Grzybica (drożdżyca) - intymne swędzenie z tendencją do nawrotów

Grzybicę pochwy zwana także drożdżycą choć raz w życiu miała co czwarta kobieta. Rzadziej grzyby atakują miejsca intymne mężczyzn. Choroba może się rozwijać, mimo że dbamy o higienę intymną. Niestety, grzybica pochwy ma też tendencję do nawrotów.

Spis treści

1. Grzybica pochwy - co jej sprzyja?
2. Grzybica pochwy - objawy
3. Grzybica pochwy - leczenie

Grzybicę pochwy wywołuje na ogół drożdżak Candida albicans (bielnik biały), dlatego chorobę tę określa się też mianem kandydozy lub drożdżycy. Jak większość grzybów, drożdżaki najlepiej rosną tam, gdzie jest ciepło, ciemno i wilgotno, a więc pochwa jest dla nich miejscem wymarzonym. Candida albicans żyje sobie na skórze i w jelicie grubym każdego człowieka i nic złego nam nie robi. Jest elementem naturalnej flory naszego organizmu. Tak samo jak tzw. przyjazne bakterie, czyli pałeczki kwasu mlekowego znajdujące się w pochwie zdrowej kobiety. To one przesądzają, że panuje tam lekko kwaśne środowisko, które stanowi barierę dla chorobotwórczych drobnoustrojów, w tym także drożdżaków. Dopóki nie szwankuje nasza odporność i równowaga między różnymi drobnoustrojami organizmu jest zachowana, wszystko jest w porządku. Ale gdy maleje ilość pałeczek kwasu mlekowego lub słabnie odporność, drożdżaki mnożą się bez opamiętania i powodują grzybicę.

Grzybica pochwy - co jej sprzyja?

» Antybiotyki, bo zabijając chorobotwórcze drobnoustroje, unicestwiają także bakterie, które są niezbędne do utrzymania kwaśnego środowiska pochwy. Jak się okazało, niektóre antybiotyki (np. tetracykliny) same również mogą bezpośrednio pobudzać wzrost grzybów.» Hormony żeńskie, zwłaszcza estrogeny - aż 14 proc. kobiet zapada na grzybicę w czasie ciąży, bo burza hormonalna wpływa na zachwianie kwaśności pochwy. Jej środowisko staje się idealne dla rozwoju bielnika białego. Ponadto w czasie ciąży słabnie nieco odporność. U niektórych kobiet podobne zmiany, chociaż na znacznie mniejszą skalę, zachodzą także pod koniec cyklu miesiączkowego. Oznacza to, że co 3-4 tygodnie te kobiety są bardziej zagrożone grzybicą. Również te, które biorą pigułki antykoncepcyjne albo stosują hormonalną terapię zastępczą (HTZ) mają większą skłonność do zapadania na zapalenia grzybicze. Ponieważ krew miesiączkowa zmniejsza kwaśność wnętrza pochwy, niektóre kobiety są bardziej podatne na grzybicę także krótko przed miesiączką lub w czasie jej trwania.» Osłabienie, choroby i leki obniżające odporność (np. kortykosterydów leczących astmę czy toczeń).» Stres oraz niewłaściwa dieta, uboga w witaminy i mikroelementy, także źle wpływają na odporność, więc pośrednio i one odpowiadają za rozwój grzybicy intymnych miejsc.» Cukrzyca to także sprzymierzeniec grzybicy. Jest tak dlatego, że wysoki poziom cukru w moczu może prowokować Candida albicans do nadmiernego rozwoju. Słodkie jest dla nich świetną pożywką.» Nadmierna, a tak naprawdę nieprawidłowa higiena miejsc intymnych sprzyja powstaniu grzybicy. Zbyt intensywne (czasem z irygacjami) i częste mycie, zwłaszcza alkalicznymi mydłami, może zaburzyć naturalną równowagę w środowisku pochwy i sprawić, że wzrośnie ryzyko grzybiczej infekcji. Także korzystanie z cudzych mydeł, ręczników czy kostiumów kąpielowych, na których mogą czyhać drożdżaki, bywa przyczyną kandydozy.

Jeśli kobieta cierpi na nawracającą postać grzybicy, to prawdopodobnie zaraża ją w czasie stosunku partner. Okazuje się bowiem, że panowie często są nosicielami różnych szczepów grzyba i nieświadomi tego przekazują je swoim partnerkom. Kandydozie sprzyja również noszenie bielizny ze sztucznych włókien oraz otyłość. I w jednym, i drugim przypadku bardziej się pocimy, a nadmierna wilgotność i ciepło w intymnych okolicach to ulubione warunki drożdżaków.

Grzybica pochwy - objawy

Objawy mogą być różne, ale najbardziej charakterystycznym jest nasilające się swędzenie i pieczenie warg sromowych, które mogą też być zaczerwienione i opuchnięte. Zazwyczaj pojawiają się upławy. Bywają białawe, gęste (czasem określa się je jako serowate) lub wodniste. Miewają nieprzyjemny, ostry zapach drożdży, ale też mogą być bez zapachu. Czasem kobieta odczuwa także ból oraz pieczenie podczas oddawania moczu. U mężczyzn grzybica intymnych okolic dotyczy żołędzi, napletka, cewki moczowej, a czasem okolic odbytu. Zaczerwienione, opuchnięte bywają napletek oraz żołądź. Mężczyzna odczuwa swędzenie i pieczenie w kroczu i ból, gdy oddaje mocz. Nie zawsze są to silne dolegliwości, dlatego panowie, traktując grzybicę jako chorobę wstydliwą, rzadko zgłaszają się do lekarza. Niestety, wtedy stanowią źródło zakażenia dla partnerek. Jeżeli kobieta podejrzewa u siebie grzybicę, powinna szybko zgłosić się do ginekologa. Lekarz zwykle nie ma problemów z postawieniem diagnozy. Ale czasem zleca badanie mikrobiologiczne, by przekonać się, jaki rodzaj drożdżaka mógł wywołać chorobę. Pobiera się wtedy próbkę wydzieliny pochwowej i bada pod mikroskopem. Niekiedy w laboratorium hoduje się pobrane drożdżaki, żeby ustalić, na jakie leki są one wrażliwe.

Grzybica pochwy - leczenie

Żeby zapobiec nawrotom choroby, razem z kobietą musi się leczyć jej partner. Mężczyzna zwykle dostaje leki doustne i czasem kremy do smarowania miejscowego. Zażywa tylko jedną tabletkę, jednak lecznicze stężenie leku utrzymuje się w organizmie jeszcze przez 3-4 dni. U kobiety doustna kuracja to za mało. Ginekolog zleca dodatkowo globulki dopochwowe, które wkłada się na noc, oraz kremy do stosowania miejscowego. Dolegliwości mogą nieco złagodzić ziołowe nasiadówki. Przez cały czas leczenia partnerzy nie powinni ze sobą współżyć albo muszą zabezpieczać się używając prezerwatywy. Po leczeniu warto jeszcze przez 7-10 dni stosować globulki, które odbudowują naturalne środowisko pochwy. Trzeba ściśle stosować się do zaleceń lekarza i nie przerywać kuracji na własną rękę, gdy tylko poczuje się poprawę. Niedoleczona grzybica ma bowiem tendencję do silniejszych i trudniejszych do leczenia nawrotów. Jeżeli u kobiety nawroty się zdarzają, to po 10 dniach od zakończenia kuracji powinna zbadać czystość pochwy, by przekonać się, czy są w niej strzępki grzybni, oraz żeby określić jakość flory bakteryjnej.

miesięcznik "Zdrowie"