, choroby tarczycy i serca, a nawet rzadkie nowotwory - to tylko niektóre choroby, które dają objawy podobne do menopauzy. Niezależnie od tego, czy przekwitasz, czy nie możesz równocześnie być chora i trzeba się leczyć.
• Jeśli to menopauza również nie trzeba się męczyć. Mamy skuteczne leki. Niestety, nie są to przede wszystkim ziółka z reklam.

Menopauza? Najpierw sprawdź, czy jesteś zdrowa

Zdecydowana większość Polek przechodzi menopauzę między 50., a 52. rokiem życia, tymczasem świat reklam wmawia ją już czterdziestolatkom. Faktycznie, jest możliwe, że przykre dolegliwości będą ci dokuczać nawet parę lat przed zakończeniem miesiączkowania. Nie jest to jednak reguła.

Za wahaniem nastroju, zbyt szybkim przybieraniem na wadze czy rumieńcami na twarzy, może kryć się wiele chorób, w tym bardzo poważne. Nie ma znaczenia, ile masz lat i czy aktualnie przechodzisz menopauzę. Najpierw upewnij się, co ci jest. Potem dopiero zdecyduj, jak się z tym uporać.

Menopauza czy choroba, którą trzeba leczyć?

Nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, choroby tarczycy i serca, a nawet rzadkie nowotwory - to niektóre choroby, które dają objawy podobne do menopauzy.

Zdarza się, że kobiety, które są w wieku okołomenopauzalnym, rezygnują nawet z podstawowych badań i same stawiają diagnozę. Wychodzą z założenia, że "muszą to przeczekać", a tymczasem wcale tak nie jest. Wyłącznie na podstawie obserwowania własnego organizmu czy nawet braku miesiączki nie rozpoznaje się menopauzy.

Sprawdź: zalecane badania ginekologiczne w każdym wieku

Zobacz galerię 8 zdjęć

Menopauza - szybka diagnoza u lekarza

Prof. Marzena Dębska, ginekolożka i położniczka, przypomina, że lekarz może obiektywnie określić, czy dolegliwości, które ma kobieta rzeczywiście związane są ze zbliżającą się menopauzą. Wystarczy wykonać proste badania.

Symptomy zbliżającej się menopauzy można podejrzewać, jeśli typowym dolegliwościom wiązanym z menopauzą towarzyszy spadek poziomu estradiolu i wzrost stężenia hormonu folikulotropowego (FSH) we krwi. Objawy zbliżającej się menopauzy to nie tylko znane z reklam uderzenia gorąca i nocne poty, ale również widoczne w badaniu USG zmniejszenie liczby pęcherzyków jajnikowych i wynikające z niedoboru estrogenów zmiany zanikowe w obrębie błony śluzowej pochwy i sromu

- tłumaczy ekspertka.

Co robić, jeśli to menopauza

Reklamowane preparaty "na menopauzę" to przede wszystkim suplementy. Te, zgodnie z definicją i przepisami,  nie mogą być i nie są lekami, niczego nie leczą.

Menopauza może przebiegać w sposób niemal niezauważalny i wtedy nie potrzebujesz żadnych leków. W przypadku dyskretnych dolegliwości, faktycznie można wspomóc się preparatami dostępnymi bez recepty.

Jeśli jednak nie pomagają, nie ma sensu się męczyć. Czas odwiedzić lekarza. Producenci preparatów z fitoestrogenami nieraz przyznają, że na efekty działania łagodnych środków trzeba długo czekać. Cóż, bez takiego "leczenia", objawy menopauzy, samoistnie, też w końcu ustępują.

Menopauza i skuteczne leczenie

Menopauza nie jest chorobą, a jednak warto walczyć z jej skutkami. Sposobem zwalczania problemów wynikających z niedoboru hormonów kobiecych o dowiedzionej skuteczności jest stosowanie preparatów zawierających estrogeny, czyli hormonalna terapia zastępcza (HTZ).

- W przypadku kobiet, które nie chcą lub nie mogą jej stosować, można pomyśleć o fitoestrogenach. Trzeba jednak pamiętać, że ich działanie jest zdecydowanie słabsze i czasem na efekty trzeba długo czekać - przypomina prof. Dębska.

Rodzaj terapii hormonalnej lekarz dobiera indywidualnie - w zależności od zgłaszanych objawów, ich nasilenia, a także ogólnego stanu zdrowia kobiety. Estrogeny można stosować w różny sposób - doustnie, przezskórnie oraz w postaci iniekcji.

Estrogeny skutecznie zwalczają objawy ogólnoustrojowe. Mają również korzystny wpływ na stan waginy i jakość życia seksualnego.

U kobiet, których głównym problemem jest dyskomfort w okolicach intymnych, pogorszenie jakości współżycia - preparaty estrogenowe można stosować miejscowo – dopochwowo – w postaci globulek lub kremów. Przywracają one prawidłowe nawilżenie, pH i elastyczność pochwy oraz zmniejszają skłonność do stanów zapalnych.

Prof. Marzena Dębska, ginekolożka, położniczka, perinatolożka

Wybitna specjalistka w dziedzinie perinatologii i terapii prenatalnej, współtwórczyni jednego z wiodących w Polsce ośrodków diagnostyki i terapii prenatalnej, pionierka w dziedzinie wewnątrzmacicznego leczenia wad serca u płodów. Jako pierwsza w kraju przeprowadzała skomplikowane zabiegi, takie jak plastyka balonowa zastawek serca i implantacja stentów.

Ekspertka w zakresie patologii ciąży, diagnostyki oraz terapii wad wrodzonych i chorób płodu opracowała nowatorską metodę poszerzania cewki moczowej balonem, stanowiącą małoinwazyjne i przyczynowe leczenie tej ciężkiej wady.

Wprowadziła, we współpracy z endokrynologami, metody oceny i leczenia prenatalnego niedoczynności i nadczynności tarczycy u płodów. W ramach współpracy z Instytutem Onkologii prowadziła nowatorskie leczenie pacjentek ciężarnych z chorobami nowotworowymi. Specjalizuje się również w powikłaniach zakrzepowo-zatorowych oraz problemach hematologicznych w ciąży.

Zajmowała się diagnostyką i terapią małopłytkowości alloimmunologicznej (FNAIT) i realizacją międzynarodowego programu PREVFNAIT, mającego na celu edukację oraz przesiewową diagnostykę konfliktu płytkowego u kobiet w ciąży.

Wykładowczyni akademicka oraz członkini wielu towarzystw naukowych polskich i zagranicznych, między innymi Polskiego Towarzystwa Położników i Ginekologów, Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego, International Society of Ultrasound in Obstetrics and Gynecology i World Association of Perinatal Medicine, International International Network on Cancer, Infertility and Pregnancy.

• Laureatka prestiżowej nagrody Research Award 2022 of the Holm-Schneider-Foundation za osiągnięcia w dziedzinie terapii wad serca płodów oraz Diploma in Fetal Medicine, The Fetal Medicine Foundation, London.
• Kobieta 30-lecia czasopisma ELLE.
• Laureatka 50 Women Over 50 magazynu FORBES.
• Nominowana do tytułu Warszawianki Roku 2023.
• Trzecia wśród kobiet na Liście STU najważniejszych osobowości medycyny 2025 roku.

Wykonała kilka tysięcy diagnostycznych i terapeutycznych zabiegów wewnątrzmacicznych u płodów z wadami układu moczowego płodu, klatki piersiowej, konfliktem serologicznym, płytkowym i innymi patologiami. Od kilku lat wykonuje też zabiegi z zakresu ginekologii estetycznej. Konsultantka Kliniki Położnictwa i Perinatologii w Państwowym Instytucie Medycznym MSWiA. Jest właścicielką prywatnej kliniki "Dębski Clinic".

Eliza Dolecka

prof. Marzena Dębska, perinatolożka, ginekolożka, położniczka