Jak złagodzić objawy menopauzy?
Niemal połowa kobiet skarży się na przykre objawy towarzyszące klimakterium. Jak złagodzić objawy menopauzy, gdy nie możesz stosować HTZ (hormonalnej terapii zastępczej)? Sięgnij po roślinne hormony (fitoestrogeny). Sprawdź, jak działają fitoestrogeny i czy rzeczywiście łagodzą objawy menopauzy.
Spis treści
- Jak działają fitoestrogeny?
- Po menopauzie: dieta i tabletki z fitoestrogenami
- Menopauza a klimakterium
- Objawy menopauzy
Objawy menopauzy złagodzą fitoestrogeny - sprawdzają się szczególnie u tych pań, które nie mogą stosować hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) i zażywać estrogeny.
Jak działają fitoestrogeny?
Zawarte w wielu roślinach fitoestrogeny są w budowie podobne do kobiecych hormonów. Podobieństwo jest tak duże, że organizm daje się oszukać i receptory estrogenowe wychwytują cząsteczkę hormonu roślinnego.Fitoestrogeny działają dużo słabiej i od ludzkich hormonów, i tych stosowanych w ramach HTZ (mają 1-2 proc. ich mocy). Sprawdzają się więc wtedy, gdy objawy menopauzy nie są zbyt silne lub gdy stosujemy je jako uzupełnienie HTZ.
Estrogeny rozpinają nad kobietą parasol ochronny. Gdy zaczyna ich brakować, wzrasta ryzyko choroby wieńcowej, zaburzona zostaje gospodarka tłuszczowa (podwyższa się poziom sprzyjających miażdżycy triglicerydów i złego cholesterolu - LDL). Bez estrogenów słabsze stają się również kości, a to sprzyja osteoporozie.
Po menopauzie: dieta i tabletki z fitoestrogenami
Najlepiej znamy izoflawony zawarte w soi i glikozydy triterpenowe znajdujące się w pluskwicy europejskiej (Cimicifuga racemosa). Preparaty wyprodukowane na ich bazie skutecznie walczą z objawami wypadowymi.
Ponieważ ilość estrogenów powstających w organizmie kobiety zaczyna się zmniejszać ok. 35 roku życia, lekarze sugerują, by nie czekać z rozpoczęciem fitoestrogenowej kuracji.
Przeprowadza się ją tylko po konsultacji z ginekologiem, bo roślinne tabletki też można przedawkować (pojawiają się nudności, bóle głowy, plamienia z dróg rodnych).
Efekty kuracji fitoestrogenowej widoczne są zwykle po 2-3 miesiącach. Choć fitoestrogeny działają słabiej niż hormony stosowane w ramach HTZ, nie wszystkie kobiety mogą je zażywać.
Związki roślinne o działaniu podobnym do estrogenów zawarte np. w soi nie są zalecane po przebytym raku piersi czy trzonu macicy (ani nosicielkom genów BRCA). Wtedy lepiej sięgać po preparaty z cimicifugi.
Przysadka mózgowa zarządza produkcją żeńskich hormonów płciowych (w jajnikach) - estrogenów i progesteronu. Przygotowują one organizm kobiety do prokreacji: estrogeny wpływają na dojrzewanie pęcherzyków Graafa, uwalnianie komórek jajowych (owulację); progesteron przygotowuje macicę do zagnieżdżenia się embrionu, podtrzymuje ciążę i powstrzymuje jajeczkowanie.Po ok. 30 latach aktywności przysadka mózgowa zwalnia tempo i stężenie hormonów maleje. Z czasem jajniki przestają uwalniać komórki jajowe, a miesiączka zanika.
Menopauza a klimakterium
Przekwitanie i klimakterium to nie to samo, co menopauza. Menopauza jest ostatnią miesiączką w życiu kobiety, po której przez 12 miesięcy nie dochodzi do krwawienia (każde krwawienie po tej przerwie to nieprawidłowość, którą trzeba zgłosić ginekologowi). Słowa "klimakterium" i "przekwitanie" oznaczają okres obejmujący kilka lat przed menopauzą i po niej, kiedy w organizmie zachodzą gwałtowne zmiany. Jeśli menopauza wystąpi przed 45. rokiem życia, mówi się o wczesnym przekwitaniu, jeśli po 55. roku życia - o późnym. Menopauza związana jest z gospodarką hormonalną organizmu, na którą wpływ ma m.in. genetyka. Dlatego córka zwykle przechodzi menopauzę w tym samym wieku co jej matka. Specjaliści zauważyli też, że kobiety, które wcześnie dojrzały, szybciej przekwitają. Na przyspieszenie menopauzy może także wpływać ogólny stan zdrowia i... np. palenie papierosów.
Objawy menopauzy
Przekwitanie to proces rozciągnięty w czasie. Zaczyna się premenopauzą - okresem "zmiany przed zmianą" - która trwa zwykle 5, ale i 10 lat. Wtedy pojawiają się objawy tzw. wypadowe, świadczące o początku końca wieku płodności. U większości kobiet zaczynają się między 45 a 47 rokiem życia, a nasilają w okresie postmenopauzy, czyli w ciągu roku, dwóch po ostatniej miesiączce. Najczęściej są to:
- Uderzenia gorąca rozprzestrzeniające się od twarzy na resztę ciała. Zwykle zdarzają się 2-3 razy dziennie. Mogą im towarzyszyć dreszcze, zlewne nocne poty.
- Dolegliwości natury psychicznej: zmienność nastrojów, bezsenność, lęki i depresje, pogorszenie pamięci, drażliwość, zaburzenia koncentracji, trudności w podejmowaniu decyzji.
- Objawy ze strony układu moczowo-płciowego: suchość pochwy, zapalenia pochwy, zaburzenia w oddawaniu moczu, bolesność podczas współżycia, obniżenie popędu płciowego.
miesięcznik "Zdrowie"
Porady eksperta